Alpoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 93:
=== Flaŭro ===
{{Ĉefartikolo|Flaŭro de Alpoj}}
[[File:Gentiana clusii03.jpg|thumb|maldekstre|Sentiga genciano (''[[Gentiana acaulis]]'').]]
Dektri mil specioj de plantoj estis identigitaj en la alpaj regionoj.<ref name = "Chatré8"/> Alpaj plantoj estas grupigitaj laŭ habitato kaj grundotipo kiuj povas esti el [[kalko]] aŭ ne-kalkaj. La habitatoj gamas el herbejoj, marĉoj, arbaroj (deciduaj kaj koniferaj) areoj al sengrundaj deklivaj rokeraroj kaj [[moreno]]j, kaj rokaroj kaj krestoj.<ref name="Reynolds43ff">Reynolds, (2012), 43–45</ref> Natura vegetara limo kun altitudo estas markata pere de la esto de ĉefe [[decidua]]j arboj — [[kverko]]j, [[fago]]j, [[frakseno]]j kaj [[Sikomora acero|sikomoraj aceroj]]. Tiuj ne atingas precize ĝis la sama alto, nek ofte troviĝas kune; sed ties supra limo korespondas tre klare kun la ŝanĝo el moderklimata al pli malvarma klimato kio siavice pruviĝas per ŝanĝo en la esto de natua herbeca vegetaĵaro. Tiu limo kutime kuŝas ĉirkaŭ 1 200 m super la marnivelo ĉe la norda flanko de la Alpoj, sed ĉe la sudaj deklivoj ĝi ofte altiĝas al 1 500 m, foje eĉ ĝis 1 700 m.<ref>Shoumatoff (2001), 75</ref>
 
Pri arbaro, estas ofte strio de malaltaj pinoj (''[[Pinus mugo]]''), kiuj siavice estas anstataŭataj de ''Alpenrosen'', nanaj arbustoj, tipe ''[[Rhododendron ferrugineum]]'' (sur acidaj grundoj) aŭ ''[[Rhododendron hirsutum]]'' (sur alkalaj grundoj).<ref>Beattie (2006), 17</ref> Kvankam la ''Alpenrose'' (alpa rozujo) preferas acidajn grundojn, tiu plantoj troviĝas tra la tuta regiono.<ref name="Reynolds43ff" /> Super la [[arbolinio]] estas la areo difinita kiel "alpa" kie en [[alpa herbejo]] troviĝas plantoj kiuj bone adaptiĝis al akraj kondiĉoj de malvarmaj temperaturoj, arideco, kaj altaj altitudoj. La alpa areo fluktuas ege multe pro regionaj fluktuoj en arbolinioj.<ref>Körner (2003), 9</ref>
 
[[File:Leontopodium alpinum1.jpg|thumb|upright|leftdekstre|Edelweiss (''[[Edelvejso|Leontopodium alpinum]]'')]]
{{redaktata}}
Alpaj plantoj kiaj la [[Gentiana acaulis|Alpa genciano]] kreskiĝas abunde en areoj kiaj herbejoj super la [[Lauterbrunnental]]. Gentians are named after the [[Illyria]]n king [[Gentius]], and 40 species of the early-spring blooming flower grow in the Alps, in a range of {{convert|1,500|to|2,400|m|abbr=on|0}}.<ref>Shoumatoff (2001), 85</ref> Writing about the gentians in Switzerland [[D. H. Lawrence]] described them as "darkening the day-time, torch-like with the smoking blueness of Pluto's gloom."<ref>qtd in Beattie (2006), 17</ref> Gentians tend to "appear" repeatedly as the spring blooming takes place at progressively later dates, moving from the lower altitude to the higher altitude meadows where the snow melts much later than in the valleys. On the highest rocky ledges the spring flowers bloom in the summer.<ref name="Reynolds43ff" />