Oktobrofesto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
e thumbnail ---> eta (pri dosieroj)
Linio 15:
|koneksas kun =
}}
[[Dosiero:Oktobrofesto_enirejo.jpg|thumbnaileta|rightdekstra|Enirejo]]
'''Oktobrofesto''' ({{de}} ''Oktoberfest'') estas la monde plej granda [[kermeso]], kiu okazas ĉiujare en [[Munkeno]] sur la [[Tereza Herbejo]]. Ĝi estas 16-taga folklorfestivalo kuranta ekde meza aŭ malfrua septembro ĝis la unua semajnfino de oktobro, alloganta proksimume ses milionojn da vizitantoj ĉirkaŭ la mondo. Loke, ĝi ofte estas nomita '''Wiesn''', pro la parollingva nomo por la foirejoj (''[[Theresienwiese]]''). Oktobrofesto estas grava parto de [[bavara kulturo]], estinte tenita ekde 1810. Aliaj grandurboj trans la mondo ankaŭ okazigas oktobrofestajn festadojn kiuj estas modeligitaj post la origina Munkena okazaĵo.
 
Munkena Oktobrofesto origine okazis dum la 16-taga periodo gvidanta ĝis la unua dimanĉo de oktobro. En 1994, tiu delonga horaro estis modifita kiel la respondo al la [[Germana reunuiĝo]]. Kiel tia, se la unua dimanĉo en oktobro falas sur la unua aŭ la dua, tiam la festivalo kurus ĝis oktobro 3 ( Tago de la germana unueco). Tial la festivalo nun kuras dum 17 tagoj kiam la unua dimanĉo estas la 2-a de oktobro kaj 18 tagoj kiam ĝi estas la 1-a de oktobro. En 2010, la festivalo daŭris ĝis la unua lundo en oktobro (la 4-a de oktobro), se temas pri marki la okazaĵon ducentjariĝan. La festivalo estas okazigita en areo nomita ''[[Theresienwiese]]'' (kampo, aŭ herbejo, de Therese), ofte nomita la ''Wiesn'' por fuŝkontakto, situanta proksime de la centro de Munkeno. Dum la okazaĵo, grandaj kvantoj de oktoberfesta [[Biero en Germanio|biero]] estas konsumitaj: dum la 16-taga festivalo en 2013, ekzemple, 7.7 milionoj da litroj estis servitaj<ref>[http://www.oktoberfesttours.travel/2014/10/19/oktoberfest-beer-consumption-2014/ Oktoberfest Beer Consumption]</ref>. Vizitantoj ankaŭ ĝuas multajn [[atrakcio|altirojn]], kiel ekzemple plezurekskursoj, flankbudoj kaj ludoj. Ekzistas ankaŭ vasta gamo de tradiciaj manĝaĵoj inkluzive ''[[Hendl]]'' (kokfritaĵo), ''[[Schweinsbraten]]'' (porkrostaĵo), ''[[Schweinshaxe]]'' (rostita ŝinkopoplito), ''[[Steckerlfisch]]'' (rostitaj fiŝoj sur bastono), ''[[WürstlWürste]]'' (kolbasoj[[kolbaso]]j) kune kun ''[[breco|Brezen]]'' (brecoj), ''[[Knödel]]'' ([[knedliko]]j, kneditaj terpomo- aŭ panopastogloboj), ''[[Käsespätzle]]'' (fromaĝonudeloj), ''[[Reiberdatschi]]'' (terpompatkukoj), ''[[Sauerkraut]]'' ([[acida brasiko]]) aŭ ''Rotkohl/Blaukraut'' (ruĝbrasiko) kune kun tiaj bavaraj bongustaĵoj kiel ''[[Obatzda]]'' (spica fromaĝa bongustaĵo) kaj ''[[Weißwurst]]'' (blanka kolbaso).
 
== Historio ==
La unua oktobrofesto okazis je la [[12-a de oktobro]] [[1810]] por publike festi la geedziĝon de [[Ludoviko la 1-a (Bavario)|kronprinco Ludoviko]] kaj princino ''Therese von [[Sachsen]]-[[Hildburghausen]]''. Centra evento de la festo estis ĉevalkonkurso sur granda herbejo antaŭ la urbo, je la [[17-a de oktobro]]. Honore al la novedzino tiu herbejo ricevis la nomon ''[[Theresienwiese]]'' (= Tereza Herbejo).
 
[[Dosiero:Olympia Looping - Oktoberfest 2005 - 4.jpg|thumbnaileta|Karuselo "Olimpika Lopo"]]
La ĉiujara aranĝo de la festo iĝis tradicio, kvankam ĝis [[nun en 2010|nun]] oni 24 fojojn devis nuligi la feston pro milito, epidemio aŭ ĝenerala mizero. De [[1819]] la urbo organizas la feston. Poste oni decidis komenci ĝin jam en septembro (pro pli bona vetero).
 
Linio 34:
Tradicie la bierfarejoj por la festo produktas specialan "festan" bieron, kiu havas pli da esenco kaj pli da alkoholo. Tiu biero estas aĉetebla en vendejoj, sed ne plu verŝata en la festejo, ĉar ĝia efiko surprizis tro da vizitantoj.
 
[[Dosiero:Oktoberfest_at_night.jpg|thumbnaileta|leftmaldekstra|Nokta vido de sur la "radego"]]
 
== Kelkaj nombroj ==