Etiko: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Socrates Louvre.jpg|eta|160px|dekstra|Jam [[Sokrato]] pritraktis la etikon.]]
 
La '''etikoEtiko''' (de la [[Malnov-greka lingvo|malnovgreka]] {{lang|grc|ἠθική (ἐπιστήμη)}} ''{{lang|grc-Latn|ēthikē (epistēmē)}}'' „la morala (kompreno)“, de {{lang|grc|ἤθος}} ''ēthos'' „kutima loko; kutimo, moro, tradicio; karaktero“) estas unu el la grandaj partfakoj de la [[filozofio]], nome tiuj kiuj pritraktas sistematigadon, defendadon kaj rekomendandon de konceptoj pri bona kaj malbona [[konduto]].<ref> Internet Encyclopedia of Philosophy "Ethics" [http://www.iep.utm.edu/ethics/] Alirita la 6an de Marto 2016.</ref> La etikon – kaj la de ĝi deduktitajn fakojn (ekz. [[Jurfilozofio|jur-]], [[Ŝtatfilozofio|ŝtat-]] kaj [[socifilozofio]]j) – oni ankaŭ nomas „[[Praktika filozofio|praktikan filozofion]]“, ĉar ĝi esploras la homan [[ago]]n (male al la „[[Teoria filozofio]]“, al kiu apartenas la klasikaj fakoj [[logiko]], la [[sciteorio]] kaj la [[metafiziko]]). La branĉo de filozofio nome [[aksiologio]] enhavas la sub-branĉojn de etiko kaj [[estetiko]], el kiuj ambaŭ estas konsiderataj [[valoro]]j.<ref> Random House Unabridged Dictionary: artikolo ''Axiology''. [http://dictionary.reference.com/browse/axiology] Alirita la 6an de Marto 2016.</ref>
 
Kutime oni uzas "etikon" kaj "moralon" kiel [[sinonimo]]j tamen etiko estas la [[scienco]] pri [[moralo]]; alivorte, moralo diras, kion oni faru, etiko esploras, kial. Kiel branĉo de filozofio, etiko priesploradas la demandojn "Kio plej bonas por ke personoj vivu?" kaj "Kiaj agoj estas pravaj aŭ malpravaj (bonaj aŭ malbonaj, justaj aŭ maljustaj) en partikularaj cirkonstancoj?" En la praktiko, etiko serĉas solvi demandojn de homa moralo, per difinado de konceptoj kiaj [[bono kaj malbono]], pravo kaj malpravo, [[virto]] kaj [[malvirto]], [[justeco]] kaj [[krimo]]. Kiel fako de intelekta esplorado, morala filozofio ankaŭ estas rilata al la fakoj [[morala psikologio]], [[priskriba etiko]], kaj [[valorteorio]].