Gottfried Wilhelm Leibniz: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 63:
 
===Komenca vivo===
Gottfried Leibniz naskiĝis la [[1an de julio]] [[{{daton|1|7|1646]]}}, ĉirkaŭ la fino de la [[Tridekjara Milito]], en [[Leipzig]], [[Elektoprinclando Saksio|Saksio]], al Friedrich Leibniz kaj Catharina Schmuck. Friedrich notis en sia familia taglibro:
:"''21. Juny am Sontag 1646 Ist mein Sohn Gottfried Wilhelm, post sextam vespertinam 1/4 uff 7 uhr abents zur welt gebohren, im Wassermann.''"
Traduke:
Linio 73:
La patro de Leibniz estis estinta Profesoro de Morala Filozofio ĉe la [[Universitato de Lepsiko]], kaj la filo poste heredis la personan bibliotekon de la patro. Li ricevis liberan aliron al ĝi je la aĝo de sep jaroj. Kvankam la lerneja laboro de Leibniz estis ege limigita al la studo de malgranda modelaro de aŭtoritatoj, la biblioteko de lia patro permesis al li studi ampleksan varion de antaŭeniraj filozofiaj kaj teologiaj verkoj — kiujn li alimaniere ne estus povinta legi ĝis siaj universitataj jaroj.<ref>Mackie (1845), 21</ref> La aliro al la biblioteko de lia patro, ege verkita en [[Latino]], ankaŭ kondukis lin al elstarigo en Latina lingvo, kiun li atingis je aĝo de 12. Li ankaŭ komponis 300 [[heksametro]]jn de latina versaro, en unusola mateno, por speciala evento ĉe la lernejo je aĝo de 13.<ref>Mackie (1845), 22</ref>
 
Li aliĝis al la iama universitato de sia patro je aĝo de 15,<ref>Mackie (1845), 26</ref> kaj kompletigis sian [[Bakalaŭro]]n en Filozofio en Decembro 1662. Li defendis sian ''Disputatio Metaphysica de Principio Individui'', kiu enkondukis la principon de individuigo, la 9an de Junio, 1663. Leibniz aprobis sian magistriĝon en Filozofio la [[7an de {{daton|7|februaro]] [[|1664]]}}. Li publikigis kaj defendis sian [[tezo]]n ''Specimen Quaestionum Philosophicarum ex Jure collectarum'', kiu defendis kaj teorian kaj pedagogian rilataron inter filozofio kaj [[juro]], en Decembro 1664. Post unu jaro de studoj pri juro, li ricevis bakalaŭran gradon ankaŭ pri juro en la 28a de Septembro, {{daton|28|9|1665}}.
 
En 1666, aĝe 20, Leibniz verkis sian unuan libron, ''[[De Arte Combinatoria|Pri Kombinarto]]'', nome unua parto el kiu estis ankaŭ lia [[Habilitiĝo|habilitiga]] [[tezo]] en Filozofio.<ref>Kelkaj kopioj estis produktitaj kiel postulita de la habilitiga proceduro; ĝi estis represita sen lia aprobo en 1690.</ref> Lia venonta celo estis akiri licenciĝon kaj Doktoriĝon en Juro, kio normale estus postulinta tri jarojn de studado. En 1666, la Universitato de Lepsiko malprobis la doktoriĝan postulon de Leibniz kaj malakceptis havigi al li [[Doktoriĝo]]n en Juro, plej verŝajne pro sia relativa junaĝo.<ref>{{citaĵo el libro||lasta=Jolley|unua=Nicholas|titolo=The Cambridge Companion to Leibniz|jaro=1995|eldoninto=Cambridge University Press}}:20</ref><ref>{{citaĵo el libro||lasta=Simmons|unua=George|titolo=Calculus Gems: Brief Lives and Memorable Mathematics|jaro=2007|eldoninto=MAA}}:143</ref> Leibniz pro tio forlasis Lepsikon.<ref>Mackie (1845), 38</ref>