La '''Murdo de Juvénal Habyarimana kaj Cyprien Ntaryamira''' okazis la {{daton|6|aprilo}} [[1994]] kaj provokis interetnajn interpuŝiĝojn, kaŭzintajn la [[Ruanda genocido|genocidon en Ruando]] kaj [[Burunda enlanda milito|enlandan militon en Burundo]]
En aprilo 1994 la [[Burundo|burunda]] prezidanto [[Cyprien Ntaryamira]] partoprenis intertraktadon en [[Daresalamo]] ([[Tanzanio]]), kiu celis pacigiinterpacigi [[tucioj]]n kaj [[hutuoj]]n en Burundo kaj [[Ruando]]. La 6-an de aprilo la aviadilo, en kiu revenis hejmen du prezidantoj — la burunda Cyprien Ntaryamira kaj ruanda [[Juvénal Habyarimana]] (ankaŭ hutuo) — akcidentis ĉe alflugo al la flughaveno de [[Kigalo]] (Ruando) kaj ĉiuj pasaĝeroj pereis.
Tuj poste okazis terurigaj radikampanjoj de ''Hutua Povo'' kiu varmigis la animojn de la interkontraŭantaj hutuoj kaj tucioj. La hutuoj kulpigis la tuciojn pri tiu murdo kaj komencis [[Ruanda genocido|amasmortigado]]amasmortigadon, kiu kaŭzis la mortojn de ĉirkaŭ 800.000 tucioj kaj hutuoj dum malpli da 100 tagoj.
En [[2006]] [[Francio|franciafranca]] komisiono konkludis, ke la kulpulo de la atenco estis la tucio [[Paul Kagame]], kiu estis la tiama ruanda prezidanto. Tio rompigis la rilatojn inter la ruanda registaro kaj la franca ekskoloniiganta kaj senkoloniiginta lando. Ŝajne Francio armiligisarmigis la hutuojn kontraŭ la tuciojn.
En [[2010]] sendependa komisiono (komponita de ruandanoj kaj [[Britio|britoj]]) fintrovistrovis la verajn kulpulojn, inter ili la kolonelon Teoneste Bagasora, kiel estro de la operaco kaj la veran fakton, ke la aviadilo estis faligita de du [[misilo]]j lanĉitaj elde la militbazo deen la ĉefurbo Kigalo, sub kontrolo de la ruanda armeo. <ref>“El detonante de un genocidio. Una comisión independiente concluye que los radicales hutus asesinaron al presidente ruandés para forzar la guerra” (Sendependa komisiono konkludas ke la hutuaj radikaluloj murdis la ruandan prezidenton por kaŭzi la militon); [[El País]], 12a de januaro de 2010. {{es}}</ref> Per tio la hutuaj radikaluloj intencis haltigi la pacnegocadon de samela hutua prezidanto Juvanal Habjarimana kun la tucia gerilo, kion apogis la internacia komunumo. Tiu negocado estis finontarekomenciĝis per registaro de la nacia unuiĝo kun reprezentantoj de ambaŭ etnoj.
.jpg){kind=link}