Homa spirado

Spirado estas la procezo kiu movoj aero en kaj eksteren de la pulmoj, por permesi al la difuzo de oksigeno kaj karbona dioksido al kaj de la ekstera medio en kaj el de la sango. "Spirado" foje ankaŭ rilatas al la ekvivalenta procezo uzanta aliaj spiraj organoj kiel brankojn en fiŝoj kaj spiracles en certaj artropodoj. Por organismoj kun pulmoj, spirado estas # anka? vokita pulmonary ventilation, kiu konsistas el inhalación (spirado) kaj elspirado (spirante). Spirado estas unu parto de fiziologia spirado postulita # da? rigi la vivon. Aerobiaj organismoj (ĉiuj bestoj, la plej multaj plantoj kaj multaj mikro-organismoj) postulas oksigenon ĉe la ĉela nivelo por liberigi energion per kiuj metabolas energio-riĉaj molekuloj kiel fatty acidoj kaj glukozo. # Tio? i estas ofte plu-gvidita al kiel cellular respiration. Spirado estas nur unu el la procezoj kiuj liveras oksigenon al kie ĝi estas bezonita en la korpo kaj forigas troo karbona dioksido. Post spirado, la sekva procezo en tiu ĉeno de okazaĵoj estas la transporto de tiuj gasoj dum la korpo de la kardiovaskula sistemo, kaj tiam ilia uptake aŭ liberigo de la respiring ĉeloj. Spirado plenumas alia esenca funkcio: tiu de reguligante la pH de la extracellular fluidojn de la korpo. Ĝi estas, fakte, ĉi tiu homeostatic funkcio kiu determinas la indicon kaj profundon de spirado. La medicina termino por normala # malstre? i spirado estas eupnea.

X-radia video de virina amerika aligatoro dum spirado.

Fine de ĉiu elspir-ciklo la plenkreskaj homaj pulmoj ankoraŭ enhavas 2.5 – 3.0 litrojn da aero, kiu nomiĝas Resta Funkcia Kapazito (angle FRC, Functional Residual Capacity). Dum ĉiu spirad-cicklo nur ĉ. 15% el ĉi tiu volumo anstataŭiĝas per la  malsekigita ekstera aero. 

Spirado estas uzata por granda kvanto de kromaj funkcioj, kiel parolado, esprimo de la emocioj (ekz. rido, oscedo). Oscedanta ktp.), purigo de spirvojoj (tusado kaj ternado ktp.) kaj, okaze de bestoj kiuj ne povas ŝviti tra la haŭto, ankaŭ por akvo-bilanco.

Kontrolo

Spirado estas unu el nemultaj korpaj funkcioj kiujn oni povas kontroli kaj konscie kaj senkonscie.