Memorial: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 15 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q851563)
kompletigo laux pola vikipedio
Linio 1:
[[Dosiero:Memorial.gif|350px|right|thumb|Emblemo de organizaĵo]]
'''"Memorial"''' ([[ruse]]: Мемориал) estas internacia historia kaj rajt-defendanta [[asocio]], kiu funkcias en multaj eksaj [[Sovetunio|Sovetuniaj]] landoj. Ĝiaj celoj, listitaj en ĝia statuto, estas jenaj:
* Disvastigi maturan [[civitana socio|civitanan socion]] kaj [[demokratio]]n surbaze de [[rego de leĝo]] kaj tiel eviti revenon de [[totalismo]].
* Asisti fomiĝonformiĝon de [[publika konscioopinio]] surbase de valorojla [[valoro]]j de demokratio kaj [[leĝo]], neniigi totalismajn stereotipojn[[stereotipo]]jn kaj establi [[homaj rajtoj|homajn rajtojn]] en praktika [[politiko]] kaj en publika vivo
* Helpi disvastigi la veron[[vero]]n pri historia estintopasinteco kaj rememori la viktimojn[[viktimo]]jn de politikapolitikaj [[reprezalio]] kondutitaj, fare de totalismajntotalismaj reĝimojn[[reĝimo]]j.
 
La asocio estis oficie fondita dum konferenco en [[19-a de aprilo]] [[1992]], kies iniciatintoj interalie estis [[Andrej Saĥarov]] kaj [[Jevgenij Jevtuŝenko]], kvankam vere ĝi komencis funkcii jam en 1980la 80-aj jaroj dum komenco de [[Perestrojko]] kaj [[Glasnost]]. Post [[disfalo de Sovetunio]] ĉeloj de la asocio estisestas en [[Rusio]] (ekzemple organizaĵo en [[Kotlas]], gvidata de Irina Dubrovin), [[Ukrainio]], [[Kazaĥstano]], [[Latvio]] kaj [[Kartvelio]].
 
La plena oficiaoficiala nomo de la [[organizaĵo]] estas '''Internacia Volontula Publika Organizaĵo "Memorial: Historia, Kleriga, Homarajta kaj Bonfara Socio"'''.
 
En [[2004]] Memorial estis unu el kvar ricevintoj de la [[Premio de ĝusta vivo]], kiun kelkaj nomas alternativa [[Nobelpremio]], por laboro pri reportado[[raporto|raportado]] de rompoj de homaj rojatojrajtoj fare de Rusio kaj aliaj eksaj Sovetajsovetaj ŝtatoj.<ref>[http://www.rightlivelihood.org/memorial.htm 2004 Right Livelihood Award: Memorial (Russia)]</ref>. Laŭ vortoj de ĵurio de la premio "...por montro, en tre malfacilaj kondiĉoj, ke la [[historio]] estu rekordatafirmigata kaj komprenata kaj homaj rajtoj estimataj ĉie, se konstantaj solvoj por heredaĵo de la pasinto devas esti atingitaj". Ankaŭ distingita de pluraj institucioj kiel la [[Saĥarov-Premio]].
 
== ActivecojAktivecoj ==
Memorial organizas asiston, kaj leĝan kaj financan por viktimoj de [[Gulaggulago]]j, esploras historion de politikapolitikaj reprezalioreprezalioj kaj publikaspublikigas la malkovrojn per libroj, artikoloj, ekspozicioj, muzeoj kaj retpaĝaroj.
 
Pro instigo de la asocio en [[30-a de oktobro]] [[1990]] la Memorialo por Viktimoj de Gulag (simpla ŝtono de [[Solovecaj insuloj]], kie estis la unua kaj plej fama politika koncentrejo en Sovetunio) estas erektita en [[Lubjanka]] apud ĉefsidejo de [[KGB]] en [[Moskvo]], tre proksime al la [[Fera Feliks]] (monumento de fondinto de KGB [[Feliks Dzerĵinskij]], kiu poste estas forigita en aŭgutoaŭgusto [[1991]]).
 
En [[1991]] la [[Supera Soveto]] de [[RSFSR]] oficieoficiale agnoskis la tagon de [[30-a de oktobro]] kiel [[Tago de rememoro de viktimoj de politika reprezalio]]. Krome, Memorial klopodis pasigi la Leĝon por rehabilitciorehabilito de viktimoj de politika reprezalio. Ĝi pasis en [[1991]].
 
En 1994 la asocio subskribis interkonsenton pri kunlaboro kun pola [[KARTA-Centro]].
Memorial ankaŭ helpas al individuoj trovi informojn pri politike persekutitaj familianoj kaj parencoj. En [[2005]] Memorial havis datumazon de ĉ. 1300000 nomoj de tiaj personoj<ref>[http://www.rightlivelihood.org/memorial_faq.html FAQ about Memorial]</ref>.
 
Memorial ankaŭ helpas al individuoj trovi informojn pri politike persekutitaj familianoj kaj parencoj. En [[2005]] Memorial havis datumazon de ĉ. 13000001 300 000 nomoj de tiaj personoj<ref>[http://www.rightlivelihood.org/memorial_faq.html FAQ about Memorial]</ref>.
 
Memorial havas sidejon en [[Ĉeĉenio]] kiu observas aktivecon de rusiaj okupantaj trupoj. Ĝi estas ofte atakita fare de la ŝtatistoj.
 
==Bibliogrfio==
* Nanci Adler, ''Victims of Soviet terror: the story of the Memorial movement'', Praeger 1993, ISBN 0275945022.
 
==Vidu ankaŭ==
* [[stalinismo]]
* [[granda purigo|Granda teroro]]
* [[masakro de Katin]]
* [[holodomoro]]
* [[Natalia Estemirova]]
* [[Sergej Kovalov]]
 
== Referencoj ==
Linio 26 ⟶ 39:
 
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://www.memo.ru/eng/ MemorialReta retejopaĝo de la Asocio], ruse
* [http://www.memo.ru/eng/ Memorial retejo], angle
* [http://www.astrobl.ru/Memo/default.asp Libro de remomoro de viktimoj de politika reprezalio en Astraĥana Oblasto (ruse)], listo de ĉ. 10955 homoj persekutuaj en [[Astraĥana Oblasto]] en 1918-1986.
* [http://www.memorial-italia.it/frontend/?rr=chi_siamo Memorial-Italia], establishedestablita on [[Aprilla 20]],-an de aprilo [[2004]]
 
[[Kategorio:Homrajtprotektaj organizaĵoj]]
[[Kategorio:Organizaĵoj en Rusio]]
[[Kategorio:Sciencaj socioj]]
[[Kategorio:Politikaj reprezalioj en Sovetunio]]