Vikipedio

Historio de judoj en Nederlando: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Linio 33:
{{Ĉefartikolo|Holokaŭsto}}
[[File:Westerbork-monument1.jpg|thumb|180px|right|Monumento ĉe [[Westerbork]]: ĉiu ŝtono reprezentas unu personon kiu estis ĉe Westerbork kaj mortiĝis en Nazia [[koncentrejo]].]]
En 1939, estis ĉirkaŭ 140,000 nederlandaj judoj loĝantaj en Nederlando, inter kiuj ĉirkaŭ 25,000 Germanaj judaj rifuĝintoj kiuj abandonis Germanion en la 1930-aj jaroj (aliaj fontoj postulas ke ĉirkaŭ 34,000 judaj rifuĝintoj eniris en Nederlando inter 1933 kaj 1940, ĉefe el Germanio kaj Aŭstrio).<ref>[http://www.jhm.nl/jhm/documenten/InleidingEvV%20cd.eng.pdf Askhenazi Jews in Amsterdam]. Edward van Voolen. Alirita la 21an de Julio 2007.</ref> La Nazia okupforto metis la nombron de (rase) nederlandaj judoj en 1941 en ĉirkaŭ 154,000. En la Nazia censo, ĉirkaŭ 121,000 personoj deklaris ke ili estas membroj de (Aŝkenaza) nederland-israela komunumo; 4,300 personoj deklaris ke ili estas membroj de ([[Sefardoj|Sefarda]]) portugal-israela komunumo. Ĉirkaŭ 19,000 personoj informis ke ili havas du judajn geavojn (kvankam ĝenerale oni supozas ke proporcio de tiu nombro havas fakte tri judajn geavojn, sed malakceptis aserti tiun nombron pro timo ke ili estus viditaj kiel judoj anstataŭ kiel [[Judodevena miksrasulo (nazia Germanujo)|duonjudoj]] fare de la Naziaj aŭtoritatoj). Ĉirkaŭ 6,000 personoj informis havi unu judan avon. Ĉirkaŭ 2,500 personoj kiuj estis kalkulitaj en la censo kiel judoj estis fakte membroj de kristana eklezio, ĉefe [[DutchNederlanda Reformed]]Reformita, [[ReformedKalvinisma ChurchesReformita inaŭ the Netherlands|Calvinist Reformed]] or Roman CatholicRomkatolika.
 
{{redaktata}}▼
En 1941, plej nederlandaj judoj loĝis en Amsterdamo. La censo en 1941 havigas indikon de la geografia etendo de nederlandaj judoj je la komenco de la Dua Mondmilito (provinco; nombro de judoj – tiu nombro ne estas bazita sur la rasaj standardoj de Nazia Germanio, sed sur tio kion la personoj deklaris sin en la loĝantara censo):
In 1941, most Dutch Jews were living in Amsterdam. The census in 1941 gives an indication of the geographical spread of Dutch Jews at the beginning of World War II (province; number of Jews – this number is not based on the [[Racial policy of Nazi Germany|racial standards of the Nazis]], but by what the persons declared themselves to be in the population census):
{{Div col|cols = 3}}
*[[Groningen (provinceprovinco)|Groningen]] – 4,682
*[[Friesland]] – 851
*[[Drenthe]] – 2,498
*[[Overijssel]] – 4,345
*[[Gelderland]] – 6,663
*[[Utrecht (provinceprovinco)|Utrecht]] – 4,147
*[[NorthNorda HollandHolando]] – 87,026 (includinginklude 79,410 inen [[AmsterdamAmsterdamo]])
*[[SouthSuda HollandHolando]] – 25,617
*[[ZeelandZelando]] – 174
*[[NorthNorda BrabantBrabanto]] – 2,320
*[[LimburgLimburgo (NetherlandsNederlando)|LimburgLimburgo]] – 1,394
*TotalTotalo – 139,717
{{Div col end}}
 
▲{{redaktata}}
InEn 1945, only about 35,000 of them were still alive. The exact number of "full Jews" who survived the Holocaust is estimated to be 34,379 (of whom 8,500 were part of a [[Anti-miscegenation laws#Nazi Germany|mixed marriage]] and thus spared deportation and possible death in the [[Nazi concentration camps]]); the number of "half Jews" who were present in the Netherlands at the end of the Second World War in 1945 is estimated to be 14,545, the number of "quarter Jews" 5,990.<ref name="DEMOS March 2001"/> Some 75% of the Dutch-Jewish population perished, an unusually high percentage compared with other occupied countries in western Europe.<ref>{{cite journal |author=JCH Blom |title=The Persecution of the Jews in the Netherlands: A Comparative Western European Perspective |doi=10.1177/026569148901900302 |journal=[[European History Quarterly]] |date=July 1989 |volume=19 |issue=3 |pages=333–351}}. For more recent publications, see: Pim Griffioen and Ron Zeller, "Comparison of the Persecution of the Jews in the Netherlands, France and Belgium, 1940-1945: Similarities, Differences, Causes", in: Peter Romijn et al., ''The Persecution of the Jews in the Netherlands, 1940–1945. New Perspectives''. Amsterdam: Amsterdam University Press/Vossius Pers/NIOD, 2012, 55–91. Pim Griffioen and Ron Zeller, "Anti-Jewish Policy and Organization of the Deportations in France and the Netherlands, 1940–1944: A Comparative Study", ''Holocaust and Genocide Studies'' 20 (3), Winter 2006, 437–473.</ref>
 
Factors that influenced the great number of people who perished were the fact that the Netherlands was not under a military regime, because the queen and the government had fled to England, leaving the whole governmental apparatus intact. An important factor is also that the Netherlands at that time was already the most densely inhabited country of Western Europe, making it difficult for the relatively large number of Jews to go into hiding. Most Jews in Amsterdam were poor, which limited their options for flight or hiding. Another factor is that the country did not have much open space or woods to flee to. Also, the civil administration was advanced and offered the Nazi-German a full insight in not only the numbers of Jews, but also where they exactly lived. It is important to note that the average citizen of the Netherlands was unaware of the operation of "death camps" such as Mauthausen for the majority of the occupation. As all Dutch citizens where obligated to "register" and undertake work in Germany.<ref>Ettie Huizing, Wie het geweten heeft, het levensverhaal van Siep Adema, SUN 1994, ISBN 90-6168-425-0</ref> In fact once concerns about the treatment of Dutch citizens of Jewish descent were recognised the first act of mass civil disobedience in occupied Europe during WWII took place in order to support those Dutch citizens of Jewish descent known as the Februaristaking “[[February strike]]”.
Linio 63 ⟶ 65:
 
In contrast to many other countries where all aspects of Jewish communities and culture were eradicated during the Shoah, a remarkably large proportion of rabbinic records survived in Amsterdam, making the history of Dutch Jewry unusually well documented.
 
 
==Referencoj==
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Historio_de_judoj_en_Nederlando"