Schauinsland: Malsamoj inter versioj

| notoj =

}}

 

== Geografio ==

 

Ekde 2003 la apuda ''Holzschlägermatte'' estas loko de politike disputataj [[ventoturbino|ventoturbinaro]]. Ĉar Schauinsland situas en [[naturprotekta areo]], ili ne stariĝis sur la pinto, sed sub ĝi je nivelo de ĉirkaŭ 1000 [[Metroj super maro|m s.m.]].

 

La padeloj de la ventoturbinoj ne superas la montopinton, tiel ke la elrigadoj

 

== Historio ==

=== Minado===

{{Ĉefartikolo|Minejo Schauinsland}}

 

=== Berghaus ===

La hotelon Burggraf (26 ĉambroj/74 litoj), konstruita en 1936, post la Dua mondmilito uzis la franca komandantejo ĝis 1952. En 1958 ĝi fariĝis infanrefortiĝejo kaj poste [[Schullandheim]] (kampara lernejangastejo, populara en Germanio) de la urbo [[Pforzheim]]. Ekde 1989 la urbo [[Freiburg]] uzis ĝin kiel loĝejaron por rifuĝintoj, ekde 1992 kiel studentloĝejaron. Transkonstruado al resaniĝeja kliniko kun 48 litoj fiaskis pro ŝanĝoj de la sanigaferaj leĝoj kaj pro tio mankantaj kreditoj. Sekve de tio la investanta kompanio ([[kompanio kun limigita respondeco]]) [[Georg Groddeck|Groddeck]]-kliniko fine de la jaro 2000 nesolventiĝis.<ref>{{Internetquelle |url=http://www.badische-zeitung.de/suedwest-1/das-geisterhaus-auf-dem-schauinsland-vom-hotel-zur-bauruine--44700534.html |titel=Südwest: Mysteriöses Haus: Das Geisterhaus auf dem Schauinsland: Vom Hotel zur Bauruine – badische-zeitung.de |zugriff=2013-11-21}}</ref>

La [[kruda masonaĵo|nepreta konstruaĵo]] ekde 2001 staris malplena kaj damaĝiĝis je la novaj pordoj kaj fenestroj pro [[vandalismo]].<ref>{{Internetquelle |hrsg=berghaus-freiburg.de |url=http://www.berghaus-freiburg.de/sites/geschichte.html |titel=Geschichte |zugriff=2015-12-13 |archiv-url=https://web.archive.org/web/20141002001923/http://www.berghaus-freiburg.de/sites/geschichte.html |archiv-datum=2014-10-02}}</ref>

 

=== Berghotel (monthotelo) ===

En 1869 la [[inspiciento(teatro)|inspiciento]] de la urba teatro de Freiburg konstruigis kaj entreprenis kabanon por migrantoj okcidente sub la pinto. El ĝi ekestis en ŝanĝiĝoplena historio la "Gasthaus zur Friedrichsruhe" (gastejo ripozo de Frederiko) respektive Gastejo Schauinsland. Post incendio la domo en 1962 ricevis sian nunan formon. Ekde 1936 Heinrich Saŭerer kun sia familio mastrumadis la monthotelon. Poste la domo dum 13 jaroj ĝi estis resaniĝ- kaj konferencgastejo de [[Arbeiterwohlfahrt]] (neprofitocela necentrala asocio por sociala bonfarto de laboristoj, aktiva en Germanio). Ekde 2006 la domo kun 50 litoj estas luprenebla komplete.<ref>Henning Volle: Bergrekord am Schauinsland – die Geschichte des berühmten ADAC-Bergrennens 1925–1988. EK-Verlag, Freiburg 2009, ISBN 978-3-88255-895-1. S. 7</ref><ref>{{Internetquelle |url=http://berghotel-schauinsland.org/miethotel.html |titel=Das Berghotel als Miethotel |zugriff=2015-02-04}}</ref>. La domo servas al [[motorciklo]]-[[krimromano]] kiel scenejo.<ref>Karin Schickinger: Schüsse am Schauinsland, Highlights-Verlag, Euskirchen 2012, ISBN 978-3-933385-63-5</ref>

 

 

== Vidindaĵoj ==

 

=== Fallerhäusle ===

=== Schauinslandbahn ===

{{ĉefartikolo|Schauinslandbahn}}

De Freiburg (valstacio ''[[Horben]]'') la monto Schauinsland estas atingebla per nacel-rondira [[telfero]], la plej longa en Germanio. La tielnomata [[telfero Schauinsland]] superas je longeco de 3600&nbsp;metroj altecodiferencon de 746&nbsp;metroj. La 37 senkonduktoraj naceloj povas transporti ĝis 700 homojn po horo, po jaro estas proksimume 240.000 pasaĝeroj. La telfero Schauinsland ekfunkciis en 1930 kiel unua persontelfero de la mondo.

 

 

=== Engländerdenkmal (monumento pri anglaj lernantoj) ===

Memore al la [[Angla neĝdramo]], en kiu grupo de anglaj lernantoj migris en neĝoŝtormo sur la monto Schauinsland kaj kvin lernantoj perdis sian vivon, oni en 1938 konstruis la ''Engländerdenkmal'' laŭ planoj de la arkitekto [[Hermann Alker]] el [[Karlsruhe]]. Decide partoprenis en tiu iniciato estis la gvidantaro de la [[Hitler-Jugend]], kiu uzis la monumenton por propagandaj celoj kaj transinterpretis la katastrofon al heroago ("Ili mortis en batalo por paco kaj popolinterkomprenigo").<ref>{{Internetquelle |url=https://www.theguardian.com/world/2016/jul/06/fatal-hike-became-nazi-propaganda-coup |titel=The fatal hike that became a Nazi propaganda coup – theguardian.com |zugriff=2016-07-06}}</ref>

 

=== Turo de Schauinsland ===

{{Ĉefartikolo|Eugen-Keidel-Turm}}

La elrigardturo sur la pinto de la monto Schauinsland, knstruita en 1981, estas nomata laŭ la iama ĉefurbestro de Freiburg [[Eugen Kreidel]]. Ĝi estas elirpunkto por multaj migradoceloj en la montara regiono. De ĝia elrigardplatformo en proksimuma alteco de 20&nbsp;m ankaŭ la [[Mont Blanc]], la plej alta monto de la Alpoj estas videbla, kio elde la piedo de la turo ne eblas, pro la antaŭe situanta pinto Haldenköpfle .

 

== Observatorioj ==

Sur la monto Schauinsland troviĝas [[sunobservatorio]], kiun entreprenas la [[Kiepenheuer-Institut für Sonnenphysik (KIS)]], kaj kiu nuntempe nur servas por instruceloj kaj por publika agado. La aktualaj esploroj okazas interalie en la [[Observatorio del Teide]] sur [[Tenerifo]]. La observatorion oni povas viziti sen antaŭa anonco ĉiujare inter majo kaj septembro je kvin tagoj de malfermita pordo, kiuj jarkomence estas fiksitaj. Tiam inter 11 h kaj 15 h okazas gvidadoj. La observatorion fondis en 1943 la [[Luftwaffe]] (aerarmeo) de la [[Tria Regno]] (Nazia Germanio), por ebligi per observado de la sunaktivecoj kiel eble plej akuratan prognozon de la optimumaj frekvencoj por la milita radiofonio. Ekde 1943 ĝis 1975 gvidis ĝin [[Karl-Otto Kiepenheuer]].

 

Ankaŭ [[glisparaŝutado|glisparaŝutantoj]] havas startejon sube de la montstacio.<ref>{{Internetquelle |url=http://www.badische-zeitung.de/oberried/wie-schwierig-das-gleitschirmfliegen-am-schauinsland-ist |titel=Oberried: Wie schwierig das Gleitschirmfliegen am Schauinsland ist – badische-zeitung.de |zugriff=2015-07-24}}</ref>

 

<gallery>

Image:Alpenglühen,_Blick_vom_Schauinsland_in_die_Schweizer_Alpen.JPG|[[Alpa ardaĵo]]

Freiburg 088mube.jpg|Pofilo de la gapminejo

</gallery>

 

== Eksteraj ligiloj ==

* [http://www.schauinsland.de/ schauinsland.de – Museums-Bergwerk Schauinsland]

* [http://kartan.de/index.php?id=schauinsland Bilder aus dem Museumsbergwerk Schauinsland]

 

[[kategorio:Nigra Arbaro]]