Cikloido: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Anstataŭigo de ne plu uzota Ŝablono:EL; vidu VP:DT en Marto 2017; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 5:
La cikloidon la unua studis Nikolao de Cusa kaj poste [[Marin Mersenne|Mersenne]]. Ĝi estis nomita fare de [[Galilejo|Galileo]] en [[1599|(1599, Kategorio:1599)]]. En [[1634]] G.P. de Roberval montris, ke la areo sub cikloido estas trioble la areo de la ĝin generanta cirklo. En [[1658]] Christopher Parvolo montris, ke la longo de cikloido estas kvaroble la diametro de la ĝin generanta cirklo.
 
La supra parto suben de cikloido estas la solvaĵo al la problemo _brachistochrone_ (kio estas, ke ĝi estas la kurbo de la plej rapida descendo sub gravito) kaj la rilatanta problemo _tautochrone_ (kio estas la (periodo, punkto) de pilko ruliĝanta tien kaj reen (ene ĝi ne dependi sur la startanta pozicio de la pilko). La cikloidon iuj nomas "La Heleno de Geometriistoj" ĉar ĝi kaŭzis oftajn disputojn inter [[Matematikisto|matematikistojmatematikisto]]j dum la 17-a jarcento.
 
:[[Dosiero:Cycloid r=2.png|thumb|370px|Grafikaĵo de cikloido generita per cirklo de radiuso ''r=2'']]
Linio 25:
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{EL}}* [http://link.aps.org/abstract/PRL/v91/e215507] '''Apliko de fiziko''': Ghatak, A. & Mahadevan, L. (Klaki, Kraki) strato: la aikloida veko de [[cilindro]] ŝiranta tra folio. Fizika Revuo Leteroj, 91, (2003).
 
{{EL}}* http://mathworld.wolfram.com/Cycloid.html
{{EL}} [http://link.aps.org/abstract/PRL/v91/e215507] '''Apliko de fiziko''': Ghatak, A. & Mahadevan, L. (Klaki, Kraki) strato: la aikloida veko de [[cilindro]] ŝiranta tra folio. Fizika Revuo Leteroj, 91, (2003).
{{EL}}* [http://www.cut-the-knot.org/pythagoras/cycloids.shtml Cikloidoj] je [[tranĉi-la-nodon]]
{{EL}} http://mathworld.wolfram.com/Cycloid.html
{{EL}}* [http://historical.library.cornell.edu/cgi-bin/cul.math/docviewer?did=02260001&seq=9 A Traktato sur La Cikloido kaj ĉiuj formoj de Cicloidaj Kurboj], monografio fare de Richard A. Proctor, B.A. afiŝita per [http://historical.library.cornell.edu/math/index.html Cornell Universitata Biblioteko].
{{EL}} [http://www.cut-the-knot.org/pythagoras/cycloids.shtml Cikloidoj] je [[tranĉi-la-nodon]]
{{EL}} [http://historical.library.cornell.edu/cgi-bin/cul.math/docviewer?did=02260001&seq=9 A Traktato sur La Cikloido kaj ĉiuj formoj de Cicloidaj Kurboj], monografio fare de Richard A. Proctor, B.A. afiŝita per [http://historical.library.cornell.edu/math/index.html Cornell Universitata Biblioteko].
 
[[Kategorio:Kurboj]]