Okcidentaj iranaj lingvoj: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
La '''Okcidentaj iranaj lingvoj''' estas branĉo de la irana[[iranaj lingvoj]], atestita de la tempo de la [[Malnova persa]] (6a jarcento aK) kaj Medo[[Medoj]].
 
''==Lingvoj''==
La tradicia Northwesternnordokcidenta branĉo estas konvencio por ne-Sudokcidentasudokcidentaj lingvoj, prefere ol genetika grupo. La lingvoj estas kiel sekvasjenaj: [2] [3]
* malnovaj iranaj
** sudokcidentaj malnovaj persaj †
** nordokcidentaj: mezaj †
* meza irana
** sudokcidenta: meza persa †
** nordokcidenta: Divida III
* novaj iranaj
** nordokcidentaj: mi (dialektoj de [[kurdoj]]) centra kurda, norda kurda, suda kurda, Laki
** Zaza-Gorani
Zaza** Zazaj (dialektoj: Kirmanjki, Dimli)
** Gorani (dialektoj: Hawrami, Bajelan)
  ?** Shabak, Sarli
* nordokcidentaj
 ** Balochi: Balochi,? Koroshi
Khuri** Ĥuri (Kavir)
** Tatic
** Taliŝa
** Tati / Azari Old Azeri †, Harzandi, Karingani, Kho'ini, KhalkhalĤalĥal, UpperSupra Taromi, Rudbari, Suda Tati, Eshtehardi, dialektoj N / NE de Qazvin
 ?** (Talysh? Tati?): Gozarkhani, Kajali, Koresh-kaj Rostam, Maraghei, Razajerdi, Shahrudi
** Tafresh (transira): Ashtiani (Amora'i, Kahaki), Vafsi, Alviri-Vidari (Alviri, Vidari),? Jud-Hamadani
** Centra / Centra Altebenaĵo (KermanicKermana) [4]
** Nordokcidenta: Khunsari, Mahallati, Vanishani, Jud-Golpaygani
** Sudokcidenta: Gazi, Sedehi, Ardestani, Nohuji, Sajzi, Jarquya'i, Rudashti, Kafrudi, Kafruni, Judeo-Esfahani
** Nordorientaj: Arani, Bidgoli, Delijani, Nashalji, Abuzaydabadi, Qohrudi, Badrudi, Kamu'i, Jowshaqani, Meyma'i, Abyana'i, Soi, Badi, Natanzi, Kasha'i, Tari, Tarqi, Judeo-Kashani
** Sudorienta: Zoroastrian Dari, Nayini, Zefra'i, Varzenei, Tudeshki, Keyjani, Abchuya'i
 
* nordokcidentaj III
malnovaj iranaj
** Semnani: Semnani, Sangisari, Lasgerdi-Sorkhei (inclinkl. Aftari)
Sudokcidento Old Persa †
** Kaspia: Gilaki (inclinkl. Taleqani), Mazandarani, Gorgani †, ? Deilami
Nordokcidento: Mediano †
meza irana
Sudokcidento: Meza persa †
Nordokcidento: Dividas †
Nov-Iranian
 
Nordokcidenta* miSudokcidenta (dialektoj de kurdojFars)
** Persa (dialektoj: IranianIrana Persianpersa, DariDaria PersianPersa (Madaglashti), Tajik Persian, Hazaraga persa, Aimaq, Sistani, Pahlavani Persa †, Dzhidi persa (JudeoJud-persa), Jud-BukharicBuĥara), islama / kristana Tat, JudeoJud-Tat
Kurda Central kurda, Norda kurda, Suda kurda, Laki
** Persida
Zaza-Gorani
Khuzestani** Ĥuzestani / Dezfuli
Zaza (dialektoj: Kirmanjki, Dimli)
Gorani** Luri (dialektoj: HawramiLuri, Mamasani, Koĥilujeh, BajelanBaĥtiari)
** Sivandi
  ? Shabak, Sarli
** nordokcidenta MondmilitoFarsia
** Kuhmareyi (inclinkl. Davani)
 Balochi: Balochi,? Koroshi
** Larestani-Golfo
Khuri (Kavir)
** Lari (Larestani), Jud-Shirazi
Tatic
** Golfo: BashkardiBaŝkardi, Kumzari, Bandari, Minabi
Talysh
Tati / Azari Old Azeri †, Harzandi, Karingani, Kho'ini, Khalkhal, Upper Taromi, Rudbari, Suda Tati, Eshtehardi, dialektoj N / NE de Qazvin
 ? (Talysh? Tati?): Gozarkhani, Kajali, Koresh-kaj Rostam, Maraghei, Razajerdi, Shahrudi
Tafresh (transira): Ashtiani (Amora'i, Kahaki), Vafsi, Alviri-Vidari (Alviri, Vidari),? Jud-Hamadani
Centra / Centra Altebenaĵo (Kermanic) [4]
Nordokcidenta: Khunsari, Mahallati, Vanishani, Jud-Golpaygani
Sudokcidenta: Gazi, Sedehi, Ardestani, Nohuji, Sajzi, Jarquya'i, Rudashti, Kafrudi, Kafruni, Judeo-Esfahani
Nordorientaj: Arani, Bidgoli, Delijani, Nashalji, Abuzaydabadi, Qohrudi, Badrudi, Kamu'i, Jowshaqani, Meyma'i, Abyana'i, Soi, Badi, Natanzi, Kasha'i, Tari, Tarqi, Judeo-Kashani
Sudorienta: Zoroastrian Dari, Nayini, Zefra'i, Varzenei, Tudeshki, Keyjani, Abchuya'i
 
IranaIranaj Khalajĥalaj lingvolingvoj estis asertitaasertitaj sed ne ekzistas; la Khalajĥaloj paroliparolas [[tjurka lingvo|tjurkan lingvon]].
nordokcidenta III
Semnani: Semnani, Sangisari, Lasgerdi-Sorkhei (incl. Aftari)
Kaspia: Gilaki (incl. Taleqani), Mazandarani, Gorgani †,? Deilami
 
La dialektoj de Centra Irano estas geografia anstataŭ genetika grupiĝo. Ili estas parolitaj plejparte en Markazi kaj [[Isfahano]] provincoj. Multaj el ili falas al la persoj en la pli junaj generacioj.
Sudokcidenta (kp dialektoj de Fars)
Persa (dialektoj: Iranian Persian, Dari Persian (Madaglashti), Tajik Persian, Hazaraga persa, Aimaq, Sistani, Pahlavani Persa †, Dzhidi persa (Judeo-persa), Jud-Bukharic), islama / kristana Tat, Judeo-Tat
Persid
Khuzestani / Dezfuli
Luri (dialektoj: Luri, Mamasani, Kohkiluyeh, Bakhtiari)
Sivandi
nordokcidenta Fars
Kuhmareyi (incl. Davani)
Larestani-Golfo
Lari (Larestani), Jud-Shirazi
Golfo: Bashkardi, Kumzari, Bandari, Minabi
 
Irana Khalaj lingvo estis asertita sed ne ekzistas; la Khalaj paroli tjurka lingvo.
 
La dialektoj de Centra Irano estas geografia anstataŭ genetika grupiĝo. Ili estas parolitaj plejparte en Markazi kaj Isfahano provincoj. Multaj el ili falas al la persoj en la pli junaj generacioj.
 
[[Kategorio:Irana lingvaro]]