Orienta Fronto (Dua mondmilito): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{TemasPri|la milithistorio de Dua mondmilito|historia termino|Granda Patriota Milito}}
 
La '''Orienta Fronto de dua mondmilito''' estas Orienteŭropa[[Orienta Eŭropo|orienteŭropa]] militfronto de [[dua mondmilito]] inter [[Aliancanoj|Aliancaj ŝtatoj]] kaj [[Akso Berlino-Romo-Tokio|Akso-ŝtatoj]], speciale inter [[Nazia Germanio]] kaj [[Sovetunio]] inter jaroj 1941 kaj 1945.
 
La 22-an de junio 1941, Germanio atakis Sovetunion post la epoko de la [[Pakto Ribbentrop-Molotov]]. Dum la milito, Sovetunio kaj Germanio militis en Orienteŭropo, kio rezultis en multajn perdojn. En majo 1945, Postpost la mortigomemmortigo de Hitler kaj malvenko en Batalo je Berlino, Germanio kapitulacis al aliancaj ŝtatoj, Sovetunio kaj aliancaj ŝtatoj venkis en milito. Orienta Fronto de Dua mondmilito ofte rekoniĝasestas agnoskita kiel granda milito en milithistorio.
 
== Historio ==
En 1939, Nazia Germanio sub Adolf Hitler planis ataki [[Pollando]]n. Por eviti SovetaSovetan partprenopartoprenon en milito. [[Joachim von Ribbentrop]], Germania ministro depri eksterlandaj aferoj proponis helpi aneksoaneksadon najbarajnde landojnnajbaraj landoj al [[Stalin]].<ref>Richard J. Obery, Rusia milito: Sango sur la Neĝo{{ref|en}}, 1997.</ref> Stalin konsentis prila proponon de Germanio, kaj tial Lala 23-an de aŭgusto en Moskvo, Sovetunio kaj Germanio subskribis traktaton pri neagreso, kio poste nomasestis nomata kiel [[Pakto Ribbentrop-Molotov]]. La 1-an de septembro 1939, Germanio atakis Pollandon, komencis Dua mondmilitonmondmilito. Laŭ sekreta protokolo, Germanio kaj Sovetunio dispartigis Pollandon, kaj rekonis alianla agadon unu de nalia. Poste Sovetunio aneksis Orientpollandon, [[Baltio|Baltajn ŝtatoj]]n, [[Besarabio]]n.
 
Tamen, post la [[vintra milito]], Hitler opiniis ke la [[Ruĝa armeoArmeo]] havas malfortajmalfortajn fortojfortojn ol liali ekspektoesperis. Tio kaŭzaskaŭzis ke Hitler decidis ataki Sovetunion. Dum la [[Batalo de Anglio]], ĉefecostabanaro de Germaniaj militfortajmilitfortoj planis ofensivan planon al Sovetunio. TioTiu movado de Germanio transiĝis tra multajnmultaj informajninformaj fontojnfontoj al Sovetunio. Ekzemple, en aprilo sovetaj [[ĉasaviadilo]]j interkaptis multajn Germaniajn skoltadajn aviadilojn en [[Litovio]].<ref>Yefim Gordon, Sovetaj aerofortoj en Dua mondmilito{{ref|en}}. 2008.</ref> Sendube, Soveta spiono en Japanio Richard Sorge avertis pri planita Germania ofensivo en junio 1941, sed Stalin ignoris lian averton.<ref>Gordon Prange; Donald M. Goldstein; Katherine V. Dillon, Ĉelo Tokio: La Rakonto de la Spiona Cirkio de Sorge{{ref|en}}, Nov-Jorkio: McGraw-Hill, 1984.</ref>
 
La 22-an de junio 1941 Germaniaj militfortoj komencis masanamasan ofensivon kontraŭ Sovetunio. Pro Germania subita atako kaj "[[Granda purigo]]" de armea ĉefecostabanaro de Stalin, la ruĝa armeo fiaskis defendi teritorion. Dum la unua jaro de ofensivo, Germanio sukcesis okupi okcidentan parton de Sovetunio. En septembro 1941, Germaniaj militfortoj blokis [[Sieĝo de Leningrado|Leningrado]]n, ĝis januaro 1944. En decembro 1941, Germaniaj militfortoj atingis proksime de Moskvo. Danke al malvarma vetero, Sovetunio sukcesis defendi ĝiansian ĉefurbon.
 
En 1942, Hitler sanĝis planon de ofensivo. Germaniaj militfortoj koncentriskoncentriĝis okupial Sudanokupado partonde suda parto de Sovetunio, kiel [[Ukrainio]], [[KrimoKrimeo]], [[Kaŭkazo]]. Germania ofensivo haltiĝis en [[Volgogrado|Stalingrado]], industria kaj loĝistika centro de Sudasuda parto de USSR. En novembro 1942, Sovetunio komencis Operacon Uranio, 6-a armeo de [[Wehrmacht]] kapitulacis en januaro 1943. Venko de [[batalo ĉe Stalingrado]] haltigis Germanian ofensivon.
 
Post la malvenko, Germanio planis ofensivon en Kursk, sed [[Batalo ĉe Kursko|ofensivo]] fiaskis. Germanio perdis multajn diviziojn, speciale tankaj divizioj. En junio 1944, Sovetunio komencis kontraŭofensivon, "Operacon Bagration". Ruĝa armeoArmeo sukcesis atakon, kaj Sovetunio sukcese liberigis Orienteŭropon. KunPro [[Operaco Overlord|aliancaj ofensivoj en Okcidenteŭropo]], Germanio perdis multajn teritoriojn en Eŭropo.
 
En januaro de 1945, Ruĝa armeoArmeo komencis ofensivon en orienta Germanio. La 1-an de majo 1945 la Ruĝa armeoArmeo sukcese okupis [[Berlino]]n. ĈefecoStabanaro de Germaniaj militfortoj rekonis ĝiansian malvenkon, decidis kapitulaci al aliancaj ŝtatoj. ĈefecoStabanaro de Germaniaj militforojmilitfortoj kapitulacis Lala 8-an de majo en Aliancanaj en Supera Sidejo de Aliancaj Fortoj (SHAEF) en [[Reims]]. Tamen, laŭ peto de Soveta ĉefecostabanaro, Kapitulacokapitulaco estis ripetintaripetita la 9-an de majo en Soveta Militforta AdministradoAdministrejo en [[BerlinBerlino]]o. Nuntempe aliancajaliancintaj ŝtatoj (Usono, BritanioBritio, Francio) festas la 8-an de majo kiel V-E Tago, kaj Rusio kaj multaj post-sovetaj ŝtatoj festas la 9-an de majo kiel [[Venkotago]].
 
== Militkrimoj ==
Laŭ ideologio de [[naziismo]] kaj [[racismorasismo]], Germaniaj militfortoj faris multajn militkrimojn en Orienteŭropo. Dum la okupado de orienteŭropoOrienteŭropo, Germanaj militfortoj faris [[Holokaŭsto|Holokaŭston]], [[etna purigado|etnajn purigadojn]], [[masakro|masakrojn]] en Orienteŭropo. Kiel rezulto de Germanaj militkrimoj, multaj civiluloj mortiĝis de Germaniaj militfortoj.
 
Dum la ofensivo en Orienteŭropo, multaj sovetaj militistoj seksatencis inajinajn civilulojn. speciale en Pollando<ref>Joanna Ostrowska, Marcin Zaremba, [http://archiwum.polityka.pl/art/kobieca-gehenna,353703.html La torturo de inaj]{{ref|pl}}, ''Polityka'' no. 10 (2695), pp. 64–66. 7-a de marto 2009.</ref> kaj Germanio.
 
== Perdoj ==
Linio 32:
* [[Granda patriota milito]]
* [[Dua mondmilito]]
 
 
{{Bataloj de Orienta Fronto (Dua mondmilito)}}