Jezidoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Anstataŭigo de ne plu uzota Ŝablono:EL; vidu VP:DT en Marto 2017; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 33:
 
== Originoj ==
La originoj de jezidismo troviĝas en la mezorienta antaŭhistorio. Kvankam la jezidoj parolas la kurdan, ilia religio montras fortan influon de arkaika [[Mitraismo]], mezopotamiajn religiajn tradiciojn, [[Kristanismo]]n kaj fine, [[Islamo]]n. Ilia ĉefa sankta ejo estas en [[Laliŝ]], nordoriente de Mosulo. La propra nomo de la jezidoj por ili mem estas "Êzidî" aŭ "Êzîdî" aŭ, en kelkaj areoj, "Dasinî" (la lasta, strikte parolante, estas triba nomo). Kelkaj akademiuloj derivis la nomon jezido de malnovpersa "yazata" (dia estaĵo), dum aliaj diras ke ĝi estas derivado de la umajada kalifo Jazido la 1-a (Yazid bin Muawiyah), honorita de la jezidoj kiel enkarniĝo de la dia cifero Sultan Ezi (tio jam ne estas vaste akceptita). Jezidoj, kredas ke sia nomo estas derivita de la vorto Yezdan aŭ Êzid "dio". La kulturaj praktikoj de jezidoj estas observeble kurdaj, kaj preskaŭ ĉiuj parolas la nordan kurdan lingvon, kun la escepto de la vilaĝoj ''Bashiqa'' kaj ''Bahazane'' en norda [[Irako]], kie la [[araba]] estas parolata. La [[norda kurda]] estas la lingvo de preskaŭ ĉiuj buŝe diritaj religiaj tradicioj de la jezidoj. Tiel, religiaj originoj estas iom kompleksaj.
 
La [[religio]] de la jezidoj estas tre [[sinkretismo|sinkretisma]]: Sufia influo povas esti vidata en la religia vortprovizo, sed multe de la mitologio estas ne-islama. Iliaj kosmogonioj certe havas multajn oftajn punktojn kun la malnovpersaj religioj. Frue verkistoj provis priskribi jezidajn originojn, kun Islamo, persaj religioj kaj paganismo. Tamen, publikaĵoj ekde la [[1990-aj jaroj]] montris tian aliron kiel tro simplisma.