Armilo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 70:
 
Unu de la plej rimarkindaj aspektoj de la armilaro disvolvigita post la Dua Mondmilito estis la kombino de atomarmiloj kun [[Balistika misilo|balistikaj misiloj]], kio kondukis al la kreado de la plej pova armilo kiu ekzistas en la aktualo: nome la [[interkontinenta balistika misilo]]. Ankaŭ la tiele nomita "Malvarma Milito" kondukis al la kreado kaj posta disvolvigo kaj obligo de armiloj kiaj la [[atombombo]], en konkurenco kiu frontigis ties posedantojn nome [[Usono]] kaj [[Sovetunio]]- kiel militemaj potencoj kun sufiĉa povo por detrui la [[Formorto|tutan homan civilizacion]]: fakte, oni supozas, ke neniu el tiuj potencoj deziris komenci [[milito]]n kiu estas supozata kiel la propra tutekstermo, laŭ la nomata doktrino de la ''[[reciproke garantiita neniigo]]''. La nekontrolita naturo de tiuj armoj faris ke la atomaj misiloj de pli malgranda skalo estis konsiderataj relative neutilaj. La alternativo en la konvenciaj batalkampoj alvenis pere de la aplikado de la teknologio de [[informadiko]], municio de alta precizeco -nomata ankaŭ "inteligenta bombo"- kaj ''teknologio de nevidebleco'', jam kutimaj en diversaj tipoj de [[Ĉasaviadilo|militaviadiloj]].
 
==== El fin de la Guerra Fría y la actualidad ====
{{Ĉefartikolo|Malvarma Milito}}
[[Dosiero:Operation Upshot test.ogg|thumb|Manovroj faritaj en la Atomarmilejo de [[Nevado]]. La celo de tiu operaco estis ekzameni novajn teoriojn, uzante kaj ilojn de [[Fuzio|atomfuzio]] kaj de [[Fisio|atomfisio]].]]
[[Dosiero:Peacekeeper-missile-testing.jpg|thumb|230px|Laseraj radioj projektitaj per la reenirod de interkontinenta balistika misilo de multaj ogiva-pintoj. Ekde la 1960-aj jaroj la atomhavaj potencoj havis sufiĉajn armilojn por detrui la planedon en nur minutoj.]]
En la [[1970-aj jaroj]], la politikaj rilatoj malstreĉiĝis, ekzemple "pere de la Interkonsentoj SALT [anglalingva siglo de la Negocado por la limigo de Strategiaj Armiloj], en kiuj la du ĉefaj superpotencoj metis limigon al la kvanto de [[interkontinenta balistika misilo|misiloj ICBM]] kaj strategiaj misiloj kun atomenhava kapablo", indikas la [[Encyclopædia Britannica]]. Fine de la [[1980-aj jaroj]], la Malvarma Milito ekfiniĝis, kvankam aliaj surlokaj militoj pluis ĉu por longe ĉu por mallonge.
{{redaktata}}
“El fin de la Guerra Fría alimentó las esperanzas de ver el cese de la carrera de armamento nuclear que por tanto tiempo había enfrentado a [[Estados Unidos]] y la [[Unión Soviética]]”, señala un informe de la [[Fondo Carnegie para la Paz Internacional]]. Las negociaciones sobre el [[Desarme y Control de Armamento|desarme y control nuclear]] han conducido al desmantelamiento de cientos de arsenales nucleares en los últimos años. En [[1991]], la [[Unión Soviética]] y [[Estados Unidos]] firmaron el [[START I|Tratado de Reducciones Estratégicas Ofensivas]], que obligó a estas dos superpotencias nucleares no tan solo a limitar, sino a reducir por primera vez en la historia el número de [[Ojiva nuclear|ojivas]] estratégicas listas para su lanzamiento hasta quedarse con 6.000 unidades por bando. A finales de [[2001]], ambos países aseguraron haber cumplido los términos del acuerdo. Además, en [[2002]] se firmó el [[Tratado de Moscú]], que obliga a seguir con la reducción del arsenal durante los siguientes diez años hasta llegar a una cantidad de entre 1.700 y 2.200 unidades.
 
La capacidad de prepararse, maniobrar y atacar antes de que el enemigo pueda responder a la amenaza se ha probado como una ventaja decisiva, y su uso se ha difundido entre todas las [[Fuerzas armadas|ramas del ejército]]. Así, al uso de [[tecnología furtiva]] ya mencionada, se añade el equipamiento de [[visión nocturna]] desarrollado para unidades operativas en condiciones de poca o ninguna visibilidad. Las tareas de vigilancia, de especial riesgo, se han encomendado a [[Vehículo aéreo no tripulado|vehículos no tripulados]], que pueden autodestruirse en caso de una eventual detección. La coordinación de las fuerzas ha sido otro de los ejes de la doctrina de [[Guerras en la Edad Contemporánea|guerra contemporánea]], y así se ha reflejado con la introducción de sistemas de [[criptología]] y nuevos dispositivos de comunicaciones, así como sistemas de intercepción de información enemiga.
La disrupción de la infraestructura enemiga, su red de inteligencia y sus comunicaciones debe pasar por el carácter altamente informatizado de sus equipos, por lo que ya ha comenzado a hablarse de la guerra digital como una nueva arma capaz de paralizar equipos, enviar órdenes confusas o simplemente sabotear estructuras del enemigo. La [[carrera espacial]], surgida como un episodio dentro de la [[Guerra Fría#Carrera Armamentística|carrera armamentística]], ha dado pie a plantear una hipotética guerra espacial que utilizaría [[Satélite artificial|satélites]] no sólo como [[Satélite de comunicaciones|medio de comunicación]] o [[satélite espía]]s, sino como armas efectivas contra la superficie.
 
En enero de [[2009]], ocho Estados poseían un total de más de 23.300 armas nucleares, según el Instituto Internacional de Estocolmo de Investigación para la Paz, de [[Suecia]].
 
== Specoj de armoj ==