Junano: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Dosiero
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{Informkesto Ĉina provinco
[[Dosiero:China Yunnan.svg|eta|275px]]
| EsperantaNomo = Junano
| ĈinaNomo = 云南
| PinjinaNomo = Yúnnán
| Mallongigo = 滇 (diān)
| LokaNomo =
| LokaLingvo =
| LokaTransskribo =
| Mapo = China Yunnan.svg
| MapoGrandeco = 275px
| MapoEtikedo =
| SignifodeNomo =
| AdministraSpeco = [[Administra divido de Ĉinio|Provinco]]
| Ĉefurbo = [[Kunmingo]]
| PlejgrandaUrbo =
| Provincestro =
| Areo = 394 000
| Latitudo =
| Longitudo =
| LoĝJaro = 1998
| Loĝantaro = 41 440 000
| Loĝdenso =
| EkoJaro =
| MEP =
| MEPpokapo =
| HDI =
| HDINivelo =
| HDIJaro =
| Etnoj =
| ISOMallongigo =
*| Retejo = http://www.yn.gov.cn/
}}
'''Junano''' ([[Ĉina lingvo|ĉine]]: 云南, [[Pinjino|Pinjine]]: Yúnnán) estas provinco, kiu situas ĉe la sudokcidenta landlimo de [[Ĉinio]]. La norda [[tropiko]] trapasas ĝian sudon. Kun totala areo de 394 mil kvadrataj kilometroj, ĝi konsistigas 4.1% de la areo de Ĉinio.
 
* http://www.yn.gov.cn/
 
== Geografio kaj natura stato ==
=== Naturaj riĉfontoj ===
Kun abundo da naturaj riĉfontoj, Junano estas rigardata kiel regno de vegetalojvegetaĵoj, bestoj (ekzemple la besteto [[arbosoriko]], laŭ aspekto iom simila al sciuro), neferaj metaloj kaj droĝerboj<!-- Ĉu drog-herboj? -->.
 
=== VegetalojVegetaĵoj ===
{{Ĉefartikolo|Flaŭro de Junano}}
Junano estas provinco kun plej multaj specoj da vegetalojvegetaĵoj. Tie kreskas ne nur tropikaj kaj subtropikaj vegetalojvegetaĵoj, sed ankaŭ vegetalojvegetaĵoj de mezvarma kaj malvarma zonoj. Tie kreskas ankaŭ antikvaj, derivaj kaj originalaj vegetalojvegetaĵoj kaj tiuj enkondukitaj de eksterlande. En Ĉinio kreskas entute 30 miloj da specoj da vegetalojvegetaĵoj kaj 18 miloj da specoj troveblas en YunnanJunano.
 
[[Biogeografio|Biogeografie]] Junano troviĝas precipe en la [[Hindoĉinujo|hindoĉina]] [[ekoprovinco]] de la [[Orientaliso|orientalisa]] [[ekozono]]. Ĝi enhavas la [[ekoregiono]]n: la [[nord-hindoĉinaj subtropikaj arbaroj]].
Linio 18 ⟶ 47:
 
=== Akvo ===
Junano estas abunda je pluvo. Tie estas multaj riveroj kaj lagoj. Ĝia jara akva flukvantofluo-kvanto estas 200 miliardoj da kubmetrojkubaj metroj kaj la pokapapo-kapa akvokvantoakvo-kvanto estas 4-obla, kiom tiu de la tutlanda popolo. La abundo da akvo donis al Junano riĉan hidroenergian povon. La [[Ruĝa rivero (Azio)|Ruĝa rivero]] - (ĉine 紅河 / 红河, pinjine Hóng Hé kaj; vjetname Sông Hồng aŭ Hồng Hà,; ĉine foje ankaŭ nomata 元江, pinjine Yuán Jiāng) fontas en la provinco Junano kaj post vojo de 1 1491149 kilometroj tra Ĉinio (639 km) kaj Vjetnamio (510 km) enfluas la Vjetnaman golfon de la [[Sudĉina Maro]].
 
=== Turismo ===
Linio 24 ⟶ 53:
 
== Loĝantaro ==
* Loĝantoj: 41.,44 milionoj (fine de 1998)
* Loĝantara kresko: 1.,21% (en 1998)
* Nacioj: En YunnanJunano vivas 25 nacioj, sed en la tuta Ĉinio nur 56. La nacimalplimultanojnaci-malplimultanoj konsistigas 38.07% de la loĝantoj de la provinco. La nombroj de jioj, [[bajoj]], hanioj, ĝŭangoj, tajoj, mjaŭoj, lisuoj, hujoj, lahuoj, vaoj, naŝioj, jaŭoj, tibetanoj, ĝingpooj, [[blangoj]], primioj, nuoj, [[aĉangoj]], ĝinooj, mongoloj, derungoj, manĉuroj, sujoj kaj bujioj ĉiu superas 8 mil.
 
== Ekonomio ==
* Totala enlanda produktovaloroprodukto-valoro: 179.,39 miliardoj da juanoj
* PokapaPo-kapa produktovaloroprodukto-valoro: 4355 juanoj (fine de 1998)
* Financa enspezo: 16.,823 miliardoj da juanoj (fine de 1998)
 
Ĉefaj industrioj estas la cigareda, flora kaj teteo-prilabora industrioj.
 
=== Ekstera komerco ===
YunnanJunano havas komercan rilaton kun 70 landoj kaj regionoj de [[Azio]], [[Eŭropo]], [[Ameriko]] kaj [[Oceanio]]. Ĝi eksportas ĉefe tabakon, maŝinojn kaj elektrajn instalaĵojn, kemiindustriajnkemi-industriajn, neferajn, agrikulturajnagrokulturajn kaj flankokupajn produktaĵojn. En 1998 la totala importa kaj eksporta valoro estis 1.652 miliardoj da usonaj dolaroj.
 
=== Fremda investo ===
En 1998 fremdaj entreprenistoj investis en YunnanJunano sume 146 milionojn da usonaj dolaroj kaj tiam funkcias 1575 entreprenoj investitaj de alilandanoj.
 
== Telekomuniko ==
* Telefonio: 1.881 milionoj da telefontelefono-abonantoj en la fino de 1998
* Radio kaj Televizio: Tie funkcias la Yunnan-aJunana Popola Radio-stacio kaj Yunnan-aJunana TV-stacio.
 
== Trafiko ==
=== Fervojoj ===
La Nanning-Nanning–[[Kunming]]-a Fervojo, 886 km longa, ligas YunnanJunanon kun [[Guanĝi]] kaj [[Guizhou]], kaj kondukas al la maro. Sole en YunnanJunano ĝi longis 306 km. GhiĜi, elektrizita, estas unuaklasa trunka vojo de la lando. Tie funkcias ankaŭ la provincaj fervojoj: La Guangtong-Dali-a kaj Kunming-YŭiKunming–Yŭi-a Fervojoj.
 
=== Ŝoseoj ===
La duaklasaj kaj pli bonaj ŝoseoj longas entute 958 km kaj la triaklasajtria-klasaj 7571 km, la kvaraklasajkvara-klasaj 52248 km.
 
=== AkvovojojAkvo-vojoj ===
En 1995 oni elspezis 171 milionojn da juanoj por navigacia konstruado ĉe riveroj de la tuta provinco kaj preparis 807 km da novaj navigvojojnavigo-vojoj por barĝoj, konstruis 2 dokojn por ankri ŝipojn kun jara en- kaj elŝipiga povo de 300 mil-400 mil tunoj kaj 4 dokojn kun tiu de 100 mil tunoj. Nun sur la akvovojojakvo-vojoj oni povas transporti ĉiujare 2 milionojn da tunoj da varoj kaj 2 milionojn da homoj.
 
=== Aviado ===
Tie funkcias 19 enlandaj aeroliniojaero-linioj: de KunmingKunmingo al [[Pekino]], [[Ŝanhajo]], [[Kantono]] kaj [[HongkongHongkongo]]. Krome interne de la provinco estas ankoraŭ 3tri aeroliniojaero-linioj: t.e. de KunmingKunmingo al Jinĝong, [[Mangŝi]] kaj [[Simao]]. Tie estas ankaŭ 3 internaciaj aeroliniojaero-linioj, t.e. de KunmingKunmingo al [[Bankoko]], [[Ranguno]] kaj [[Vjentiano]].
 
La flughaveno Wujiaba en Kunming estas unuaklasa aerodromo kaj en [[Xiŝuangbanna]], Mangshi kaj Simao estas duaklasa aerodromo.
 
La flughaveno Wujiaba en KunmingKunmingo estas unuaklasa aerodromo kaj en [[Xiŝuangbanna]], MangshiMangŝi kaj Simao estas duaklasa aerodromo.
== rigardu ankaŭ==
* [[provincoj de Ĉinio]]
* [[flaŭro de Junano]]
 
== rigarduVu ankaŭ==
* [[provincojProvincoj de Ĉinio]]
* [[flaŭroFlaŭro de Junano]]
 
{{Provincoj de Ĉinio}}