Nordio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
786r (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
786r (diskuto | kontribuoj)
la kontrolo kaj la regiono de gronlando eble povas esti diskuta, tiel eble tiun bildon plibonas. mi ne povas trovi iun tielan simbolon.
Linio 5:
* '''Loĝantaro:''' 24,061 milionoj (ĉ. 2001)
* '''Lingvoj parolataj:'''
** ĝermanaj: [[Islanda lingvo|islanda]], [[Feroa lingvo|feroa]], [[Norvega lingvo|norvega]], [[Sveda lingvo|sveda]] (en Svedio kaj ankaŭ en regioj de Finnlando), [[Dana lingvo|dana]], kaj la [[Platdiĉa lingvo|platdiĉa]] kaj la [[Germana lingvo|germana]] (ĉe la dan-germana limo)
** [[Islanda lingvo|islanda]]
** finn-ugraj: [[Finna lingvo|finna]], [[Tornival-finna lingvo|tornival-finna]], [[Samea lingvo|sameaj lingvoj]]
** [[Feroa lingvo|feroa]]
** kaj [[Cigana lingvo|cigana]] inter kelkaj aliaj tradiciaj kaj novaj minoritat-lingvoj.
** [[Norvega lingvo|norvega]]
** [[Sveda lingvo|sveda]] (kun finnlandaj dialektoj)
** [[Dana lingvo|dana]]
** [[Platdiĉa lingvo|platdiĉa]]/[[Germana lingvo|germana]] (ĉe la dan-germana limo)
** [[Finna lingvo|finna]]
** [[Tornival-finna lingvo|tornival-finna]]
** [[Samea lingvo|sameaj dialektoj]]
** [[Cigana lingvo|cigana]]
 
Jena regionigo estas parte geografia, parte historia, parte politika. Geografie, pro la aparteco kaj distanco al la kultura kaj milita centro de [[Eŭropo]] ([[Grekio]], [[Italio]], [[Francio]], [[Germanio]], [[Rusio]], ktp).
 
[[Dosiero:KalmarUnio Unionde ca. 1400Kalmar.svg|thumb|La [[Unio de Kalmar]] dum la komenco deĉirkaŭ la 15-ajaro jarcento1500.]]
[[Dosiero:Margaret_of_Denmark,_Norway_%26_Sweden_(1389)_effigy_2010_(2).jpg|thumb|La reĝino [[Margareta la 1-a]] de Danio, Norvegio kaj Svedio.]]
Historie, ĉar la skandinavoj kaj la islandanoj kaj la [[svedlingvaj finnlandanoj]] kaj la feroanoj ĉiuj idas de la ĝermanaj [[vikingoj]], parolante [[pranordlanda lingvo|pranordlandidan]] kaj tial parte interkompreneblaj, precipe en Skandinavio, kie danoj, norvegoj kaj svedoj plej ofte ne bezonas kroman interlingvon. La alia lingvaro de Nordio estas la [[Finn-ugra lingvaro|finn-ugra]], parolata fare de finnoj kaj [[sameoj]] en la tuta plejnordejo kontinenta de Nordio (kaj iom en najbara provinco de [[Rusio]]). La kulturoj kaj regaj sistemoj de la nordiaj landoj tre similas unu la alian. Ĉiuj landoj de Nordio krom Finnlando, kaj ankaŭ [[Estonio]] (kaj aliaj landoj), uzas [[krono (valuto)|krono]]n kiel valuton. Finnlande uzatas [[Eŭro]]n.
Linio 31 ⟶ 24:
 
Ĉiuj [[flago]]j de Nordio, krom la [[Sameio|Sameia]] kaj la Gronlanda, dividas komunan trajton: unukolora fono sub [[Skandinava kruco]] – krista kruco maldekstren turnita ĝishorizontale.
 
{{fonto mankas<!-- ĉu de la nordia konsilio, eble? -->|La simbolo de Nordio}} estas kvin cignoj flugantaj.
 
La [[Mezepoko|mezepokan]] historion de Nordio markis longedaŭraj militoj kaj [[malvarma milito|malvarmaj]] kaj realaj inter la partoj okcidenta kaj orienta, reciproke regataj de Danio kaj Svedio. Pro tio, oni eĉ proponis [[Nordia flago|Nordian flagon]] {{fonto mankas<!-- ĉu ĉi tiu fakte estas la kialo de la farboj? -->|kombinantan je la farboj}} de la flagoj dana kaj sveda: ruĝa [[Skandinava kruco]] sur flava fono. Hodiaŭ ĝin nur utiligas kelkaj [[Nordiisto]]j.
Linio 87 ⟶ 78:
== Bildoj ==
<gallery>
Dosiero:Norden.jpg|<!--Flagoj thumb|left|180px|_Banderas_de _de_Nordio. _los_ kvin nordio -->
<!-- Dosiero:Nordic-countries.png|<!-- thumb|left|180px|La Nordio, ekskludanta [[Gronlando]] kaj [[Svalbardo kaj Jan-Majen-Insulo|Svalbardo kaj Jan-Majen]]. -->
Dosiero:Norwegian Sea map.png|<!-- thumb|left|180px|La _Nordic_ regionoNordio. -->
Dosiero:Norden pop density.gif|<!-- thumb|left|180px|[[Loĝdenso]] en la _Nordic_ regionoNordio. -->
Astrid Lindgren and Tove Jansson in 1958.jpg|La sveda kaj la finnlandsveda aŭtoroj [[Astrid Lindgren]] kaj [[Tove Jansson]].
</gallery>