Praga Printempo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{TemasPri|la historia periodo en Ĉeĥoslovakia historio|internacia muzika festivalo en Ĉehio|Internacia muzika festivalo de Praga printempo}}
 
[[Dosiero:Aŭgusto10 deSoviet 1968Invasion of Czechoslovakia - Flickr - The Central Intelligence Agency.jpg|dekstra|eta|350px|"KIAL?"Ĉeĥoslovkaj encivitanoj dum la ĉeĥaprotesto kajkontraŭ lasoveta rusa.invado]]
La '''Praga Printempo''' nomiĝas periodo en [[Ĉeĥoslovakio]] ekde la fino de jaro [[1967]] ĝis [[okupado]] kontraŭ Ĉeĥoslovakio en [[aŭgusto]] de [[1968]]. En tiuj ĉi monatoj okazis iom post iom liberigo de politika kaj socia situacio en Ĉeĥoslovakio, [[demokratio|demokratigo]] de la socio kaj provo pri zorgema reformo de [[socialismo|socialisma]] politika sistemo.
 
La '''Praga Printempo''' nomiĝas periodopolitikan procezon en [[Ĉeĥoslovakio]] ekde la fino de jaro [[1967]] ĝis [[okupado]]invado kontraŭen Ĉeĥoslovakio]] en [[aŭgusto]] de [[1968]]. En tiuj ĉi monatoj okazis iom post iom liberigo de politika kaj socia situacio en Ĉeĥoslovakio, [[demokratio|demokratigo]] de la socio kaj provo pri zorgema reformo de [[socialismo|socialisma]] politika sistemo.
Praga printempo en Ĉeĥoslovakio finis tempon de degelado en sfero de interesoj de [[Sovetunio]] de ties tiamaj satelitoj. Tio koneksis kun liberigo en Sovetunio, komencita far de [[Nikita Ĥruŝĉov]] fine de la [[1950-aj jaroj|50-aj jaroj]].
 
La Praga Printempo en Ĉeĥoslovakio estis grava historia okazo en historio de Ĉeĥoslovakio kaj [[socialisma ŝtato|socialismaj ŝtatoj]]. Kune kun protestoj en 1968 en Okcidenta Eŭropo, Praga Printempo estas ofte konektita kun protestoj de studentoj por socia liberigo en 1960-jaroj.
 
== Stato de la socioFono ==
Post la [[dua mondmilito]], Ĉeĥoslovaka registaro en ekzilo, gvidita de [[Edvard Beneš]] kontruis trian Ĉeĥoslovakan respublikon. La tria Ĉeĥoslovaka respubliko sukcesis duan Ĉeĥoslovkan respublikon kiel parlamenta demokrata respubliko, sed en 1948 [[Komunista Partio de Ĉeĥoslovakio]] kun subteno de [[Sovetunio]] forte forpelis nekomunistajn ministrojn el ministratron kaj kaptis politikan povon de Ĉeĥoslovakio.
Fine de la [[1960-aj jaroj|60-aj jaroj]] Eŭropo estis apartigita sekve de la [[dua mondmilito]] en du nerepaciĝemaj tendaroj: la '''kapitalisma''' (en [[terminologio]] de socialismaj ŝtatoj la ''imperialisma'') kaj la '''socialisma'''. La socialismaj ŝtatoj estis priregataj de Sovetunio kaj sian reĝimon ili retenis helpe de forte represiva aparataro. La socio en Ĉeĥoslovakio estis gvidata de [[Komunista partio de Ĉeĥoslovakio]], kiu gvidis la ŝtaton kaj politike kaj ekonomie - la gvidantaro de la Partio estis en la praktiko identa kun la gvidantaro de la ŝtato. Balotoj estis ŝajne liberaj, sed demokratiajn principojn ili fakte ne enhavis (unu kandidatlisto, publika elektado ktp.). En la ceteraj ŝtatoj de la socialisma tendaro la situacio estis simila.
 
Fine deInter la [[19601950-ajjaroj jaroj|60kaj 1960-aj jaroj]] Eŭropo estis apartigita sekve de, la [[dua mondmilito]] en du nerepaciĝemaj tendaroj: la '''kapitalisma''' (en [[terminologio]] de socialismaj ŝtatoj la ''imperialisma'') kaj la '''socialisma'''. La socialismaj ŝtatoj estis priregataj de Sovetunio kaj sian reĝimon ili retenis helpe de forte represiva aparataro. LaĈeĥoslovakia socio en Ĉeĥoslovakio estis gvidatagvidita de [[Komunista partio de Ĉeĥoslovakio]], kiu gvidis la ŝtaton kaj politike kaj ekonomie - la gvidantaro de la Partio estis en la praktiko identa kun la gvidantaro de la ŝtato. Balotoj estis ŝajne liberaj, sed demokratiajn principojn ili fakte ne enhavis (unu kandidatlisto, publika elektado ktp.). En la ceteraj ŝtatoj de la socialisma tendaro la situacio estis simila.
 
Sed en la tuta Eŭropo okazis mildaj ŝanĝoj, la tutaj 60-aj jaroj pasis en rimarko de la liberigado de streĉo, estiĝadis novaj impulsoj ([[Beatles]]), estis komencita konkerado de kosmo. Tiuj ĉi influoj montriĝis ankaŭ en la socialismaj landoj inkluzive de Sovetunio (degelado post la morto de [[Stalin]] dum la regado de [[Nikita Ĥruŝĉov|Ĥruŝĉov]].
Linio 107 ⟶ 108:
 
== Vidu ankaŭ ==
* [[Alexander Dubček]]
* [[Invado ĝis Ĉeĥoslovakio]]
* [[Nova ekonomia mekanismo]]
 
{{malvarma milito}}