Magneta fluksdenso: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kreita per traduko de la paĝo "Magnetische Flussdichte"
 
Neniu resumo de redakto
Linio 5:
== Difino kaj kalkulo ==
[[Dosiero:Lorentzkraft_v2.svg|eta|Forto de Lorentz en magneta kampo B sur ''pozitive'' ŝargita partiklo q moviĝanta kun rapido v (maldekstre) kaj sur konduktanto kun longo s trafluata per kurento I (dekstre).]]
La magneta fluksdenso <math /> historie estis difinita unue nerekte, baze de ilia eksperimente mezurebla forto <math /> sur ''moviĝantaj ''elektraj ŝargoj kaj sekve sur konduktantoj trafluataj de [[kurento]].  Tiu forto estas la magneta komponanto de la [[Lorenca forto|forto de Lorentz]] kaj en vektora notacio oni skribas:
: <math />
* <math /> forto sur la elektra ŝarĝo <math /> moviĝantaen la magneta kampo
* <math /> – [[elektra ŝargo]], aŭ <math /> - kurentintenso
* <math /> – [[Vektora rapido|rapido]] de la moviĝanta ŝarĝo, aŭ <math /> – longo de la pado de la elektra kurento <math /> tra la konduktanto (La orientiĝo de <math /> dependas de la teknika kurentdirekto )
* <math /> – magneta fluksdenso
La unua de la du ekvacioj montritaj supre estas uzata plejparte por moveblaj ŝarĝoj ekz. elektronoj ene de [[Bildotubo|Braun tubo]], la dua estas por ŝargoj moviĝantaj ene de elektraj konduktantoj, ekz. dratoj kaj kabloj. Ambaŭ ekvacioj estas ekvivalentaj.
 
: <math>{\vec F_B} = q \cdot {\vec v}\times {\vec B} \Leftrightarrow {\vec F_B} = I \cdot {\vec s}\times {\vec B}</math>
En la supraj formuloj <math /> estas vektoro direktita laŭ la direkto de la kampolinioj de la   magneta kampo.
* <math>{\vec F_B}</math> - forto sur la elektra ŝarĝoŝargo <math /> moviĝantaen la magneta kampo
* <math >q\,</math> - [[elektra ŝargo]], aŭ <math >I\,</math> - kurentintenso
* <math>{\vec v}</math> – [[Vektora rapido|rapido]] de la moviĝanta ŝarĝoŝargo, aŭ <math /> – longo de la pado de la elektra kurento <math /> tra la konduktanto (La orientiĝo de <math /> dependas de la teknika kurentdirekto )
* <math>{\vec B}</math> – magneta fluksdenso
La unua de la du ekvacioj montritaj supre estas uzata plejparte por moveblaj ŝarĝojŝargoj ekz. elektronoj ene de [[Bildotubo|Braun tubo]], la dua estas por ŝargoj moviĝantaj ene de elektraj konduktantoj, ekz. dratoj kaj kabloj. Ambaŭ ekvacioj estas ekvivalentaj.
 
En la supraj formuloj <math>\vec B</math> estas vektoro direktita laŭ la direkto de la kampolinioj[[kampolinio]]j de la   [[magneta kampo]].
Se oni rezignas al determino de la direkto de la forto el la vektora produkto, eblas kalkuli ĝian valoron kiel skalara grando helpe de la sekva ekvacio
 
: <math />
Se oni rezignas alpri la determino de la direkto de la forto el la vektora produkto, eblas kalkuli ĝian valoron kiel skalara grando helpe de la sekva ekvacio
 
: <math>F_B=|q\cdot v| \cdot B\sin \alpha \, \Leftrightarrow F_B=|I\cdot s| \cdot B\sin \alpha \,</math>
kun:
* <math >q\,</math> – elektra ŝargo, aŭ <math /> kurentintenso
* <math >v\,</math> – rapido de la moviganta ŝargo, aŭ <math /> – longo de la pado de la kurento en la konduktanto
* <math >B\,</math> – La valoro de la magneta fluksdenso
* <math >\alpha\,</math>> Angulo inter la movdirekto de la ŝarĝo kaj la direkto de la magneta flukso, aŭ inter la direkto de la kurento <math >I</math> kaj la direkto de la magneta flukso.
Se la elektra ŝargo <math >q</math> moviĝas kun la rapido <math >v</math> orte al la direkto de la magneta flukso kaj/aŭ la ekzamenita konduktanto estas orta al la direkto de la magneta flukso la valoro de <math>\textstyle B</math> povas esti kalkulata rekte el la valoro de la forto <math>\textstyle F_B</math> helpe de la ekvacio:
: <math />
La rilato kun la magneta kampintensoo <math /> estas:
: <math />.
kie <math /> estas la [[Magneta permeableco|magneta permeablo]].
 
: <math />
{B=\frac{F_B}{|q\cdot v|}} \Leftrightarrow {B=\frac{F_B}{|I\cdot s|}}
: <math /math>
 
La rilato kun la magneta kampintensookampintenso <math >\vec{H}</math> estas:
:<math>\vec{B} = \mu \cdot \vec{H}</math>
kie <math >\mu</math> estas la [[Magneta permeableco|magneta permeablo]].
 
== Mezurunuo ==
{{Informkesto fizika grando|SI=[[Tesla (Einheit)|T]]|SI-dimensio=[[Masse (Physik)|M]]·[[Stromstärke|I]]<sup>−1</sup>·[[Zeit|T]]<sup>−2</sup>}}La [[Internacia sistemo de unuoj|SI-unuo]] de magneta fluksdenso estas la [[Teslo (mezurunuo)|Tesla]]  kun la simbolo T:
:<math>\left[ B \right] = 1\,{\mathrm{kg} \over \mathrm{As^2}} = 1\,{\mathrm{N} \over \mathrm{Am}} = 1\,{\mathrm{Nm} \over \mathrm{Am^2}} = 1\,{\mathrm{J} \over \mathrm{Am^2}} = 1\,{\mathrm{Ws} \over \mathrm{Am^2}} = 1\,{\mathrm{Vs} \over \mathrm{m^2}} = 1\,\mathrm{T}</math>
: <math />
 
Alia malnova unuo por magneta fluksdenso estas la [[Gaŭso (mezurunuo)|Gaŭso]] kun la simbolo G, kiu en tekniko estas daŭre uzata  1 T = 10000 G.