Barometro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Lucien Vidie inventis la aneroida barometro
e Teksto de bildo
Linio 1:
[[Dosiero:Jugendstil-Wandbarometer.jpg|thumb|140px|<center>mura barometro de la [[secesio (stilo)|secesia arta epoko]] komence de la 20-a jarcento]]
'''Barometro''' laŭ [[PIV]] estas instrumento por mezuri [[atmosfera premo|atmosferan premon]] kaj tiel ebligi ian antaŭvidon pri la vetero. Ekzistas vasta gamo da plej diversaj formoj kaj tipoj, kiuj plejparte uziĝas en la [[meteologio]], kaj en sciencaj institutoj kaj veteroobservejoj, kaj fare de privatuloj. Do temas pri specifa grupo de [[premsentilo|premomezuriloj]].
 
Klasikaj funkciaj mekanismoj estas [[akvo|akvaj]] kaj [[hidrargo|hidrargaj]] barometroj, kie la nivelo de likvaĵo en eta vitra tubo ligita al pli granda fermita ujo de la sama likvaĵo indikas la atmosferan premon (specifa formo de akva barometro nomiĝas "de [[Goethe]]", laŭ la germanlingva universala klerulo, kiu aparte famiĝis kiel verkisto de romanoj kaj teatraĵoj, sed ankaŭ estis brila natursciencisto).
 
[[Dosiero:Barometer Goethe 01.jpg|thumbeta|leftmaldekstre|90px|<center>akva barometro laŭ [[Goethe]]]]
Pli nova formo, tre kutima dum la pasinta [[20-a jarcento]], estas la '''aneroida barometro''' - vakuigita elasta ujo kun risorta arketo, kiu, kunpremata de aero, indikas ties intenson per nadlo; tia barometro estis kreita de la franca fizikisto Lucien Vidie en [[1844]].
 
Linio 26:
<center> <gallery>
Dosiero:Dosen-barometer.jpg|<center>aneroida barometro
Dosiero:Barometre_aneroide_01.jpg|<center>aneroida barometro, interno parte videbla kun undumita kapsulo ([[2004]])
Dosiero:Vakuumbarometer.jpg|<center>vakuuma hidrarga barometro
Dosiero:Barómetro mariño marca Dolond, Londres (1860).jpg|<center>marista barometro