Jozefo la 1-a (Portugalio): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Morto kaj sukcedo: Ĝustigis gramatikon
Etikedo: Redakto per poŝtelefona aplikaĵo
e Informkesto, poluretoj
Linio 1:
{{Informkesto reganto
| titolo = [[Listo de reĝoj de Portugalio|Reĝo de Portugalio]]
}}
[[Dosiero:JoseIPortugal.jpg|eta|dekstra|350px|Jozefo la 1-a de Portugalio.]]
'''Jozefo la 1-a de Portugalio''', kromnome ''la Reformisto'', ([[6-a de junio]] de [[1714]] - [[24-a de februaro]] de [[1777]]) estis [[Listo de reĝoj de Portugalio|reĝo de Portugalio]].
Linio 16 ⟶ 19:
 
[[Dosiero:Joseph Ier de Portugal - Lisbonne.jpg|eta|250px|Skulptaĵo de Jozefo en la placo ''Terreiro de Paço'', Lisbono.]]
La povega [[Markizo de Pombal]] supervidis ĉiujn aspektojn de la ekonomia, socia kaj kolonia politikoj, kun intenco ke Portugalio iĝu grava rivalo por la alaiajaliaj potencoj de [[Eŭropo]], tiel kiel plutenu sian propran povan statuson. Kiam [[procezo de la familio Távora|konspiro de nobelulojnobeloj]] malsukcesis murdi la reĝon kaj la markizon, tio permesistpermesis al Melo forpeli la [[jezuitoj]]n de Portugalio en [[1759]], akirante la kontrolon super la publika edukado kaj akirante bienojn de la eklezio.
 
La regado de Jozefo la 1-a estis fama ankaŭ pro la [[Lisbona tertremo en 1755|tertremo]] kiu detruis la urbon de [[Lisbono]] la [[1-a de novembro]] de [[1755]]. Pli da 100.000 personoj mortis pro la tertremo kaj la sekva [[cunamo]]. La tertremo kaŭzis krome ke Jozefo la 1-a akiris fortan [[klaŭstrofobio]]n kaj li jam ne sentis sin plu komforta loĝante inter muroj kaj pro tio translokigis sian kortegon al multekosta tendaro situa sur la montetaro de [[Ajuda (Lisbono)|Ajuda]]. Tie troviĝas aktuale la Palaco de Ajuda. La ĉefurbo lisbona rekonstruiĝis entute, sed multekoste, laŭ la indikoj de la Markizo de Pombal; surĉevalsurĉevala skultaĵoskulptaĵo de la reĝo Jozefo la 1-a ankoraŭ videblas en la ''Praça do Comércio'' [Placo de la Komerco], unu el la ĉefaj placoj de Lisbono.
 
=== Morto kaj sukcedo ===