Kavalireco: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Mi ĝustigis la tradukon de la "Kavalira Dekalogo". ("La Dekstro kaj la Varo", ĉu serioze?)
Linio 17:
La "kodo de kavalireco" estas tiel produkto de la Finmezepoko, evoluante post la fino de la krucmilitoj parte el idealigo de la historiaj kavaliroj batalantaj en la [[Sankta Lando]], parte de idealoj de korteza amo.
 
[[Léon Gautier]], en lia ''La Chevalerie'', publikigita por la unua fojo en 1883, priploris la "invadon de bretonaj romianoj " kiuj anstataŭigis la puran armean etoson de la krucmilitoj kun artura fikcio kaj ĝentilaj aventuroj. Gautier provas doni "popularan resumon" de kion li proponas estis la "maljunegaantikva kodo de kavalireco" de la 11-a kaj 12-a jarcentoj derivitaj de la armea etoso de la krucmilitoj kiuj evoluusevoluonta en la malfruan mezepokan nocion de kavalireco. La Dekalogo de Gautier de kavalireco estas<ref>Keen, Maurice Keen (2005). Chivalry. New Haven, CT: Yale University Press</ref>:
 
# Vi kredoskredu ĉiunĉion, kiunkion la eklezio instruas kaj vi shalt observasobservu ĉiujn ĝiajn indikojn (Kredi la instruon de la eklezio kaj observas ĉiujn la indikojn de la eklezio)instruojn.
# Vi defendosdefendu la eklezion.
# Vi respektosrespektu ĉiujn malfortojn, kaj konstituos vinkonstituu mem la defendanton de ili.
# Vi amosamu la landon, en kiu vi naskiĝis.
# Vi ne retiriĝosretiriĝu antaŭ tinmalamikovia malamiko.
# Vi faros militonmilitu kontraŭ la malfidonekredanto sen ĉesigoĉeso kaj sen kompato.
# Vi elfaroselfaru skrupule ioujnviajn feŭdajn devontigondevojn, se ili estus ne kontraŭekontraŭas al la leĝoj de dio.
# Vi mensogosneniam mensogu, kaj restosrestu fidela al via promesita vortodiro.
# Vi devosestu esti malavarajmalavara, kaj doni malavarecon al ĉiu.
# Vi devos esti ĉie kaj ĉiam la ĉampiono de La DekstroBono kaj la VaroJusto kontraŭ InjusticeMaljusto kaj EvilMalbono.
==Historio==
Kavalireco<ref>Tiu ĉi alineo estas elĉerpita el: ''Meyers Großes Konversations-Lexikon'', vol 17, Leipzig 1909, p. 18-19, kio [http://www.zeno.org/nid/20007355602 legebis tie ĉi interrete.]</ref> estis la centra celo de mezepoka batalanto. La komenciĝoj de kavalireco intime ligatas al [[feŭdismo]]. La sekvantaro, en kiu la junuloj kolektiĝis ĉirkaŭ princo aŭ memelektita gvidanto por milita trejnado, estis la ĝermo kaj por la kavalirsistemo kaj por la feŭdismo mem. Krome gravis por la estiĝo de ambaŭ institutoj la ŝanĝiĝo de la [[frankoj|franka]] armea formo en la 8-a jarcento: tiam la [[infanterio]] grandparte ŝanĝiĝis en [[kavalerio]]n. Tio necesigis ja daŭran trejnadon je armiloj kaj estigis socian klason novan de batalistoj. La multekosteco de kavaleriistado ebligis tiun profesion nur al riĉuloj respektive al feŭdismuloj. Kiam feŭdoj iĝis heredeblaj ankaŭ tiu nova profesio hereditis. Ju pli perdis la liberuloj ĝenerale la plenan rajton je armilportado des pli kreskis la renomo de la kavaliroj. Evoluis solenaj ceremonioj por la eniro de tiu klaso, diversaj gradoj, malsamaj rajtoj je blazonportado ktp. Sekve pli kaj pli gravis jam ne la trejnado ĉe armiloj sed la origino de la batalonto. Klaso profesia ŝanĝiĝis en klason devenan.