Karlo la 1-a (Anglio): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
eNeniu resumo de redakto
Linio 5:
| sekvanto =
| kesteroj =
{{informkestero sinsekvo
}}
[[Dosiero:Charles I (Daniel Mytens).jpg|thumb|right|250px|Karlo la 1-a]]
'''Karlo la 1-a''', aŭ [[Angla lingvo|anglalingve]] ''Charles I'', (naskiĝis la [[19-an de novembro]] [[1600]] - mortis la [[30-an de januaro]] [[1649]]) estis la [[Brita monarkio|reĝo de Anglio]], [[Skotlando]] kaj [[Irlando]] ekde la [[27-an de marto]] [[1625]] ĝis sia mortpuno en [[1649]].
 
Karlo restas fama pro la influo-batalo, kiun li entreprenis kontraŭ la [[Palaco Westminster|Parlamento de Anglio]]. Ĉar li klopodis instali [[Absoluta monarkio|absolutan monarkion]], multaj angloj timis lin. Multaj el liaj decidoj kaŭzis konsiderindan opozicion, precipe la kreado de novaj [[imposto]]j sen la konsento de la Parlamento.
 
Religiaj konfliktoj markis la tutan reĝadon de Karlo. Li edziĝis kun [[Katolikismo|katolika]] princino, [[Henrietta Maria]], malgraŭ la malkonsento de la Parlamento kaj de la publiko pli ĝenerale. Karlo plie alianciĝis kun pluraj malpopularaj religiuloj, inkluzive de [[Richard Montagu]] kaj [[William Laud]], kiun Karlo nomumis kiel [[ĉefepiskopo de Canterbury|ĉefepiskopon de Canterbury]]. Multaj regnanoj opiniis, ke tiu decido tro proksimigis la Eklezion de Anglio al [[romkatolikismo]]. La posta strebo de Karlo al la religia reformo de Skotlando kaŭzis la [[militojn de la episkopoj]], kiuj senfortigis Anglion kaj favoris sian postan eloficiĝon.
 
La lastaj jaroj markiĝis de la [[angla enlanda milito]], dum kiu Karlon kontraŭstaris la soldatoj de la Parlamento (kiu kontestis la plifortigon de la reĝa potenco) sed ankaŭ la [[Puritanismo|puritanoj]], kiuj estis malfavoraj al la religia inklino de la reĝo. Post du enlandaj militoj kaj pluraj malvenkoj, Karlo estis kaptita, procesita kaj mortpunita pro altperfido. La monarkio estis tiam nedaŭre aboliciita kaj anstataŭita de [[respubliko]] gvidita de [[Oliver Cromwell]].
 
 
{{sinsekvo
| titolo = [[Listo de britaj reĝoj|Reĝo de Anglio]]
| dosiero = Flago-de-Anglio.svg
Linio 23 ⟶ 12:
| post = [[Karlo la 2-a (Anglio)|Karlo la 2-a]]
}}
{{informkestero sinsekvo
| titolo = [[Listo de skotlandaj monarkoj|Reĝo de Skotlando]]
| dosiero = Flago-de-Skotlando.svg
Linio 30 ⟶ 19:
| post = [[Karlo la 2-a (Anglio)|Karlo la 2-a]]
}}
{{informkestero sinsekvo
| titolo = [[Listo de britaj reĝoj|Reĝo de Irlando]]
| dosiero = St_Patrick%27s_saltire.svg
Linio 37 ⟶ 26:
| post = [[Karlo la 2-a (Anglio)|Karlo la 2-a]]
}}
}}
[[Dosiero:Charles I (Daniel Mytens).jpg|thumb|right|250px|Karlo la 1-a]]
'''Karlo la 1-a''', aŭ [[Angla lingvo|anglalingve]] ''Charles I'', (naskiĝis la [[19-an de novembro]] [[1600]] - mortis la [[30-an de januaro]] [[1649]]) estis la [[Brita monarkio|reĝo de Anglio]], [[Skotlando]] kaj [[Irlando]] ekde la [[27-an de marto]] [[1625]] ĝis sia mortpuno en [[1649]].
 
Karlo restas fama pro la influo-batalo, kiun li entreprenis kontraŭ la [[Palaco Westminster|Parlamento de Anglio]]. Ĉar li klopodis instali [[Absoluta monarkio|absolutan monarkion]], multaj angloj timis lin. Multaj el liaj decidoj kaŭzis konsiderindan opozicion, precipe la kreado de novaj [[imposto]]j sen la konsento de la Parlamento.
 
Religiaj konfliktoj markis la tutan reĝadon de Karlo. Li edziĝis kun [[Katolikismo|katolika]] princino, [[Henrietta Maria]], malgraŭ la malkonsento de la Parlamento kaj de la publiko pli ĝenerale. Karlo plie alianciĝis kun pluraj malpopularaj religiuloj, inkluzive de [[Richard Montagu]] kaj [[William Laud]], kiun Karlo nomumis kiel [[ĉefepiskopo de Canterbury|ĉefepiskopon de Canterbury]]. Multaj regnanoj opiniis, ke tiu decido tro proksimigis la Eklezion de Anglio al [[romkatolikismo]]. La posta strebo de Karlo al la religia reformo de Skotlando kaŭzis la [[militojn de la episkopoj]], kiuj senfortigis Anglion kaj favoris sianlian postan eloficiĝon.
 
La lastaj jaroj markiĝis de la [[angla enlanda milito]], dum kiu Karlon kontraŭstaris la soldatoj de la Parlamento (kiu kontestis la plifortigon de la reĝa potenco) sed ankaŭ la [[Puritanismo|puritanoj]], kiuj estis malfavoraj al la religia inklino de la reĝo. Post du enlandaj militoj kaj pluraj malvenkoj, Karlo estis kaptita, procesita kaj mortpunita pro altperfido. La monarkio estis tiam nedaŭre aboliciita kaj anstataŭita de [[respubliko]] gvidita de [[Oliver Cromwell]].
 
 
{{Commonscat|Charles I of England}}