Kiel registrite je 16:16, 2 nov. 2013 redakti Glavkos (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 689 redaktoj e Kategorio:Artikoloj sen sufiĉaj fontoj ekde novembro 2013 aldonita uzante VarmaKato ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 06:14, 26 aŭg. 2017 redakti malfari Pensulo93 (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Patrolantoj 499 redaktoj Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: La '''Centra Komitato''' estas centrala organo de multaj partioj, speciale uzita en [[Komunista partio\|Komunistaj partioj]]. ~~{{Nesufiĉaj fontoj~~ ~~\| temo =~~ ~~\| dato = novembro 2013~~ }} '''Centra Komitato''' aŭ mallonge '''CK''' estis – en politika tereno – la plej supera organo de la [[Komunista partio]] de [[Sovetunio]] kaj similaj partioj inter la partikongresaj periodoj (oficiale). La veran gvidantan funkcion plenumis ekde la 1920-aj jaroj la Politika Komitato (Politika Buroo, Politburoo). (En [[Hungario]], ties nomo estis Centra Gvidantaro (1948–56) en la Partio de la Hungaraj Laboristoj). == Koncepto == La unuan Centran Komitaton fondis la bolŝevika frakcio de [[Lenin\|Vladimir Iljiĉ Lenin]], kiam ĝi sismis de la Ruslanda Socialdemokrata Laborpartio. La komitato formis la ĉefan politikan direkton de la [[bolŝeviko]]j. Ĝi elformis en oktobro de 1917 kvinmembran Politikan Komitaton por gvido de la revolucio. La multnombra Centra Komitato neniam kapablis por rapidaj decidoj tiel la potenco jam dekomence estis en mano de la Politika Komitato kaj de la pli poste kreita Sekretareco kaj similaj partiorganizaĵoj. La koncepto de Centra Komitato naskiĝis de [[Vladimir Lenin]]. Socialistaj partioj (kiel eŭropaj partioj) intendis parlamentan politikan partion, kiu gajnas politikan potencon tra demokrata baloto. La [[Socialdemokrata Partio de Germanio]] sekvis tiun vidon. Sed Lenin kontraŭis pri tradician vidon de marksismo. Laŭ Lenin, Por renversi registaron kaj defendi solan politikan potencon kontraŭ aliaj politikaj frakcioj, komunista partio necesas centran organon por kontroli ĉiun partion kaj ekzekuti partiajn politikojn. Tiel "centra organo" de Partio havas gravan potencon en Partio. Lenin kreis centran komitaton en sian politikan partion, Rusia Socialdemokrata Laborpartio (Bolŝeviko). [[Stalin]] plenigis en la 1920-aj jaroj la Centran Komitaton kun siaj fideluloj, sed ĝi funkciis ĝis mezo de la 1930-aj jaroj kiel parlamentsimila organizo, en kiu oni formis frakcioj kaj libere diskutis. Tiam Stalin – por sekurigi sian unupersonan potencon – ekzekutigis plimulton de la CK, kies rolo ekde tiam malgraviĝis. Ĝi gravis denove nur dum gvidaj krizoj de 1957 kaj 1964. === Ĉinio === La membrojn de CK elektis la partia kongreso, sed tio signifis nur tiom, ke ili kapjesis al delegitpropona listo de la Politika Komitato. La membraro de la CK kreskis ekde 1921 (25) ĝis 1986 je 307 membroj. La komitato kunsidis dufoje en jaro, unu-du tagojn. Kontraste al Sovetunio, [[Ĉina Komunista Partio]] ankaŭ havas centran komitaton en Partio, tamen la kontrola potenco de partio estas dependita de [[Centra Milita Komisiono]]. Ĉina Komunista Partio sekvis politikan struktudon de Sovetunio, aldonis sian politikan organon laŭ Ĉinio. Laŭ fondinto de ĈKP, [[Mao Zedong]] grave pensis pri rolo de militfortoj, tiel la ŝtatestro de Ĉinio necesis kapti du postojn, ĝeneralan sekretarion de CK kaj prezidanto de CMK. Historie, Centra Komitato estas rekonata kiel centra organo, sed nur administranta organo. Dum la [[Kultura revolucio]], Centra Komitato ĉesis funkcion pro politika rivaleco kun [[Mao Zedong]]. Malgraŭ Centra Komitato estas grava organo de ĈKP. La famaj politikistoj kiel estis membro de komitato. La membroj de la CK estis la plej gravaj oficistoj de la soveta registaro kaj ekonomio, tiel la komitato estis la plej supera registara organo de la partio. La Politika Komitato, Sekretareco kaj aliaj partiaj organoj eldonis siajn leĝojn en nomo de la CK (ĝis kolapso de [[Sovetunio]] en 1991). == Vidu ankaŭ == * [[Centra Komitato de Komunista Partio de Sovetunio]] * [[Internacia Centra Komitato]] * [[Centra Milita Komisiono]] [[Kategorio:Sovetunio]] [[Kategorio:Komunismaj partioj\|*]] [[Kategorio:Politikaj partioj]] ~~[[Kategorio:Artikoloj sen sufiĉaj fontoj ekde novembro 2013]]~~

Centra Komitato: Malsamoj inter versioj