Stanisław Wyspiański: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kozyra (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Kozyra (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 5:
==Vivo==
Kiam li lernis en gimnazio de [[Sankta Anno]] en [[Krakovo]] li amikiĝis kun [[Józef Mehoffer]] - granda pentristo modernisma, [[Lucjan Rydel]] - poeto, [[Stanisław Estreicher]] - historiisto kaj aliaj. Dum loĝado en [[Parizo]] post studoj en filozofia fakultato ĉe la [[Jagelona Universitato]] li studis en Académie Colarossi. Tie li ekkonis [[Paul Gauguin]] kaj [[Nabis (artistoj)]]. Tre grava impreso estis por li la ekkono kun pentraĵoj de [[Pierre Puvis de Chavannes]].
Post reveno al Pollando li komencis pentri modernisme. Li kreis tiam [[vitralo]]jn de [[benita Salomeo]], [[Sankta Francisko]] kaj [[Dio Patro]] - "Stań się" (esp.''Fariĝu'').▼
Poste, pentrante per tute novaj metodoj de pentrado kreitaj de si - nova metodo de pentro-lavado kun uzo de koloroj - li komencis ĝenerale verki dramojn. Fariĝis eminenta poeto kaj dramisto. Inter ''Protesilas kaj Laodamia'', ''Klątwa'' (Malbeno) kaj ''Lelewel'' al pola kaj monda teatro tre mankus aldonitaj ''Legion'' (Legio), ''Noc Listopadowa'' (Novembra Nokto - la dramo pri la [[novembra ribelo]] kontraŭ [[Rusia Imperio]]) kaj ''Wesele'' (''[[La nupto]]'' aŭ ''[[Nuptofesto]]'').▼
[[Dosiero:Portret z zona.jpg|eta|200px|''Portreto kun edzino'', 1904]]
==[[La nupto]]==▼
Por "Wesele" (''[[La nupto]]'' aŭ ''[[Nuptofesto]]'') Wyspiański kunvenigis ĝeneralan avangardon de [[Krakovo]]. Tiu avangardo apogis sin sur la verkoj de [[Tadeusz Peiper]] - grava pola modernisto. "Wesele" estas mistika dramo pri nupto de pola [[nobelo]] kun kamparanino. La fenomeno de ''chłopomania'' - edziĝado de polaj aristokratoj kun kamparanoj estis tiutempe tre populara. La agado de la dramo estas do grava montro de la pola socio de tiu tempo - kamparanoj kaj aristokratoj en vere pola nupto. En dramo estas ankaŭ montritaj famaj personoj de krakova vivo de tiu tempo. La Poeto - persono de la verko - persvadas en nupto, ke kamparanino bonvenigu popolajn spiritojn de Pollando. Al la [[nupto]] do alvenas inter aliaj [[Chochoł]] - popola spirito-demono, [[Stańczyk]] - malfeliĉa bufono, [[Jakub Szela]] - popola ribelisto kiu mortigis polajn aristokratulojn dum ''rabacja''. Alvenas ankaŭ [[Vernihoro]], "la avo kun liro" kiu enportas oran kornon. Tiu [[korno]] vekigos Pollandon por sendependeco (Wyspiański ne ĝisvivis la renaskiĝon de Pollando). La dramo estas opiniata kiel genia pro bonega montro de realeco de tiu tempo en Pollando.▼
[[Dosiero:Macierzynstwo 1905.jpg|200px|eta|''Patrineco'', 1905]]
[[Dosiero:Wyspianski, Planty o swicie, 1894.jpg|thumb|240px|''Planty-parko dum tagiĝo'', 1894]]
Linio 23 ⟶ 15:
[[Dosiero:Dziewczynka z wazonem z kwiatami,1902.jpg|thumb|240px|''La knabineto kun florvazo'', 1902]]
[[Dosiero:Ludwik Solski.jpg|thumb|240px|''Ludwik Solski kiel la olda soldatulo en „Warszawianka”'', 1904]]
▲Post reveno al Pollando li komencis pentri modernisme. Li kreis tiam [[vitralo]]jn de [[benita Salomeo]], [[Sankta Francisko]] kaj [[Dio Patro]] - "Stań się" (esp.''Fariĝu'').
▲Poste, pentrante per tute novaj metodoj de pentrado kreitaj de si - nova metodo de pentro-lavado kun uzo de koloroj - li komencis ĝenerale verki dramojn. Fariĝis eminenta poeto kaj dramisto. Inter ''Protesilas kaj Laodamia'', ''Klątwa'' (Malbeno) kaj ''Lelewel'' al pola kaj monda teatro tre mankus aldonitaj ''Legion'' (Legio), ''Noc Listopadowa'' (Novembra Nokto - la dramo pri la [[novembra ribelo]] kontraŭ [[Rusia Imperio]]) kaj ''Wesele'' (''[[La nupto]]'' aŭ ''[[Nuptofesto]]'').
▲==[[La nupto]]==
▲Por "Wesele" (''[[La nupto]]'' aŭ ''[[Nuptofesto]]'') Wyspiański kunvenigis ĝeneralan avangardon de [[Krakovo]]. Tiu avangardo apogis sin sur la verkoj de [[Tadeusz Peiper]] - grava pola modernisto. "Wesele" estas mistika dramo pri nupto de pola [[nobelo]] kun kamparanino. La fenomeno de ''chłopomania'' - edziĝado de polaj aristokratoj kun kamparanoj estis tiutempe tre populara. La agado de la dramo estas do grava montro de la pola socio de tiu tempo - kamparanoj kaj aristokratoj en vere pola nupto. En dramo estas ankaŭ montritaj famaj personoj de krakova vivo de tiu tempo. La Poeto - persono de la verko - persvadas en nupto, ke kamparanino bonvenigu popolajn spiritojn de Pollando. Al la [[nupto]] do alvenas inter aliaj [[Chochoł]] - popola spirito-demono, [[Stańczyk]] - malfeliĉa bufono, [[Jakub Szela]] - popola ribelisto kiu mortigis polajn aristokratulojn dum ''rabacja''. Alvenas ankaŭ [[Vernihoro]], "la avo kun liro" kiu enportas oran kornon. Tiu [[korno]] vekigos Pollandon por sendependeco (Wyspiański ne ĝisvivis la renaskiĝon de Pollando). La dramo estas opiniata kiel genia pro bonega montro de realeco de tiu tempo en Pollando.
Wyspiański mortis en [[1907]]. La entombigo estis silenta konforme kun volo de Wyspiański.
La jaro [[2007]] estis en Pollando la jaro de Stanisław Wyspiański.
| |||