Ludoviko la 4-a (Sankta Romia Imperio): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
Informkesto
Linio 1:
{{apartigila paĝo|Ludoviko la 4-a}}
{{Informkesto reganto
[[Dosiero:Ludovico il Bavaro.jpeg|thumbnail|Tombokovrilo de Ludoviko en Munkeno]]
| dosiero = Ludovico il Bavaro.jpeg
'''Ludoviko la 4-a''' aŭ '''Ludoviko la Bavaro''', {{lingv|de|e}} ''Ludwig der Bayer'' (naskiĝis la {{daton|1|aprilo|1282}}, mortis la {{daton|11|oktobro|1347}} en Puch ĉe [[Fürstenfeldbruck]]) estis el la dinastio [[Vitelsbaĥoj]]. De [[1294]] li estis [[duko de Bavario]] kaj [[Palatinato|palatinata grafo ĉe Rejno]] (''Pfalzgraf bei Rhein''). En [[1314]] li prezentis sin kiel kandidato de la luksemburga partio al la elekto de la [[Sankta Romia Imperio|romi-germana]] reĝo; la elekto ne donis klaran rezulton, kaj nur post la batalo ĉe Mühldorf ([[1322]]) Ludoviko povis pretendi la reĝecon. Papo [[Johano la 22-a]], kiu deziris, ke ne estu forta germana imperiestro, rifuzis agnoski Ludovikon kaj atakis lin kiel [[herezo|herezulon]]. Pro tio Ludoviko en [[1328]] aranĝis, ke la roma civitanaro elektu lin imperiestro de la Sankta Romia Imperio kaj instalis [[kontraŭpapo]]n, la [[franciskanoj|franciskanon]] ''Pietro Rainalducci'' (papa nomo: [[Nikolao la 5-a (kontraŭpapo)|Nikolao la 5-a]]).
| priskribo de dosiero = Tombokovrilo de Ludoviko en la [[Katedralo de Munkeno]]
| dato de naskiĝo = ĉirkaŭ [[1282]]
|
| kesteroj =
{{informkestero sinsekvo
|titolo=Romia-germana reĝo de la [[Sankta Romia Imperio]]<br />ekde [[1328]] imperiestro
|dosiero=Armoiries modernes Saint-Empire bicéphale.svg
|periodo=[[1314]]-[[1347]]
|antaŭ=[[Henriko la 7-a (Sankta Romia Imperio)|Henriko la 7-a]]
|post=[[Karolo la 4-a (Sankta Romia Imperio)|Karolo la 4-a]]
}}
{{informkestero sinsekvo
|titolo=[[Elekto-Palatinato|Palatinata grafo ĉe Rejno]]
|dosiero=Wappen_Kurpfalz.svg
|periodo=[[1294]]/[[1301]]-[[1329]]
|antaŭ=[[Rudolfo la 1-a (Palatinato)|Rudolfo la 1-a]]
|post=[[Rudolfo la 2-a (Palatinato)|Rudolfo la 2-a]] kaj [[Rupreĥto la 1-a (Palatinato)|Rupreĥto la 1-a]]
}}
{{informkestero sinsekvo
|titolo=[[Duklando Bavario|Duko de (Supra) Bavario]]
|dosiero=Bavaria_Arms.svg
|periodo=[[1294]]/[[1301]]-[[1347]]
|antaŭ=....
<!--[[Ludwig der Strenge|Ludwig II.]] bzw. [[Rudolf I. (Pfalz)|Rudolf I.]]-->
|post=....
<!--[[Ludwig V. (Bayern)|Ludwig V.]], [[Stephan II. (Bayern)|Stephan II.]], [[Ludwig VI. (Bayern)|Ludwig VI.]], <br /> [[Wilhelm I. (Bayern)|Wilhelm I.]], [[Albrecht I. (Bayern)|Albrecht I.]] und [[Otto V. (Brandenburg)|Otto V.]]-->
}}
{{informkestero sinsekvo
|titolo=Grafo de [[Holando]], Zelando kaj [[graflando Henegovio|Henegovio]], sinjoro de Frislando
|dosiero=Counts_of_Holland_Arms.svg
|periodo=1345–1347
|antaŭ=[[Vilhelmo la 4-a (Holando)|Vilhelmo la 4-a]]
|post=[[Margareta la 1-a (Holando)|Margareta la 1-a]]
}}
}}
'''Ludoviko la 4-a''' aŭ '''Ludoviko la Bavaro''', {{lingv|de|e}} ''Ludwig der Bayer'' (naskiĝis laĉirkaŭ {{daton|1|aprilo|[[1282}}]], mortis la {{daton|11|oktobro|1347}} en Puch ĉe [[Fürstenfeldbruck]]) estis el la dinastio [[Vitelsbaĥoj]]. De [[1294]] li estis [[duko de Bavario]] kaj [[Palatinato|palatinata grafo ĉe Rejno]] (''Pfalzgraf bei Rhein''). En [[1314]] li prezentis sin kiel kandidato de la luksemburga partio al la elekto de la [[Sankta Romia Imperio|romi-germana]] reĝo; la elekto ne donis klaran rezulton, kaj nur post la batalo ĉe Mühldorf ([[1322]]) Ludoviko povis pretendi la reĝecon. Papo [[Johano la 22-a]], kiu deziris, ke ne estu forta germana imperiestro, rifuzis agnoski Ludovikon kaj atakis lin kiel [[herezo|herezulon]]. Pro tio Ludoviko en [[1328]] aranĝis, ke la roma civitanaro elektu lin imperiestro de la Sankta Romia Imperio kaj instalis [[kontraŭpapo]]n, la [[franciskanoj|franciskanon]] ''Pietro Rainalducci'' (papa nomo: [[Nikolao la 5-a (kontraŭpapo)|Nikolao la 5-a]]).
 
La vivon kaj regadon de Ludoviko karakterizas la ŝanĝoj de la finiĝanta [[mezepoko]], precipe la konflikto inter la du universalaj potencoj de la Okcidento (papo kaj imperiestro) kaj lia strebado pligrandigi sian personan potencon por instali heredan imperiestrecon de vitelsbaĥoj. Batalante kontraŭ la papaj pretendoj decidi pri aprobo de la reĝ-elektoj li metis la bazon por nova, sen-papa koncepto pri la esenco de regno kaj regado. Krome li antaŭenigis precipe la franciskanan ordenon kaj la [[libera regna urbo|senpere regnajn urbojn]], kiuj iĝis decida apogilo de lia regado.
Linio 8 ⟶ 44:
 
Ludoviko mortis en [[1347]] dum la ĉasado de urso. Ĝis sia morto li estis sub la eklezia [[anatemo]] (proskribo), nuligita nur 300 jarojn poste.
<!--
 
{{sinsekvo
|titolo=Romia-germana reĝo de la [[Sankta Romia Imperio]]<br />ekde [[1328]] imperiestro
Linio 28 ⟶ 64:
|periodo=[[1294]]/[[1301]]-[[1347]]
|antaŭ=....
<!--[[Ludwig der Strenge|Ludwig II.]] bzw. [[Rudolf I. (Pfalz)|Rudolf I.]]-->
|post=....
<!--[[Ludwig V. (Bayern)|Ludwig V.]], [[Stephan II. (Bayern)|Stephan II.]], [[Ludwig VI. (Bayern)|Ludwig VI.]], <br /> [[Wilhelm I. (Bayern)|Wilhelm I.]], [[Albrecht I. (Bayern)|Albrecht I.]] und [[Otto V. (Brandenburg)|Otto V.]]-->
}}
{{sinsekvo
Linio 38 ⟶ 74:
|antaŭ=[[Vilhelmo la 4-a (Holando)|Vilhelmo la 4-a]]
|post=[[Margareta la 1-a (Holando)|Margareta la 1-a]]
}}-->
 
== Referencoj ==
* Martin Clauss: ''Ludwig IV. der Bayer. Herzog, König, Kaiser.''' Regensburg 2014.
 
{{vivtempo|1282|1347}}