Ujgura Aŭtonoma Regiono Ŝinĝango: Malsamoj inter versioj

'''ŜinĝjangoŜjinĝjiango''' (laŭ [[PIV2002]], antaŭe Sinkiango; [[Ĉina lingvo|ĉine]] 新疆 [Sjinĝiangɕínt͡ɕiɛ́ŋ], [[Pinjino|pinjine]] '''Xīnjiāng''', poŝtpinjine '''Sinkiang''' kaj [[Ujgura lingvo|ujgure]] شىنجاڭ [Ŝinĝangʃinˈd͡ʒɑŋ], aŭ plennome '''[[Ujguroj|Ujgura]] Aŭtonomaaŭtonoma Regionoregiono de ŜinĝjangoŜjinĝjiango''',) estas provinco de [[Ĉinio]]. La nomo pli -malpli signifas «''novan limon»''.

ŜinĝjangoŜjinĝjiango situas ĝis 7435 metroj super la marnivelo de 155 metroj desub la marnivelo, en Nordokcidento de Ĉinio, kovras 1,66 milionojn da kvadrataj kilometroj, kiuj konsistigas 1/6 de la ĉioma areo de Ĉinio. Ĝi estas la plej granda provinc-nivela regiono en Ĉinio.

Tie troviĝas 68 milionoj da hektaroj da tero utiligeblaj por terkulturado, forstumado kaj paŝtado, kiuj konsistigas 41.19% de la totala areo de la regiono. La kultureblaj kampoj kovras 9.33 milionojn da hektaroj kaj nun 4.0787 milionoj da hektaroj estas kulturataj. Tie la natura herbejo kovras 48 milionojn da hektaroj. Artefarita herbejo kovras 666700 hektarojn. Ĝi estas unu el la 5 plej grandaj paŝtejoj de nia lando. En ŜinĝjangoŜjinĝjiango la tero utiligebla por forstumado estas 4.8393 milionoj da hektaroj (arbaroj kovras l.5333 milionojn da hektaroj), kaj la akumulita ligno-kvanto estas 250 milionoj da kubaj metroj.

La jara forkuranta surtera akvo-kvanto de la tuta regiono estas ĉ. 88,4 miliardoj da kubaj metroj, la ekspluatebla subtera akvo estas 25.2 miliardoj da kubaj metroj kaj [[glaĉero]]j kun akva rezervokvanto de 2580 miliardoj da kubaj metroj, kovras 24 mil kvadratajn kilometrojn. En ŜinĝjangoŜjinĝjiango la taga sunbrilado estas longa kaj la jara sunbrilado estas meznombre 2600-3400 horoj. La karba rezervokvanto konsistigas 37,7% de tiu de la tuta lando kaj tiu de nafto kaj natura gaso estas 30 miliardoj da tunoj kaj konsistigas pli ol kvaronon de tiu de la tuta lando.

En ŜinĝjangoŜjinĝjiango loĝas 699 specoj da sovaĝaj animaloj, el kiuj estas 85 specoj da fiŝoj, 7 specoj da amfibioj, 45 specoj da rampuloj kaj 137 specoj da mamuloj. Jam konstatiĝis, ke tie estas 4 mil specoj da sovaĝaj vegetaloj, el kiuj [[kanaba apocino]] kaj tarakso (''Taraxacum kok-saghyz'') kaj aliaj mil specoj da vegetaloj estas tre valoraj.

Tie vivas 10.733 milionoj da naci-malplimultanoj, kiuj konsistigas 61.42% de la totala loĝantaro de la regiono. En ŜinĝjangoŜjinĝjiango vivas 6,601 milionoj da [[hanoj]]. Tie estas entute 47 nacioj kaj el ili de generacio al generacio vivas ĉefe [[ujguroj]], [[hanoj]], [[kazakoj]], [[hujoj]], [[mongoloj]], [[kirgizoj]], [[taĝikoj]], [[ŝibeoj]], [[uzbekoj]], [[manĉuroj]], [[dauroj]], [[tataroj]] kaj [[rusoj]].

ŜinĝjangoŜjinĝjiango havas konstantan komercan rilaton kun pli ol 70 landoj kaj regionoj. Nun ĝi eksportas proksimume 200 specojn da varoj, sed antaŭe nur dekkelkajn specojn. La de ĝi eksportitaj lokaj specialaĵoj, tekstilaĵoj kaj maŝinoj havas grandan debiton en la internacia merkato.

ŜinĝjangoŜjinĝjiango jam uzis 2.2 miliardojn da juanoj investitajn de alilandaj entreprenistoj. En 1998 la totala importa kaj eksporta valoro de la entreprenoj investitaj de alilandaj komercistoj atingis 115.58 milionojn da usonaj dolaroj, el kiuj la eksporta -- 84.99 milionoj kaj la importa -- 30.59 milionoj.

La projekto rapidigi trajnan veturadon sur Ŝinĝjango–Ŝjinĝjiango–[[Lanzhou]]-a Fervojo, unu el la gravaj projektoj por triafoja rapidigo de la trajna veturado en Ĉinio, estas efektivigata glate. Laŭ plano la projekto estos plenumita antaŭ la unua de oktobro, 2000. La Ŝinĝjango–LanzhouŜjinĝjiango–Lanzhou-a Fervojo, pli ol 2 mil km longa, estas trunka fervojo liganta la orienton de Ĉinio kun ĝia okcidento. Funkcias ankaŭ la du-traka linio. La fervojo en suda ŜinĝjangoŜjinĝjiango inter Korla kaj Kashi nun estas en streĉa konstruado. Oni jam elspezis 2,4 miliardojn da juanoj por okcidenten-etenda projekto de la Sud-ŜinĝjangoŜjinĝjiango-a Fervojo kaj la 29-an de decembro 1998 la fervojo jam atingis [[Xiggar]], kaj la linio jam longas entute 826.9 km. La unuan de decembro, 1998, la sekcio inter [[Korla]] kaj [[Aksu]] komencis funkcii.

ŜinĝjangoŜjinĝjiango estas la loko, kie la civilaj flughavenoj estas plej multaj kaj aerlinioj plej longaj en Ĉinio. La Flughaveno Urumqi estas unu el la 6 internaciaj flughavenoj de Ĉinio. De tie oni povas flugi al la [[Okcidenta Azio]] kaj [[Eŭropo]]. De [[Urumqi]] oni povas flugi rekte al Lanzhou, [[Xi'an]], [[Pekino]] kaj [[Ŝanhajo]]. En la regiono oni povas flugi de Urumqi al Hami, Korla, Kuqa, [[Hotan]], [[Kashi]], [[Aksu]], [[Yining]], [[Karamay]], [[Fuyun]] kaj [[Altay]]. Nun la Flughaveno Urumqi estas grandigata. En 1998 la Ŝinĝjanga Aviada Kompanio transportis varojn sume de 298773400 t.hkm., 1340600 homojn kaj 26862.4 tunojn da poŝtaĵoj.