Kiel registrite je 11:32, 30 nov. 2017 redakti Flugkapitano (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Patrolantoj 2 424 redaktoj Neniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 13:43, 30 nov. 2017 redakti malfari Flugkapitano (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Patrolantoj 2 424 redaktoj eNeniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 13: La '''Concorde''' estas supersona pasaĝeraviadilo de Aérospatiale kaj British Aerospace. Nur 20 aviadiloj estis konstruitaj, de kiuj 6 estis ne-komerca tipo. La aviadilo por la unua fojo flugis en [[1969]], kaj faris sian lastan flugon la [[24-a de oktobro]] [[2003]]. La Concorde povis flugi je alto de 18 kilometroj kaj povis atingi rapidon de [[Maĥo]] 2,04; pli ol dufoje la rapido de la [[sono]]. Pro tio la aviadilo flugis en malpi ol tri horoj de [[Londono]] al [[Novjorko]]. Concorde starigis rapidrekordon de 1.920 km/h. Tio okazis je la [[7-a de februaro]] [[1996]] sur la itinero Novjorko - Londono ~~(fonto: FAI)~~. == Historio == La ~~Konkordo~~Concorde estis prestiĝa projekto de la [[Unuiĝinta Reĝlando\|~~brita~~Brita]] kaj [[Francio\|franca]] registaroj. La planoj por la aviadilo jam estis faritaj en [[1955]]. La disvolviĝo estis akompanata de ĉiaj kunlaboraj problemoj inter la britoj kaj la francoj, kiuj ofte je alta politika nivelo devis esti solvitaj. Ke estis du produktejoj, unu en Francio kaj unu en Britio, ankaŭ ne estis kunlabora. Tio tamen kaŭzis, post kelkaj jaroj, la ekeston de internacia konsorcio [[Airbus]]. Pro politikaj kaj financaj malhelpoj la Konkordo nur faris sian unuan flugadon je la [[2-a de marto]] [[1969]]. Je la 15:50 horo la unua franca aviadilo deteriĝis en [[Tuluzo]]. Je la [[9-a de aprilo]] sekvis la brita aviadilo, ekde la brita flughaveno [[Filton]]. Je la [[1-a de oktobro]] [[1969]] la Konkordo trarompis la ~~[[sonmuro]]n~~sonmuron, post kio la aviadilo je la [[4-a de novembro]] de tiu jaro atingis [[Maĥo]]n-2. La unua transatlantika flugado estis en septembro [[1971]], sed regulaj flugadoj okazis nur en [[1976]]. Je la [[21-a de januaro]] [[1976]] Konkordo de [[British Airways]] foriris de Londono al [[Barejno]], kaj Konkordo de [[Air France]] de [[Parizo]] al [[Rio-de-Ĵanejro]]. Fakte la aviadilo jam tiam estis malmoderna. Ĝi neniam estis profitodona. Eĉ komercaj vojaĝantoj opiniis ke la tarifo estis tro alta; irorevena bileto Londono-Nov-Jorko kostis 11 000 €. En oktobro [[2003]] oni ĉesis la tagajn transatlantikajn flugadojn. Tio signifis la finon de la Konkordo, kiu estis venkita de la pli malrapida sed pli malmultekosta [[Boeing 747]]. Por la prizorgado de 5 Konkordo-aviadiloj Air France bezonis 200 homojn. Linio 25: La alteriĝoj de la Konkordo ie kaj tie renkontis lokan kontraŭstaron, pro sonĝeno, aerpoluado, kaj supozataj riskoj por la sekureco. Ekonomiaj interesoj kelkfoje estis kaŭzo por kontraŭagi la Konkordon. === Katastrofo en 2000 === ~~Je la~~La [[25-aan de julio]] [[2000]] 113 ~~homoj~~pasaĝeroj mortis dum katastrofo kun ~~Konkordo~~ de [[Air France]]. La aviadilo deteriĝis en [[Parizo]] kun brulanta motoro, klopodis fari ~~[[urĝa surteriĝo\|~~urĝan surteriĝon]], sed fariĝis nestirebla kaj surdorse kraŝis sur kromkonstruaĵo de hotelo en la vilaĝo [[Gonesse]], iom nordoriente de Parizo. La Konkordoj de [[British Airways]] kaj la restaj kvin Konkordoj de [[Air France]] tuj post la akcidento devis resti sur la tero. [[British Airways]] tamen decidis, post konsidero de la riskoj, rekomenci komercajn flugadojn post unu tago. Je la [[16-a de aŭgusto]] [[2000]] la aviadaj aŭtoritatoj decidis ke ankaŭ la Konkordoj de BA devis resti sur la tero, per la nuligo de la Pruvo de Flugtaŭgeco. Laŭ la ekzamena raporto kiu pliposte publikiĝis, la Konkordo dum la starto veturis trans metala krampo (malfiksiĝinta de la motorsuspensio de DC-10 kiu iom pli frue deteriĝis) kiu kuŝis sur la startejo. Pro tio krevis pneŭmatiko de la subekipaĵo kaj pecoj de tiu pneŭmatiko frapis kontraŭ la maldekstra flugilo (ankaŭ brulaĵujo). Tio kaŭzis ~~[[skuondo]]n~~skuondon, pro kio la brulaĵujo fendiĝis. La likanta brulaĵujo ekbrulis pro fajreroj de la kablaĵo de la subekipaĵo kiu ankaŭ estis damaĝita pro la krevinta pneŭmatiko. Krom tio, brulaĵo eniris tra la aerenlasejo en la du maldekstraj motoroj, kiuj pro tio ne plu funkciis. La fajro mem dum mallonga tempo detruis la stirsistemojn de la maldekstra flugilo. Pro la perdo de mova forto kaj stirebleco oni ne plu povis teni la aviadilon en la aero kaj ĝi kraŝis en malpli ol unu minuto post la deteriĝo. === ~~La fino (2003)~~Retiriĝo === [[Dosiero:Concorde 216 (G-BOAF) last flight.jpg\|thumb\|300px\|right\|Alteriĝo post la lasta flugado]] La katastrofo kondukis al malpli da pasaĝeroj kaj pli da prizorgaj kostoj, kaj tiel kontribuis al la pli rapida finiĝo de la Konkordo-programo en 2003.<br /> Linio 37: Ekde la fino de [[2000]] ekzemplero de la Konkordo ekspoziciiĝas en la [[Germanio\|germana]] ''Auto & Technik Museum'' (Aŭto & Tekniko Muzeo) en [[Sinsheim]], sed la unua prototipo (la 001) kiu flugadis kiel unua en marto [[1969]], estas ekspoziciata en la aviada muzeo sur la flughaveno de [[Le Bourget]]. ~~== Konkordski ==~~ Alie ol oni ofte pensas, la Konkordo ne estis la unua pasaĝera aviadilo kiu faris supersonan flugadon. La [[Rusio\|rusoj]] preskaŭ kvar monatoj antaŭiris la anglojn kaj francojn kun ilia [[Tupolev Tu-144]]. Ĉar tiu laŭ onidiroj parte estis konstruita per helpo de desegnaĵoj kiuj estis ŝtelitaj de la francoj, la TU-144 ofte moke nomiĝis ''Konkordski''. Sed pli detala rigardo al la Tupolev Tu-144 instruas ke tamen estas diferencoj. La Tu-144 unue kaj precipe estas pli granda kaj pli rapida. La plej grava diferenco estas ke la Tu-144 havas etajn flugilojn sur la fuzelaĝo ([[canards]]). Ili ebligas, ke la Tu-144 povas alteriĝi per pli malaltaj rapidecoj. Ankaŭ la Tu-144 povas, pro sia subekipaĵo kun 18 radoj, alteriĝi sur nepavimitaj alteriĝejoj. En la ''Aŭto & Tekniko Muzeo'' en [[Sinsheim]] staras (apud la Konkordo) ankaŭ Tupolev 144. == Estonteco == Linio 49 ⟶ 44: == Specifaĵo == {\| border=1 cellpadding="1" cellspacing="0~~" width="300~~" \|----- \|Longo Linio 81 ⟶ 76: \|4 x [[Rolls-Royce]]/SNECMA Olympus 593 Mk. 610 turbojeto \|----- \|Maksimuma mova forto motoro kun [[postbruligo]] \|170 [[Neŭtono\|kN]] \|----- Linio 105 ⟶ 100: == Eksteraj ligiloj == {{commons\|Concorde}} * [http://www.concordesst.com Konkordo-portalo] ~~(angle)~~{{en}} * [http://www.concorde-jet.com Alia Konkordo-retejo] ~~(angle)~~{{en}} * [http://www.bea-fr.org/docspa/2000/f-sc000725/htm/f-sc000725.html Finraporto de B.E.A. (Franca servo por sekureco en la civila aviado) pri la akcidento de la [[25-a de julio]] [[2000]]] (france) kaj [http://www.bea-fr.org/docspa/2000/f-sc000725a/pdf/f-sc000725a.pdf] (angle) (pdf-formato)

Concorde: Malsamoj inter versioj