14 punktoj de Wilson: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 34 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q157648) |
kompletigo laŭ diversaj vikipedioj |
||
Linio 1:
En [[januaro]] [[1918]], la usona prezidento [[Woodrow Wilson]] prezentis pacproponon kun 14 punktoj. La parolo respondis al [[Dekreto pri paco]] de [[Lenin]], direkte post la
La punktoj de Wilson prezentis progresismon kaj deziron je libera komercado.
Linio 7:
# abolo de ekonomiaj baroj;
# malpligrandigo de naciaj [[armeo]]j;
# redifino de [[kolonio|koloniisma]] politiko, favore al la [[koloniismo|koloniigitaj popoloj]];
# foriro de [[okupado|okupaj]] armeoj el [[Rusio]];
# restaŭrado de sendependo de [[Belgio]];
# redono de [[Alzaco]] kaj [[Loreno]] al [[Francio]];
Linio 15:
# restaŭrado de [[Rumanio]], de [[Serbio kaj Montenegro]] kaj rajto de vojo al maro por [[Serbio]];
# rekono de rajto al aŭtonoma disvolvigo de [[Turkio]] kaj daŭra malfermo de marvojo inter la [[Nigra Maro]] kaj [[Mediteraneo]];
# kreo de sendependa [[Pollando|pola ŝtato]] sur teritorioj ekloĝataj de sendube pola popolo, kun libera aliro al la [[Balta Maro|maro]], politika [[sendependeco]], ekonomia, integreco de ties teritorioj devus esti garantiita de internacia [[konvencio]];
# kreado de [[Ligo de Nacioj]].
==Reagoj==
Agnosko fare de kanceliero de [[Germana Imperiestra Regno]] [[Max von Baden]] la [[5-a de oktobro|5-an de oktobro 1918]] de la kondiĉoj kiel bazo por [[traktado]] kondukis al [[armistico]] finanta la militon.
[[Woodrow Wilson]] en 1919 ricevis [[Nobel-premio pri paco|Nobel-premion pri paco]]
==Bibliografio==
* Snell, John L. (1954). "Wilson on Germany and the Fourteen Points". Journal of Modern History. 26 (4): 364–369. [http://www.journals.uchicago.edu/doi/10.1086/237737 doi:10.1086/237737.] [[JSTOR]] [http://www.journals.uchicago.edu/doi/10.1086/237737 1876113].
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://wwi.lib.byu.edu/index.php/President_Wilson%27s_Fourteen_Points Mesaĝo de la prezidento Wilson al la Kongreso] angle
* [http://www.w.linux.media.pl/teksty/page57.html Mesaĝo de la prezidento Thomas Woodrow Wilson al la Usona Kongreso el la 8-a de januaro 1918] pole
[[Kategorio:Historio de Usono]] [[Kategorio:Ekstera politiko de Usono]] [[Kategorio:Unua mondmilito]] [[Kategorio:Historio de Eŭropo]] [[Kategorio:Politiko de la Unua mondmilito]] [[Kategorio:Historio de Germanio (20-a jarcento)]] [[Kategorio:Paroladoj]]
| |||