Maoria lingvo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
korektis la ordon de la lastaj kvar sekcioj
senverbaj frazoj
Linio 25:
== Lingviko de la maoria lingvo ==
La unua verko pri la maoria lingvo publikiĝis en 1820.<ref>A Grammar and Vocabulary of the Language of New Zealand, Church Missionary Society, England, 1820</ref> En 1969 Bruce Biggs eldonis sian novan gramatikan teorion kaj simpligis la klasifikon de maoriaj vortoj.<ref>Let's Learn Maori, Bruce Biggs, Reed,1969</ref>
La plej ampleksa priskribo de la gramatiko de la maoria estas tiu de Winifred Bauer (19971996)<ref name="bauer">The Reed Reference Grammar of Māori, Winifred Bauer, Reed, Auckland, 19971996</ref> Alia gravaampleksa lingvika verko estas tiu de Ray Harlow.<ref>Harlow, 2015</ref>
David Kārena-Holmes prezentis malpli longan priskribon.<ref>Kārena-Holmes, 1995</ref>
 
Linio 265:
 
=====Verbaj partikloj=====
Bauer nomas ilin TAM-markiloj (tenso-aspekto-modo).<ref>Bauer, name="bauer" 1996</ref> Ĉiu verba partiklo havas po unu, aŭ du aŭ tri el tiuj atributoj. Ĉi tie menciataj estas nur la ĉefaj uzoj de la verbaj partikloj.<ref>Kārena-Holmes, 1995, paĝo 95-6</ref><ref name="mi-dict" />
 
*''i'': la ago de la sekva verbo okazis pasintece, ekzemple, ''i haere a Huri'' = iris Huri
Linio 404:
Negativa esprimo komence, kaj SVO.
: ''kīhai / a Mere / i whangai / i te tamaiti'' = ne / Mere / manĝigis / je la infano
 
====Senverbaj frazoj====
Bauer komentis ke la maoria havas frazojn kun verboj kaj frazojn sen verboj, ĉar ĝi ne havas kopulajn verbojn.<ref>https://web.stanford.edu/group/cslipublications/cslipublications/LFG/9/pdfs/lfg04bauer.pdf Actor-emphatic sentences in Māori, Winifred Bauer, Proceedings of the LFG04 Conference, 2004</ref> Multaj senverbaj frazoj estas ekvaciaj frazoj. Tiaj frazoj okazas en Esperanto kaj en iuj aliaj lingvoj <ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Nominal_sentence</ref>, ekzemple:
* Jen kelkaj konstatoj el tiu raporto.{{Citaĵo el la reto
|url=https://corp.hum.sdu.dk/cgi-bin/cqp.cgi?utf8=%E2%9C%93&lang=eo&corpus=ESP_MONATO&corpus=ESP_EVENTOJ&corpus=ESP_WIKI_2010&search=jen&type=basic_search&case=insensitive&Action=Search&password=
|titolo=CorpusEye
|alirdato=2018-01-12
}}
* Ju pli da konkretaj proponoj, des pli da ebloj solvi problemon.{{Citaĵo el la reto
|url=https://corp.hum.sdu.dk/cgi-bin/cqp.cgi?utf8=%E2%9C%93&lang=eo&corpus=ESP_MONATO&corpus=ESP_EVENTOJ&corpus=ESP_WIKI_2010&search=ju+pli&type=basic_search&case=insensitive&Action=Search&password=
|titolo=CorpusEye
|alirdato=2018-01-12}}
* Glora la celo, sankta l'afero.<ref>PAG, 1980, paĝo 233</ref>
Tamen ekvaciaj frazoj estas pli oftaj en la maoria. Bauer donas ĉi tiujn ekzemplojn de senverbaj frazoj:
* ''Ko te pahi | o te kura | tēnei'' = la buso | de la lernejo | ĉi tiu = ĉi tiu estas la buso de la lernejo
* ''He tino kino | tēnei pahi = tre malbona'' | ĉi tiu buso = ĉi tiu buso estas tre malbona
* ''Kei roto | ngā tamariki | i te whare kura'' = ĉeas interno | la infanoj | de la lernejo = la infanoj estas en la lernejo
Bauer nomas la partiklon ''ko'' ekvacia predikata prepozicio. Ĝi ne havas ekvivalenton en Esperanto.
 
== Referencoj ==
Linio 409 ⟶ 427:
 
== Literaturo ==
 
* {{Citlibro
|Aŭtoro=Winifred Bauer
|Titolo=The Reed Reference Grammar of Māori
|ISBN=0790005301
|Jaro=1996
}}, {{ref-en}}
* {{Citlibro
|Aŭtoro=Ray Harlow
Linio 416 ⟶ 441:
|Eldono=2-a
}}, {{ref-en}}
* {{Citlibro
|Aŭtoro=K. Kalocsay kaj G. Waringhien
|Titolo=Plena Analiza Gramatiko de Esperanto
|ISBN=92-9017-022-0
|Jaro=1980
|Eldono=4-a
}},
* {{Citlibro
|Aŭtoro=David Kārena-Holmes