Brahmagupta: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{Informkesto biografio
|Antaŭnomo = Brahmagupta
|Familinomo =
|Postnomo =
|PostFamilinomo =
|Prononco = {{audio|Brahmagupta.ogg|aŭskultu}}
|AliajLingvoj = {{lang-sa|ब्रह्मगुप्त}}
|VeraNomo =
|Okupo = matematikisto
|Okupo2 = astronomo
|Okupo3 =
|AliajOkupoj =
|Epoko = 600
|Ŝtato = Barato
|Dosiero =
|Subteksto =
|Ordigo = Brahmagupta
|EnkondukaLinio = jes
}}.
 
Linio 26:
Brahmagupta naskiĝis en 598 a.K. laŭ sia propra aserto. Li loĝis en ''Bhillamala'' (moderna [[Bhinmal]]) dum la regado de la reganto de la Ĉapa dinastio nome Vjagrahamuĥa. Li estis la filo de Jiŝnugupta. Li estis [[Ŝivao|Ŝivaisma]] laŭ religio.<ref>{{harvnb|Bhattacharyya|2011|p=185}}: "Brahmagupta, one of the most celebrated mathematicians of the East, indeed of the world, was born in the year 598 c.e., in the town of Bhillamala during the reign of King Vyaghramukh of the Chapa Dynasty."</ref> Eĉ kvankam plej fakuloj opinias ke Brahmagupta naskiĝis en Bhillamala, ne estas konkluda pruvaro por tio. Tamen, li loĝis kaj laboris tie dum granda parto de sia vivo. Prithudaka Svamin, posta komentisto, nomigis lin ''Bhillamalaĉarja'', nome la instruisto el Bhillamala.<ref>Gupta, Radha Charan (2008), Selin, Helaine, eld., Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures, Springer, pp. 162–163, ISBN 978-1-4020-4559-2, ISBN 1-4020-4425-9</ref> Sociologo G. S. Ghurye kredis ke li povus esti el la regiono [[Multano]] de la areo de Monto Abu.<ref name="Pillai1997">{{citation|last=Pillai|first=S. Devadas|title=Indian Sociology Through Ghurye, a Dictionary|url=http://books.google.com/books?id=P3uD22Ghqs4C&pg=PA216|year=1997|publisher=Popular Prakashan|isbn=978-81-7154-807-1|page=216|quote=Brahmagupta (b. 598 AD) was a native of either the Multan region of the Punjab (now this areas is in Pakistan) or the Abu region of Rajasthan.}}</ref>
 
Bhillamala, nomita ''pi-lo-mo-lo'' fare de [[Xuanzang]], estis la ŝajna ĉefurbo de Gurjaradeso, nome la dua plej granda regno de Okcidenta Barato, enhavanta la sudan [[Raĝastano]]n kaj nordan [[GuĝaratioGuĝarato]]n en moderna Barato. Ĝi estis ankaŭ centro de lernado por matematiko kaj astronomio. Brahmagupta iĝis astronomo de la skolo ''Brahmapakŝa'' (unu el la kvar ĉefaj lernejoj de barata astronomio dum tiu periodo). Li studis la kvin tradiciajn ''sidhanthojn'' de barata astronomio same kiel la verkojn de aliaj astronomoj kiaj Arjabhata la 1-a, Latadeva, Pradjumna, Varahamihira, Simha, Srisena, Vijajanandin kaj Viŝnuĉandra.<ref>Gupta 2008, p. 162.</ref>
 
En la jaro 628, je aĝo de 30, li komponis ''Brāhmasphuṭasiddhānta'' (la plibonigitan traktaĵon de Brahma) kiu supozeble estis reviziita versio de la ricevita ''siddhanta'' de la skolo Brahmapakŝa. Fakuloj asertas ke li aligis grandan kvanton de originaleco en sia revizio, aldonante konsiderindan kvanton de nova materialo. La libro konsistas el 24 ĉapitroj kun 1008 versoj en metriko ''ārya''. Granda kvanto de ĝi temas pri astronomio, sed ĝi enhavas ankaŭ ŝlosilajn ĉapitrojn pri matematiko, kiel pri algebro, geometrio, trigonometrio kaj algoritmoj, kio ŝajne enhavas novajn rigardojn fare de Brahmagupta mem.<ref>Gupta 2008, p. 162.</ref><ref>Bhattacharyya, R. K. (2011), "Brahmagupta: The Ancient Indian Mathematician", in B. S. Yadav; Man Mohan, Ancient Indian Leaps into Mathematics, Springer Science & Business Media, pp. 185–192, ISBN 978-0-8176-4695-0. pp. 185-186.</ref><ref>Bose, D. M.; Sen, S. N.; Subbarayappa, B. V. (1971), A Concise History of Science in India, New Delhi: Indian National Academy of Science, pp. 95–97. [http://www.dli.gov.in/scripts/FullindexDefault.htm?path1=/data_copy/upload/0080/243&first=114&last=1168&barcode=1040010080238] Alirita la 8an de Majo 2016.</ref>