B. Traven: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
786r (diskuto | kontribuoj)
ĉi tiu certe ne estas Hans-Georg Kaiser! strange kun datumoj je ege malcerta identiteco. senfonta, korektas laŭ enwp. grasigas la eblaj nomoj. vp ne estas ligilaro, sed parte informa/utila.
786r (diskuto | kontribuoj)
simpligita. mi ne scias ĉu caoba estas germana, aŭ nur pruntvorto en la germana. "+estas+ ke".
Linio 1:
<!-- -->
[[Dosiero:B. Traven aka Red Marut arrest photo in London 1923.jpg|eta|Ret Marut, arestita en Londono en 1923.]]
'''B. TRAVEN''' (eble naskiĝis la [[25-a de februaro|25-an de februaro]] [[1882]] – mortis la [[4-a de marto|4-an de marto]] aŭ [[26-a de marto|26-an de marto]] [[1969]] en [[Meksiko]], subŝtato [[Chiapas]]), estas la pseŭdonimo de [[Germanio|germana]] [[verkisto]], kiu priskribis la vivon de sociaj subigitoj, precipe de [[Meksiko|meksikaj]] [[indianoj]]. Liaj efektivaj nomo, naskiĝdato kaj biografiaj detaloj estis objekto de debatoj inter literatursciencistoj, sed estas certe, ke li pasigis la plej grandan parton de sia vivo en Meksiko.
 
[[Dosiero:B. Traven aka Red Marut arrest photo in London 1923.jpg|eta|Ret Marut, arestita en Londono en 1923.]]
Li estis la plej granda literatura mistero de la [[20-a jarcento]], ĉar li dum sia tuta vivo sekretigis sian identecon. Laŭ la plej populara hipotezo, li aktivis unue en [[Germanio]] kiel aktoro sub la nomo '''Ret Marut''', partoprenis en la [[Bavaria Respubliko de Konsilantaroj]], kaj ekde ĉirkaŭ 1924 li vivis en [[Ameriko]]. Eĉ kiel fama verkisto, kies verkojn oni sukcese filmis, li ne volis malkaŝi, kiu li fakte estas, ĉar laŭ lia opinio gravas la verko, ne la privata vivo. Tial oni supozis eĉ, ke li estas reĝa bastardo aŭ persekutata krimulo aŭ revoluciulo k.s. Aliaj nomoj kiu diversmaniere ligitiĝis al Traven inkludas Hal Croves, Richard Maurhut, Torsvan, Herman Albert Otto Max Feige. Oni eĉ supozis, ke li estas [[Jack London]], kiu nur ŝajnigis memmortigon kaj daŭrigis sian literaturan agadon sub alia nomo kaj en alia lingvo. Alia teorio, de Will Wyatt post esplorfarado, estas ke la vera nomo de Marut/Traven estas '''Otto Feige''', kiu devenis el [[Schwiebus]], tiam en la provinco [[Brandenburgio]], Germanio (post 1945 novnomita ''Świebodzin'' en [[Pollando]]).
 
Traven aŭtoris multajn romanojn, unu vojaĝraporton kaj multe da rakontoj, en kiuj kombiniĝas sensaciaj aventurtemoj kaj ironia humuro kun kritika sinteno pri la [[kapitalismo]], kiu videbligas [[socialismo|socialismajn]] kaj [[anarkiismo|anarkiismajn]] simpatiojn. Li estas fama precipe pro siaj romanoj pri ekspluatataj meksikaj indianoj, kiujn oni dungis je preskaŭ sklavaj vivkondiĉoj ĉe arbohakado de mahagono – kiu hakis tro malmulte da arboj, estis dumnokte ĉeokaze eĉ pendigita sur arbo, sed ne je la kolo, sed je la manoj. Ankaŭ liaj ceteraj romanoj okupiĝas pri socialaj maljustaĵoj, praktikataj ĉe kotonrikoltantoj, maristoj, laboristoj ks.
Linio 10 ⟶ 9:
 
== Verkoj ==
La rete atingeblaj verkoj havas ligilojn, kaj al esperantaj tradukoj, kaj al alialingvaj versioj.
 
* 1926 – ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Der_Wobbly_Erstausgabe.pdf Der Wobbly]'' (La kotonplukistoj)
*: Angla traduko: ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/Traven-CottonPickers.pdf The Cotton-Pickers]''
* 1926 – ''Das Totenschiff'' (La Mortula Ŝipo) – filmita
* 1926 – ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Das_Totenschiff_Erstausgabe.pdf Das Totenschiff]'' ([http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_mortulasxipo.pdf La Mortula Ŝipo]) – filmita
* 1927 – ''Der Schatz der Sierra Madre'' (La trezoro de la Sierra Madre) – anglalingve filmita kiel ''[[The Treasure of the Sierra Madre]]''
*:Angla traduko: ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_deathship.pdf The Death Ship]''
* 1927 – ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Der_Schatz_der_Sierra_Madre_Erstausgabe.pdf Der Schatz der Sierra Madre]'' ([http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_trezoro.pdf La trezoro de la Sierra Madre]) – anglalingve filmita kiel ''[[The Treasure of the Sierra Madre]]''
* 1928 – ''Land des Frühlings'' (Lando de l' printempo)
* 1928 – ''Der Busch'' (La vepro)
* 1929 – ''Die Brücke im Dschungel'' (Ponto en la ĝangalo)
* 1929 – ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Die_weisse_Rose_Erstausgabe.pdf Die Weiße Rose]'' ([http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_rozoblanka.pdf Rozo Blanka])
* 1931 – ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B_Traven_Der_Karren_Erstausgabe.pdf Der Karren]'' ([http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_cxaro.pdf Ĉaro])
* 1931 – ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B_Traven_Regierung_Erstausgabe.pdf Regierung]'' ([http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_registaro.pdf Registaro])
* 1933 – ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Marsch_ins_Reich_der_Caoba_Erstausgabe.pdf Der Marsch ins Reich der Caoba]'' ([http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_marsxo.pdf Marŝo en la regnon de l' mahagono])
* 1936 – ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B_Traven_Die_Troza_Erstausgabe.pdf Die Troza]'' ([http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_mahagontrunko.pdf Mahagontrunko])
* 1936 – ''Die Troza'' (Trunko)
* 1936 – ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B_Traven_Die_Rebellion_der_Gehenkten_Erstausgabe.pdf Die Rebellion der Gehenkten]'' ([http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_ribelo.pdf Ribelo de l' pendigitoj]) – filmita
* 1936 – ''Sonnen-Schöpfung / Indianische Legende'' (Sun-kreado, indiana legendo)
* 1940 – ''[http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Ein_General_kommt_aus_dem_Dschungel_Zweitausgabe.pdf Ein General kommt aus dem Dschungel]'' ([http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_generalo.pdf Generalo venas el la ĝangalo])
* 1950 – ''Macario'' (Makario)
* 1958 – ''Der dritte Gast'' (La tria gasto)
* 1960 – ''Aslan Norval''
* 1963 – ''Khundar'' ([http://www.karapaco.de/u/B.Traven/Ret_Marut_Kundar.pdf Ret Marut: Kundar], fabelo)
 
== Rete atingeblaj verkoj==
'''Ret Marut: ''Der Ziegelbrenner''', gazeto''
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/DerZiegelbrenner.pdf Ret Marut: Der Ziegelbrenner]
 
;B. Traven, germanlingva: Romane in deutschen Erstausgaben
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Die_weisse_Rose_Erstausgabe.pdf Die weiße Rose]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Der_Wobbly_Erstausgabe.pdf Der Wobbly]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Das_Totenschiff_Erstausgabe.pdf Das Totenschiff]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Der_Schatz_der_Sierra_Madre_Erstausgabe.pdf Der Schatz der Sierra Madre]
 
Caobazyklus:
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B_Traven_Der_Karren_Erstausgabe.pdf Der Karren]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B_Traven_Regierung_Erstausgabe.pdf Regierung]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Marsch_ins_Reich_der_Caoba_Erstausgabe.pdf Der Marsch ins Reich der Caoba]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B_Traven_Die_Troza_Erstausgabe.pdf Die Troza]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B_Traven_Die_Rebellion_der_Gehenkten_Erstausgabe.pdf Die Rebellion der Gehenkten]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/B.Traven_Ein_General_kommt_aus_dem_Dschungel_Zweitausgabe.pdf Ein General kommt aus dem Dschungel]
 
;Romantradukoj anglalingvaj
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_deathship.pdf The Death Ship]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/Traven-CottonPickers.pdf The Cotton-Pickers]
 
;Rakontotradukoj en Esperanto I
<!--Ĉiuj verkoj sub ĉi tiu titolo de Ret Marut:-->
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2012/03/ret-marut-nebulo-rakontotraduko.html Ret Marut: En la nebulo]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2012/03/ret-marut-interparolado-kiamcineas.html Ret Marut: Interparolado]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2012/03/ret-marut-la-aktoro-kaj-la-rego.html Ret Marut: La aktoro kaj la reĝo]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2012/03/ret-marut-la-fremda-soldato-en-la.html Ret Marut: La fremda soldato]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2012/03/ret-marut-la-idioto-rakonto.html Ret Marut: La idioto]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2013/01/marut-gentileco-de-l-regoj-rakonto.html Ret Marut: La ĝentileco de reĝoj]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2014/06/ret-marut-la-monahino-fantomrakonto.html Ret Marut: Monaĥino]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2016/11/ret-marut-la-ora-buso-rakontrotraduko.html Ret Marut: La ora buŝo]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2012/03/ret-marut-la-historio-pri-la.html Ret Marut: Rakonto pri la neentombigita mortinto]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2012/03/ret-marut-mia-vizito-ce-la-verkisto.html Ret Marut: Mia vizito ĉe la verkisto Pguwlkshrj Rnfajbzxlqu]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2012/03/ret-marut-pentroarto-rakonto.html Ret Marut: Pentroarto]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2012/03/ret-marut-trompantoj-rakontotraduko.html Ret Marut: Trompantoj]
 
;Fabelotraduko en Esperanto
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/Ret_Marut_Kundar.pdf Ret Marut: Kundar]
 
''Der Karren, Regierung, Der Marsch ins Reich der Caoba, Die Troza, Die Rebellion der Gehenkten'' kaj ''Ein General kommt aus dem Dschungel'', apartenas al la ''Caobazyklus'' – la «Mahagonciklo».
;Romantradukoj en Esperanto I
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_mortulasxipo.pdf La Mortula Ŝipo]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_trezoro.pdf Trezoro de l' Sierra Madre]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_rozoblanka.pdf Rozo Blanka]
 
=== ReteAliaj rete atingeblaj verkoj===
;Mahagonciklo en Esperanto II
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_cxaroDerZiegelbrenner.pdf ĈaroRet Marut: ''Der Ziegelbrenner''], gazeto de Ret Marut
* [https://traven-esperanto.blogspot.se/p/traven-rakontoj.html Mallongaj rakontoj], de Ret Marut
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_registaro.pdf Registaro]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_marsxo.pdf Marŝo en la regnon de l' mahagono]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_mahagontrunko.pdf Mahagontrunko]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_ribelo.pdf Ribelo de l' pendigitoj]
* [http://www.karapaco.de/u/B.Traven/btraven_generalo.pdf Generalo venas el la ĝangalo]
 
De B. Traven:
;Rakontotradukoj en Esperanto II
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2012/03/b.html Konvertado de indiĝenoj]
* [http://traven-esperanto.blogspot.de/2012/12/btraven-la-kaptita-fulmo-rakontotraduko.html La kaptita fulmo]