Martín Fierro: Malsamoj inter versioj

Julio Mafud, profesoro pri literaturo kaj sociologio, en sia ''Prezento'' al ''Martín Fierro'' tradukita en Esperanton fare de Ernesto Sonnenfeld, faras klaran priskribon kaj de la gauĉo ĝenerale, de la [[ĉefrolulo]] partikulare kaj eĉ de la literatura verko de José Hernández. Kiel ĉefaj trajtoj de la gaŭĉo li elstarigas lia "moviĝemo" en sia "izoleco"; li konas sian medion, nome la specojn de paŝtaĵoj, la vojojn, la ventojn ktp. La [[tranĉilo]] estas lia ĉefaprecipa ilo, kaj por manĝi kaj por lukti kaj por labori. La [[gitaro]] estas alia necesa utilo. Nur "escepte li havas familion", dum amikeco estas la nura socia rilato, kiun li agnoskas.<ref>Julio Mafud en ''Prezento'' al [[José Hernández]], ''[[Martín Fierro]]'', J. Régulo, La Laguna, 1965, pp. 19-20.</ref>

La esperanta versio finas per ''"Apendico''" de [[Juan Régulo Pérez]], eldonisto. Li dekomence parolas pri la verkisto, nome [[José Hernández]]. Li elstarigas lian pampan edukitecon, politikan aliron al la provincaj tendencoj, ĵurnalistan dediĉon kaj agrikulturemen sintenon. Kuriozaĵo estas ke la verkisto mem estis konata siatempe ne laŭ sia propra nomo sed per la nomo de sia kreita rolulo, MArtínMartín Fierro, kvaszaŭ temas pri sama persono.<ref>Juan Régulo Pérez en ''"Apendico''" al [[José Hernández]], ''[[Martín Fierro]]'', J. Régulo, La Laguna, 1965, p. 287. Por la tuta ĉapitro pp. 283-288.</ref> Poste li finas per citaĵo de Luis Alberto Sánchez. kiu rilatas la verkon al la media deveno kaj ĉefeprecipe de [[Miguel de Unamuno]], kiu komparas la rilaton de MF al la [[pampo]] kun la rilato de [[Don Kiĥoto]] kun [[Manĉo]].<ref>citita verko, pp. 287-288.</ref>