25-a de julio: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→Eventoj: fabriko de pianoj establita |
|||
Linio 7:
== Eventoj ==
* [[285]]: Imperiestro de Romio [[Diokleciano]] nomumis kunimperiestro [[Maksimiano]]n
* [[306]]: '''[[Konstantino la 1-a de la Romia Imperio]] iĝis [[imperiestro]]''' - transforminta [[Bizanco]]n al [[Konstantinopolo]], kiu por pli ol mil jaroj iĝis ĉefurbo de [[Bizanca imperio]], sanktulo de [[Ortodoksa Kristana Eklezio]]
* [[325]]: [[Unua koncilio de Niceo]] finiĝis
* [[885]]: [[Rueno]] estis prirabita de [[vikingoj]]
Linio 30:
* [[1797]]: Dum malvenka mara batalo kun hispanoj apud [[Santa Cruz de Tenerife]] brita admiralo [[Horatio Nelson]] perdis la dekstran manon
* [[1814]]: Senrezulta, sed la plej sanga sur teritorio de [[Kanado]], batalo de Lundy's Lane (apud [[Niagara Falls (Ontario)|Niagara Falls]]) kadre de brita-usona milito
* [[1828]]: '''En [[Vieno]] fondiĝis [[fabriko]] de [[piano]]j''' - [[Bösendorfer]]
* [[1893]]: '''[[Grekio]]: malfermo de la [[Korinta kanalo]] dispartiganta [[Peloponezo]]n de la cetera teritorio''', liganta [[Egea Maro|Egean Maron]] kun [[Ionia Maro]] tra la [[Istmo de Korinto]]
* [[1895]]: En [[Sceaux (Hauts-de-Seine)|Sceaux]] okazis modesta [[nupto]] inter [[Pierre Curie]] kaj polino [[Marie Curie]]
* [[1898]]: [[Usono]] invadis [[Puerto Rico]]n.
* [[1905]]: [[Koreio]] iĝis japana [[protektorato]]
* [[1909]]: [[Louis Blériot]] kiel la unua per aviadilo transflugis la [[Manika markolo|Manikan markolon]]
* [[Unua mondmilito]]:
** [[1917]]: Nederlanda dancistino [[Mata Hari]] estis mortkondamnita de franca armea tribunalo pro [[spionado]] favore al [[Germanio]]
* [[1921]]: [[Belgio]] kaj [[Luksemburgo (lando)|Luksemburgo]] ekonomie kaj [[valuto|valute]] unuiĝis, kio poste rezultigis kreon de [[Benelukso]]
* [[1923]]: [[Sovetunio]]: [[Karelia ASSR]] fondiĝis
Linio 42 ⟶ 44:
* [[1937]]: [[Hispana Enlanda Milito]]: strategia venko de naciistoj en batalo de [[Brunete]]
* [[1938]]: Hispana Enlanda Milito: [[batalo de la Ebro]] komenciĝis
* [[1939]]: '''En [[Varsovio|apudvarsovia]] [[spionado|spioncentro]] la pola [[listo de spionorganizaĵoj|spionorganizaĵo]] transdonis al la brita kaj franca rezultojn de laboroj pri rompo de [[ĉifrado]] de la germana maŝino [[Enigma]]''', faritaj de polaj [[kriptologio|kriptologoj]] [[Marian Rejewski]], [[Jerzy Różycki]] kaj [[Henryk Zygalski]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1940]]: [[Hans Frank]] deklaris al gemanaj oficistoj de [[Lublin]]-regiono, ke [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] estos en la plej proksima tempo "libera de judoj" (''Judenfrei''); [[gestapo]] en [[Lodzo]] konstatis, ke dum lastaj semajnoj oni trovis en hejmoj nur 40% de [[poloj]] enlistigitaj por [[deportado]] en ĜG
** Generalo [[Henri Guisan]], ĉefkomandanto de la svisa armeo, dum alparolo diris ke [[Svislando]] neniam kapitulacos kaj rezistos kontraŭ [[Nazia Germanio|germanaj nazioj]]; duonoficiala franca [[gazeto]] "Petit Dauphinois": ''Francio havas nun neniun devon zorgi pri polaj [[rifuĝinto]]j, nombre de ĉ. 100 000, por kiuj ne estas loko ĉi tie (...) Neniu havas rajton postuli de la franca nacio en tiu ĉi peza horo de provo, ke ĝi protektu ankoraŭ iun alian krom siaj propraj civitanoj kaj unusola malferma vojo al poloj estas eventuala reveno en familiaj regionoj, sendepende de tio sub kies [[okupado]] ili estas'' (laŭ venonttaga artikolo en "Nowy Świat", [[Nov-Jorko]], titolita "Nigra maldanko de la franca registaro"); [[Budapeŝto]]: "[[Wieści Polskie]]" informis pri du aperantaj [[gazeto]]j en [[Lvovo]], pollingva "Czerwony Sztandar" (Ruĝa Flago) kaj ukraina "Wilna Ukraina", pri malapero de pola libro en [[librovendejo]]j kaj soveta [[propagando]] de [[ateismo]] inter infanoj en [[lernejo]]j: Instruisto ordonas al infanoj preĝi al Dio pri [[matenmanĝo]] kaj kiam ĝi ne aperas, li preĝas kun la infanoj al [[Stalin]]. Tiam la [[pordo]] malfermiĝas kaj oni enportas riĉan matenmanĝon. Oni ankaŭ subfosas [[aŭtoritato]]n de [[gepatroj]] kaj pli aĝajn infanojn instruas [[spionado]]n kaj [[denunco]]n.
** [[1941]]: Germanaj regopovoj en [[Varta]]-Lando permesis al [[poloj]] uzi [[biciklo]]jn por veturi al laborejo kaj reen; en Varsovio konspira revuo "Znak" ([[Signo]]) en la artikolo "Nie dzieli nas już Bug" (Ne dividas nin jam [[Okcidenta Bugo]]) temas pri konsekvencoj de la [[operaco Barbaroso|germana-soveta milito]] - unu [[dispartigoj de Pollando-Litovio|aneksaĵo]] de polaj teritorioj
** Ĉefepiskopo de [[Ukraina Grek-Katolika Eklezio]] en [[Lvovo]] eldonis [[paŝtistaj epistoloj|paŝtistan epistolon]], alvokanta al apogo de [[germanoj]]; dum [[ekzilo|ekzila]] kunsido de la Konsilio de Ministroj en [[Londono]] armea generalo [[Władysław Sikorski]] prezentas polan-sovetan [[pakto]]n pri la pola [[registaro]] - 3 ministroj ne aprobantaj ĝin demisias (armea generalo [[Kazimierz Sosnkowski]], ministro pri eksterlandaj aferoj [[August Zaleski]]), brigada generalo [[Stefan Rowecki]] estis subordigita al la ĉefkomandanto; konspira "Dzień" ([[Tago]]) informas pri [[konfisko]] de havaĵoj en [[Żywiec]] de la "pola [[Habsburgoj|Habsburgo]]", aŭstra [[arkiduko]] Karol Olbracht Habsburg, kolonelo de la pola soldataro
** [[1942]]: Gvidantaro de [[Nacisocialisma Germana Laborista Partio]] en [[Poznań]] asertis, ke ĝis nun nek unu polo volontule aliĝis al militservo en germana armeo; '''[[SS (organizo)|SS]] kaj [[gestapo]] pafmortigis en Tylawa (apud [[Dukla]]) ĉ. 800 [[judoj]]n'''; Supera Landa Juĝejo en Poznań konstatis, ke en [[Lodzo]] en la jaroj 1940-41 aperis [[konspiro|konspire]] naŭ revuoj
** [[1943]]: [[Germanoj]] ekde la 26-a de februaro 1943 ĝis tiu ĉi tago lokigis en [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] pli ol 20 mil [[ciganoj]]n, devenantaj de diversaj landoj de Eŭropo; [[Volinia masakro]]: [[ukraino]]j murdis dekkelke da polaj familioj en Nowy Dwór (proksime al Kovel, nun en [[Volina provinco]])
** Granda Konsilio de [[Faŝismo]] faligis [[Benito Mussolini|Beniton Mussolini]] kaj reĝo [[Viktoro Emanuelo la 3-a (Italio)|Viktoro Emanuelo la 3-a]] lin arestis - posteula marŝalo [[Pietro Badoglio]] konsistigis registaron sen [[faŝismo|faŝistaj]] ministroj
** [[1944]]: Kompanio de la 71-a infanteria regimento de [[Pola Enlanda Armeo]] frakasis en ĉirkaŭaĵo de Undy (proksime al [[Zambrów]]) taĉmenton de SS kaj liberigis 150 eskortatajn sovetajn [[militkaptito]]jn; [[Ordnungspolizei|germana polico]] pafmortigis en Nowa Ostrołęka (proksime al [[Grójec]]) dekkelkajn polojn, fuĝintaj de provizora koncentrejo
** Nokte de la 25-a/26-a de julio okazis operaco "Ponto III": '''pola registaro en [[ekzilo]] liveris per [[aviadilo]] kurierojn al [[okupado|okupata]] Pollando, kiu revene al Italio kunportis akiritan apud [[Okcidenta Bugo]] raketon [[V-2]]''' kune kun kurieroj
* [[1945]]: [[Stalinismo]]: '''[[Augustów-traserĉo]] finiĝis - [[Ruĝa Armeo]] kaj [[NKVD]] postmilite arestis kaj torturis pli ol 7 mil polojn, de kiuj
* [[1952]]: Anekso de [[Porto-Riko]] fare de [[Usono]]
* [[1957]]: [[Habib Burgiba]] iĝis la unua prezidento de Tunizio
* [[1968]]: Papo [[Paŭlo la 6-a]] eldonis [[encikliko]]n ''[[Humanae vitae]]''
* [[1976]]: Oni fotis la unuan fojon tiel nomatan [[Cydonia Mensae|marsan vizaĝon]]
* [[1978]]:
* [[1984]]: Soveta [[kosmonaŭto|kosmonaŭtino]] Svetlana Savickaja kiel la unua virino spertis [[eksterveturila agado|eksterveturilan agadon]]
* [[1992]]: La 25-a [[Somera Olimpiko 1992|Somera Olimpiko]] komenciĝis en [[Barcelono]]
| |||