Virgulino de Guadalupe (Hispanio): Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
DidCORN (diskuto | kontribuoj) e Thumb ---> eta |
||
Linio 1:
Tiu artikolo temas pri Virgulino de [[Guadalupe (Hispanio)|Guadalupe]] en Hispanio; pri samnoma virgulino en [[Meksiko]] vidu artikolon [[Nia Damo de Gvadalupo]].
[[Dosiero:Mb-guadalupe extremadura.jpg|
[[Dosiero:Virgen de Guadalupe (España).JPG|
[[Dosiero:Cerámica de Talavera de la Virgen de Guadalupe.JPG|
La '''Virgulino de Guadalupe''' estas adoraĵo [[Maria (patrino de Jesuo)|maria]] kies sanktejo estas situanta en la vilaĝo [[Guadalupe (Cáceres)|Guadalupe]] ([[provinco Cáceres|Cáceres]]), [[Hispanio]]. Estas la Patronino de la regiono [[Ekstremaduro]] ekde 1907, kaj tiele ĝi estas unu de la sep patroninoj de [[Aŭtonoma Komunumo de Hispanio|Aŭtonomaj Komunumoj de Hispanio]]. Ĝia festo celebratas la [[6an de septembro]] (konsultebla ĉe la "Liturgia Kalendaro" de la ''Conferencia Episcopal Española'' nome hispana episkoparo), kaj ne la 8an kiel oni kredas kaj oni skribas ofte. La 8an, festo de la "Nasko de la Virgulino Maria", celebratas ankaŭ la ''Tago de Ekstremaduro'': kaj tiele oni elekts la 8an kaj ne la 6an, precize por separi la religian feston de la Patronino de Ekstremaduro, disde la civila celebro de la de la Tago de la Aŭtonomio.
Linio 13:
La franca esploristo Jacques Lafaye, fakulo pri la temo de la Virgulino de Guadalupe en Meksiko, asertas ke kvankam la sufikso -lupe estis interpretata kiel de latina deveno (''lupus'', lupo), filologia esplorado pli detala (al estus la araba artiklo) tio donus guad-al-upe, kio signifus plej bone ''kaŝita rivero'' aŭ ''enkanjonigita fluejo''.<ref>Lafaye, Jacques. ''Quetzalcóatl y Guadalupe: La formación de la conciencia nacional en México''. México, FCE, 2002 (1a. ed., 1977), p. 293.</ref>
La skulptaĵo apartenas al la grupo de [[nigra madono|nigraj virgulinoj]] de Okcidenta Eŭropo de la 11a-12a jarcentoj. Ekde la 14a jarcento aperas vestita per riĉaj manteloj kaj juveloj.
En la trovejo oni konstruis ermiton, kaj poste la reĝo [[Alfonso la 11-a]] konstruigis sanktejon. En 1389 la [[Reĝa Monaĥejo de Nia Sinjorino de Guadalupe|monaĥejo]] estis fidita al la Ordeno de la [[Hieronimanoj]]. Aktuale estas regata de [[Franciskanoj]].
Linio 25:
Ĝi estas konsiderata ankaŭ patronino de la kristanigo de la Nova Mondo, ĉar [[Kristoforo Kolumbo]] ricevis en la Monaĥejo de Guadalupe la dekreton de la [[Katolikaj Gereĝoj]] kiu rajtigis lin entrepreni la veturon de la malkovro. Reveninte en 1493, li unue revenis al la Sanktejo danki pro la protekto supozeble farita de la Virgulino. El Ekstremaduro eliris multaj kristanigantoj por la novaj teroj malkovritaj.
En [[Meksiko]] ekzistas [[Nia Damo de Gvadalupo|samnoma adorado]], kies radikoj troviĝas en tiu de Ekstremaduro. Laŭ kelkaj teorioj la nomo de la meksika virgulino devenas el la fakto ke la episkopo Juan de Zumárraga malfacile povis prononci ŝian nomon en [[naŭatla lingvo]], nome ''Coatlaxopeuh'', kaj nomumis ĝin "La Virgen de Guadalupe" ĉar "Coatlaxopeuh" sonis al liaj oreloj simile al la nomo per kiu la ekstremaduranoj kutime alvokis al la Virgulino. Tamen, tio ne kongruas kun la fonetikaj similaĵoj proponitaj kiuj signifus "tiu kiu piedpremas la ŝtonan serpenton" aŭ "tiu kiu piedpremas la kapon de la serpento", ĉar en la figuro de la ''tilma'' de Meksiko ne estas serpento. Tamen, en la dokumento [[Nican Mopohua]], verkita en vivo de la indiano Juan Diego en [[naŭatla lingvo]], oni transkribas klare en hispana la nomon de Sanmta Maria de Guadalupe.
Estas virgulinoj de Guadalupe adorataj en [[Hispanio]], [[Hispanameriko]] kaj [[Filipinoj]].
| |||