4-a de oktobro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: Franca konstitucio de 1958 ekvalida
Linio 8:
== Eventoj ==
* [[1189]]: [[Krucmilitoj|Tria krucmilito]]: armeo de [[Saladin]] venkis kristanojn dum la [[Sieĝo de Akko]]
* [[1209]]: [[Otto la 4-a (Sankta Romia Imperio)|Otto la 4-a]] kroniĝis kiel romia-germana imperiestro de la [[Sankta Romia Imperio]]
* [[1440]]: [[listo de danaj reĝoj|Reĝo de Danio]] [[Kristoforo de Bavario]] iĝis [[listo de svedaj reĝoj|reĝo de Svedio]] (elektita de parlamento)
* [[1498]]: [[Pollando]]: [[Drohiczyn (regiono Podlaskie)|Drohiczyn]] ricevis [[urborajto]]n
* [[1582]]: Pretersaltante al la [[15-a de oktobro]], la '''[[Katolikismo|katolika]] mondo ŝanĝas [[julia kalendaro|julian kalendaron]] al [[gregoria kalendaro]]'''. En la [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj]], [[Italio]], [[Hispanio]] kaj [[Portugalio]] la lasta tago de valideco de la julia kalendaro; la ekzemplon sekvis baldaŭ aliaj katolikaj landoj.
* [[1636]]: [[Tridekjara milito]]: venko de [[svedoj|sveda]] armeo kontraŭ [[Saksio]] kaj [[Sankta Romia Imperio]] en batalo de [[Wittstock (Dosse)]] - 6 mil mortfalintoj
* [[1655]]: [[Nordia Milito 1655-1660|Nordia Milito]]: pola armeo konkeris [[Kościan]]
* [[1705]]: [[Stanisław Leszczyński]] kun sia edzino iĝis gereĝoj de la [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj|Respubliko de Pola Kronlando kaj de la Granda Duklando de Litovio]]
* [[1745]]: [[Francisko la 1-a Stefano (Sankta Romia Imperio)|Francisko la 1-a Stefano]] kroniĝis kiel imperiestro de la Sankta Romia Imperio
* [[1762]]: En [[Vieno]] okazis premiero de la [[opero]] [[Orfeo ed Euridice|''Orfeo kaj Eŭridiko'']] komponita de [[Christoph Willibald von Gluck]]
* [[1824]]: [[Meksiko]] igixs respubliko
* [[1830]]: [[Belgio]] apartiĝis de [[Malaltaj Landoj]]
* [[1853]]: [[Otomana Imperio]] deklaris militon al [[Rusio]] - '''komenco de la [[krimea milito]]'''
* [[1883]]: '''[[Parizo]]: [[Orient-ekspreso]] ektrafikis''' de [[Gare de l'Est]]
* [[1886]]: [[Johanesburgo]] estas fondita.
* [[1910]]: [[Flago de Bermudo]] oficialiĝis
Linio 27:
* [[1927]]: En Usono Gutzon Borglum komencis [[skulptarto|skulpti]] [[Mount Rushmore]] kun kapoj de la [[Usona Prezidento|usonaj prezidentoj]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1939]]: '''La 18-a tago de la [[Soveta invado en Pollandon]]''' (pli da eventoj): en [[Lviva Universitato|Universitato de Lvovo]] komenciĝis studjaro - sovetaj regopovoj komencis reorganizi la altlernejon kaj la balotan kampanjon sur [[Orientaj Limregionoj|aneksitaj teritorioj]] de la [[Dua Pola Respubliko]];
** '''La 34-a tago de la [[invado en Pollandon|germana-pola milito]]''' (pli da eventoj): laŭ ensribo en [[taglibro]] de Halina Regulska: ''La tuta urbo laboras. Oni konstruis [[barikado]]jn, kaj nun ili estas malkonstruataj (...) La plej granda revo de ĉiu estas posedo de ajna ĉareto''; '''[[Ordnungspolizei|germana polico]] murdis ĉ. 100 personojn hazarde kaptitajn sur la stratoj de [[Częstochowa]]'''
** [[Hitler]] dekretis pri [[amnestio]] por ĉiuj [[germanoj]], kiuj [[krimo|krimis]] kontraŭ [[poloj]] "sur [[okupado|okupataj]] polaj areoj" inter la 1-a septembro kaj la 4-a de oktobro; '''armeaj regopovoj de [[Nazia Germanio]] rajtigis germanajn juĝejojn [[mortpuno|mortpuni]] polojn, kiuj finis 16 jarojn de la vivo'''; [[Germanio]] kaj [[Sovetunio]] subskribis aldonan protokolon pri trapaso de komuna [[landlimo]]
** [[1940]]: [[Hans Frank]] dum renkonto kun urbestroj de [[Lublinio]] anoncis [[deportado]]n de judoj de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]]
** [[Alpoj]]: sur [[montpasejo Brenero]] renkontiĝas [[Adolf Hitler]] kun [[Benito Mussolini]]
** [[1941]]: [[Japanio]] rompis diplomatiajn kontaktojn kun [[Pollando]]; '''germanoj murdis 1983 [[judoj]]n en [[Vilno]]'''
** [[1942]]: En [[Argentino]] ekde la 3-a de aprilo 1941 ĝis la 4-a de oktobro 1942 al [[Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento]] anoncis sin 18231 823 volontuloj, en tio 968 poloj, 449 [[ukraino]]j, 187 [[belorusoj]] kaj 219 judoj
** [[1943]]: De [[Varsovio]] foriris al germana [[koncentrejo]] en [[Aŭŝvico]] transporto kun 10491 049 personoj, en tio 244 virinoj; [[Kontraŭslavismo]]: [[Heinrich Himmler]] dum kunveno de [[SS (organizo)|SS]]-altranguloj en [[Poznań]] '''[[Heinrich Himmler]] apelaciis pri [[Eksterordinara Ekstermiga Agado|ekstermigo]] de [[slavoj]] kaj senkompata utiligo de ilia laborproduktiveco favore al [[Nazia Germanio]]'''
** Usona armeo konkeris [[Salomonoj]]n; greka insulo [[Kos (insulo)|Kos]] estis konkerita de germana armeo
** [[1944]]: '''La unua tago post falo de la [[Ribelo de Varsovio]]''' (pli da eventoj): '''konsilantaro de ministroj voĉdonis pri nacia dusemajna [[funebro]]'''; oni disaŭdigis la lastan 10-minutan komunikaĵon de [[Radiostacio "Fulmo"]], sekve de tio la radiostacio estis detruita; aperis lastaj numeroj de ribelaj revuoj: ""Dziennik Radiowy" (Radia Ĵurnalo; 211 numeroj), "Robotnik" (Laboristo; 62 numeroj), "Wiadomości Powstańcze" (Ribelaj Sciigoj; ne malpli ol 19 numeroj) kaj "[[Biuletyn Informacyjny]]" (n-ro 102); taĉmentoj de [[Pola Enlanda Armeo]] komencis transiri al germana mallibero - '''dum la ribelo mortis pli ol 180 mil loĝantoj de la ĉefurbo, en tio 15 mil ribelantoj''', dekkelkaj mil iris al germana mallibero, germanoj [[ekziligo|ekziligis]] ĉ. 500 mil loĝantojn kaj [[deportado|deportis]] al trudlaboro en [[Nazia Germanio]] 67 mil personojn
** [[Londono]]: titolpaĝo de "Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza" tekstas ''Lasta defendejo de senfleksebla Varsovio - la [[Śródmieście|Mezurbo]] falis. Post 63 tagoj de heroaj, solecaj luktadoj''; [[Jerusalemo]]: titolpaĝo de "Gazeta Polska": ''[[Funebro]] de Pola Nacio. Varsovio - [[Termopiloj]] de [[okcidenta civilizo]]''.
* [[1950]]: En Pollando oni decidis alkonstrui Novan Urbon [[Tychy]]
* [[1957]]: '''[[Sovetunio]]: la unua [[artefarita satelito]] de la [[Tero]] [[Sputnik-1]] lanĉita''', kio kaŭzis [[Sputnik-ŝoko]]n en Usono
* [[1958]]: '''[[Franca konstitucio de 1958|Franca konstitucio]] ekvalidis''' - sekvatage la [[Kvina Respubliko de Francio]] proklamiĝis
* [[1959]]: '''Lanĉo de la [[kosmosondilo]] [[Luna 3]]''' - ĝi liveris fotojn de la kaŝita flanko de [[Luno]]
* [[1960]]: Post [[kolizio]] kun [[grego]] da [[sturnedoj]] alocenaiĝis mallonge post starto aviadilo de [[entrepreno]] [[Lockheed]] - 62 personoj pereis, 10 vundiĝis
* [[1964]]: En [[Italio]] ekfunkciis [[Itala aŭtovojo A1]] nomata ''[[Autostrada del Sole]]''
* [[1965]]: [[Paŭlo la 6-a]] kiel la unu [[papo]] alvenis vizite al [[Usono]]
* [[1966]]: '''[[Lesoto]] sendependiĝis''' (de [[Grand-Britio]])
* [[1967]]: [[Hassanal Bolkiah]] iĝis [[sultano]] de [[Brunejo]]
* [[1968]]: [[Germanio]]: [[Metroo de Frankfurto]] ekfunkciis