Portugala Gvineo: Malsamoj inter versioj

La Portugala Krono mendis siajn navigistojn esplori la atlantikan marbordon de Okcidenta Afriko por trovi la fontojn de [[oro]]. Komeroc el oro estis kontrolita de [[Maroko]], kaj islamanaj karavanvojoj tra Saharo transportis ankaŭ salon, kolaon, teksaĵojn, fiŝojn, grenojn, kaj sklavojn.<ref>A.L. Epstein, Urban Communities in Africa - Closed Systems and Open Minds, 1964.</ref> Navigistoj unue pasis la barilon de [[Kabo Bojador]] en 1437 kaj povis esplori la okcidentafrikan marbordon tiom for kiom ĝis [[Siera-LeonoSieraleono]] ĉirkaŭ 1460 kaj koloniigis la [[Portugala Kaboverdo|Kaboverdajn insulojn]] el 1456. Finfine oni trovis, ke oro venas el supraj partoj de la riveroj [[Niĝero (rivero)|Niĝero]] kaj [[Voltao (rivero)|Volta]] kaj la portugala krono celis alproksimigi la oran komercon al la marbordo. Por kontroli tiun komercon, la portugala reĝo ordonis konstrui kastelon, nome São Jorge da Mina (nuna [[Elmina Kastelo]]) ĉe la [[Portugala Ora Marbordo]] en 1482 kaj aliaj komercejoj. La portugala registaro instituciis la entreprenon nome [[Kompanio de Gvineo]] por kontroli la komercon kaj fiksi prezojn de varoj.<ref>C.R. Boxer, (1977). The Portuguese seaborne empire, 1415-1825, pp. 26-7, 30 London, Hutchinson & Co. ISBN 0-09131-071-7</ref> Krom oro, okazis komerco pri [[eburo]], [[paradizgrajno]] kaj sklavoj. Oni ĉirkaŭkalkulis, ke la Atlantika Sklavokomerco transportis ĉirkaŭ 11 milionoj da homoj el Afriko inter 1440 kaj 1870, inklude 2 milionojn el Senegambio aŭ [[Supra Gvineo]].<ref>H Thomas, (1997). The Slave Trade: The Story of the Atlantic Slave Trade 1440-1870, pp. 804-5, New York (NY), Simon and Schuster, ISBN 0-684-81063-8</ref> Tiu areo estis la fonto de ĉirkaŭkalkulite 150,000 afrikaj sklavoj transportitaj de portugaloj, ĉefe el Supra Gvineo antaŭ 1500, kelkaj por plantejoj el [[kotono]] kaj indigujo en la tiam neloĝataj Kaboverdaj insuloj.<ref>B Gascoigne, (From 2001, ongoing). “History of Portuguese Guinea”, HistoryWorld http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=ad46</ref> Portugalaj komercistoj kaj ekzilitaj krimuloj penetris la riverojn kaj rojojn de Supra Gvineo formante [[mulato|mulatan]] loĝantaron uzanre portugal-bazitan [[Kreola lingvo|kreolan lingvon]] kiel [[lingvafrankao]]. Tamen, post 1500 la ĉefa areo de portugala intereso, kaj por oro kaj por sklavoj, estis pli sude ĉe la Ora Marbordo.<ref>C.R. Boxer, (1977). The Portuguese seaborne empire, pp. 30-1</ref>