Heraldikaj koloroj: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kompletigo kun Peltoj
) (diskuto | kontribuoj)
e Ne laŭtkriu
Linio 1:
[[en:Tincture (heraldry)]] [[fr:héraldique]]
[[Heraldiko]]
----
 
= KOLOROJ =
 
'''Koloroj''' konsistigas unu el la elementoj de heraldika kodigo. Ne ampleksas ĝia paletro, kies uzo estas pli teknika (eĉ ofte simbola) ol arta.
 
La koloroj dispartiĝas en tri grupoj: '''FARBOJfarboj, METALOJ'metaloj'' kaj '''PELTOJpeltoj.'''
 
Ili ne uziĝas tute libere, sed laŭ reguloj, ĉefe la t.n. '''"[[kontrastigo de la koloroj]]"'''.
 
== '''FARBOJ'''Farboj ==
{| align=right border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
|-
Linio 24 ⟶ 23:
|}
 
'''FARBOJFarboj''' grupigas la ''intensajn kolorojn''.
 
La ĉefaj farboj estas : [[gorĝo]] (ruĝo), [[lazuro]] (bluo) kaj [[Sablo]] (nigro).
Malpli uzataj estas [[sinoplo]] (verdo) kaj [[purpuro]] (violruĝo). Ankaŭ ekzistas aliaj farboj, raraj kaj/aŭ ligitaj al malgranda regiono, kiel ''okroruĝo'' aŭ ''tanito''.
 
:Origine, kelkaj farboj estis ''peltoj'' kiel [[Sablo]] kaj ankaŭ tre verŝajne [[gorĝo]].
:[[Purpuro]] longtempe estis ambigua farbo, kiu foje funkciis kiel ''pelto''.
 
== METALOJMetaloj ==
 
{| align=right border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
Linio 41 ⟶ 40:
| [[Arĝento]] || blanko
|}
* '''METALOJMetaloj''' grupigas la ''helajn kolorojn''.
 
Nur du en tiu grupo: ''flavo'' (nomata [[oro]]) kaj ''blanko'' (nomata [[arĝento]])
:En Germanio, troviĝas ''ŝtalo'' (malhela grizo), tre malofta, kiu iel malkongruas kun la heleco de la metaloj.
 
== PELTOJPeltoj ==
{| align=right border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
|-
Linio 60 ⟶ 59:
|}
 
* '''Peltoj''' estas fakte ''dukromatajdu[[kromato|kromata]]j koloroj'', kiuj per unu metalo kaj unu farbo, ripetadas desegnitan motivon. La ĉefaj estas [[ermeno]] kaj [[vajro]], sed kun multnombraj variantoj.
 
:<br/><br/><br/><br/><br/>
 
= =Deveno de la esperantaj vortoj.==
La nomoj de la farboj ''(Lazuro, gorĝo...)'' fontas el la anglo-normanda glosaro, kiu funkciis internacie dum longa periodo. La orientaj kaj nordaj landoj de Eŭropo nun uzas la nacilingvajn kutimajn nomojn de la respondaj koloroj (''bluo, ruĝo...)''.
 
Se la vortoj "metaloj" kaj "peltoj" respondas al la uzo de ĉiuj eŭropaj landoj, tute alia estas por la vortoj "koloro" kaj "farbo" kie estas granda konfuzo, precipe en la franca glosaro, (kie la vortoj "''couleur''" (koloro) kaj "''émail''" (emajlo) estas ajne uzataj laŭ la autoroj) sed ankaŭ en multaj aliaj lingvoj, kie la sama vorto "''koloro''" uziĝas kaj por la tuta paletro, kaj por la priskribitaj "farboj".
Farbo, fine ŝuldas sian elekton analogie al la ''(de) heraldische Farbe''.