Teodoro Ŝvarc: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Kozyra (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 2:
 
'''Teodoro ŜVARC''' (aŭ '''SCHWARTZ''' aŭ '''SOROS Tivadar'''; naskiĝis en [[1893]], mortis la [[22-a de februaro|22-an de februaro]] [[1968]] en [[Novjorko]]) estis [[hungaraj esperantistoj|hungara]] [[judaj esperantistoj|juda]] [[esperantisto]], [[doktoro]] kaj [[advokato]].
 
[[Teodoro Ŝvarc]], estis [[esperantisto]]; oni povas interpreti la familian nomon 'Soros' alprenitan dum la tridekaj jaroj kiel aludon al [[Esperanto]] (ĝi estas la [[futuro|futura]] formo de la [[verbo]] ''sori''), sed ne ekzistas certeco pri tio laŭ la tradukinto de pluraj verkoj de Soros, Humphrey Tonkin<ref name="transparent.com">http://www.transparent.com/esperanto/the-billionaire-native-esperanto-speaker/</ref>. Dum lia junaĝo en la [[1930-aj jaroj|1930-aj]] kaj la [[1940-aj jaroj]] en [[Budapeŝto]], oni parolis Esperanton en la hejmo. Ofte troviĝas informoj, ke George Soros estus [[Denaskaj Esperanto-parolantoj|denaska parolanto de Esperanto]], sed laŭ Humphrey Tonkin tio ne estas vera<ref name="transparent.com"/>; hodiaŭ Soros ne plu uzas la lingvon.<ref name="elpais">[http://www.elpais.com/articulo/portada/SOROS/millonario/queria/ser/filosofo/elpepusoceps/20080921elpepspor_7/Tes Calvo, José Manuel: ''SOROS. El millonario que quería ser filósofo''. [[El País]], 2008-09-21]</ref>
 
Li verkis ankaŭ sub la pseŭdonimo '''Teo Melas''' (''melas'' en la [[greka lingvo|greka]] egalas al ''schwarz'' en la [[germana lingvo|germana]] – ''[[nigro|nigra]]''). En [[1922]] li fondis la revuon [[Literatura Mondo]] kaj redaktis ĝin ĝis [[1924]]. Siajn rememorojn pri la [[unua mondmilito]] li resumis en facilstila romaneto ''Modernaj Robinzonoj'' eldonita poparte en la revuo en [[1923]] kaj reeldonita libroforme en [[1999]] ĉe [[Bero]] (sekve aperinta ankaŭ en kelkaj nacilingvaj tradukoj).
Linio 9 ⟶ 11:
Soros trovis [[Esperanto]]n frue - sur la orientaj batalkampoj dum la [[Unua mondmilito]], kie lia instruisto estis soldata kamarado [[Pal Balkanyi]].
 
Post jaroj da militkaptiteco en Siberio, Soros eskapis el sia kaptejo; survoje hejmen en [[Moskvo]] li ludis rolon en la fondiĝo de la unua [[sovetaSovetia Esperanto-asocio]], kaj poste en [[Budapeŝto]] kun siaj amikoj [[Kálmán Kalocsay|Kalocsay]] kaj [[Julio Baghy|Baghy]] lanĉis la revuon [[Literatura Mondo]]. Lia filo, la financisto [[George Soros]] diris, ke la tuta aventuroplena vivo de lia patro ĝis tiu punkto, kiam venis la [[nazio]]j al Budapeŝto, estis nur prepariĝo por la plej granda defio de la vivo, la lukto kontraŭ la nazia invado. Tiu momento estis, laŭ la filo, "la plej granda tempo de mia patro", kiam la tuta spertaro, la tuta lertaro, akirita tra dekoj da jaroj, ricevis sian plej grandan elprovon, kaj triumfis.
 
== El Enciklopedio de Esperanto ==
{{EDE|
evento=Citaĵo el [[Enciklopedio de Esperanto - S|Enciklopedio de Esperanto]]|
teksto='''Tivadar SCHWARTZ''' (ŝvarc) , ankaŭ nomata ''Teodoro SCHWARTZ'', (ŝvarc), hungaro, d-ro, [[advokato]]. Fondis ([[1922]]) kaj eldonis la revuon „[[Literatura Mondo]]“. Verkis facilstilan romaneton „[[Modernaj Robinzonoj]]“, [[1923]].|
ordigo=Ŝvarc, Teodoro
}}
 
== Verkoj ==
Linio 36 ⟶ 32:
* [http://donh.best.vwh.net/Esperanto/Literaturo/Recenzoj/robinzonoj.html Robinzonoj] (recenzo dulingva esperante kaj angle de [[Don Harlow]])
* {{ANB|FAMILIA_NOMO=Soros|ANTAŬNOMO=Tivadar|URL_NAME=Verkoj de kaj pri Teodoro Ŝvarc|NOTES=OK:Svarc, Teodoro}}
 
== El Enciklopedio de Esperanto ==
{{EDE|
evento=Citaĵo el [[Enciklopedio de Esperanto - S|Enciklopedio de Esperanto]]|
teksto='''Tivadar SCHWARTZ''' (ŝvarc) , ankaŭ nomata ''Teodoro SCHWARTZ'', (ŝvarc), hungaro, d-ro, [[advokato]]. Fondis ([[1922]]) kaj eldonis la revuon „[[Literatura Mondo]]“. Verkis facilstilan romaneton „[[Modernaj Robinzonoj]]“, [[1923]].|
ordigo=Ŝvarc, Teodoro
}}
 
{{Bibliotekoj|PeEnEo=14847|PND=124429092|LCCN=n/2001/25354|VIAF=15704676|TSURL=viaf/15704676}}