Bacilo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Anstataŭigo de ne plu uzota Ŝablono:EL; vidu VP:DT en Marto 2017; kosmetikaj ŝanĝoj
fixed cite error
Linio 27:
|komunejo =
}}
'''Bacilo''' (latine ''Bacillus'') estas genro de gram-pozitivaj [[eŭbakterio]]j, kies ĉelo havas formon de rekta bastoneto, moviĝas per [[flagelo]]j kaj produktas [[sporo]]n en malfavoraj kondiĉoj. En pli ĝenerala senco ĝi estas morfologia nomo de diversgenraj eŭbakterioj en formo de rekta bastoneto, '''bastonetbakterio'''.<ref name="PIV">Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto</ref>.
 
En la subkonscio de la publiko bacilo estas kaŭzanto de diversaj malsanoj same kiel viruso.
 
'''antraksa bacilo'''(''Bacillus anthracis'') estas specio de bacilo, kiu kaŭzas gravan malsanon de la homo kaj de iuj dombestoj, [[antrakso]]n. <ref name="PIV">Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto</ref>
 
'''mira bacilo''' (''Serratia marcescens'') estas specio de eta bacilo, kiu produktas sangoruĝan koloron (ĝi kaŭzas fenomonon de la t.n. [[Sanganta hostio|sangantaj hostioj]]). <ref name="PIV">>Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto</ref>
 
'''subtila bacilo''' (''Bacillus subtilis''') estas specio de bacilo, kiu multiĝas i.a. en forlasitaj infuzaĵoj de herboj. <ref name="PIV">>Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto</ref>
 
'''kojlobacilo''' (''Escherichia coli'') estas specio de eŭbakterio, troviĝanta en grundo, ofte en akvo, normale vivanta en la intesto de homo kaj bestoj, sed iafoje estiganta malsanojn, i. a. [[citino]]n kaj [[kojlobacilozo]]n). <ref name="PIV">>Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto</ref>
 
'''laktobacilo''' (''Lactobacillus'') estas genro de aertoleraj eŭbakterioj kapablaj fermentigi sukerojn al laktata acido, vivantaj sur plantoj kaj en la intesto de homoj kaj bestoj. La laktobaciloj grave rolas en la malkompono aŭ male la produktado de nutraĵoj (diversaspecaj fromaĝoj, i.a. jogurtoj, saŭrkraŭto, insilaĵoj) kaj estas medicine uzataj por rekrei la intestan flaŭron okaze de diversaj laksoj aŭ de antibiotika terapio (vidu ankaŭ [[Bakterio|laktobakterioj, bifidobakterio]]). <ref name="PIV">>Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto</ref>
 
 
'''tiobacilo''' (''Thiobacillus'') estas genro de acidotoleraj eŭbakterioj, kiuj produktas energion per oksidado de sulfuro al sulfato (ekz. ''Thiobacillus thiooxydans'') aŭ ankaŭ de ferozaj al ferikaj jonoj (''Thiobacillus ferooxidans'') (vidu ankaŭ [[Bakterio|ferobakterioj, tiobakterio, purpurbakterioj, verdbakterioj, varmegbakterioj]]). <ref name="PIV">>Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto</ref>