Mezepoko: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Forigis la dosieron Portada0010001.JPG forigitan el la Komunejo de Jcb: No permission since 28 November 2017
e Roboto: Automata tekst-anstataŭigo: (- setliĝis + setlis )
Linio 30:
 
[[Dosiero:Europe map 450.PNG|thumb|upright=1.6|left|Mapo de la proksimumaj politikaj limoj en Eŭropo proksimume 450]]
En 376, la [[ostrogotoj]], fuĝante de la [[hunoj]], ricevis permeson de imperiestro [[Valento]] (364-378) ekloĝi en la romia regiono [[Trakio]] en [[Balkanio]]. La kompromiso ne iris glate, kaj kiam romiaj oficialuloj mistraktis la situacion, la ostrogotoj komencis al atako kaj rabaĵo.<ref name=Collins51>Collins ''Early Medieval Europe'' p. 51</ref> Valento, provanta demeti la malordon, estis mortigita kontraŭbatalante la ostrogotoj ĉe la [[Batalo de Adrianopolo]] la 9an de aŭgusto 378.<ref name=Bauer47>Bauer ''History of the Medieval World'' pp. 47–49</ref> Same kiel la minaco de tiaj tribaj konfederacioj de la nordo, ankaŭ internaj dividoj ene de la imperio, precipe ene de la [[Kristana Eklezio]], iĝis kulpaj problemoj.<ref name=Bauer56>Bauer ''History of the Medieval World'' pp. 56–59</ref> En 400, la [[visigotoj]] invadis la Okcident-Romian Imperion kaj, kvankam dum nelonge ili estis devigitaj foren de Italio, en 410 ili [[Rabado de Romo (410)|fine rabis Romon]].<ref name=Bauer80>Bauer ''History of the Medieval World'' pp. 80–83</ref> En 406 la [[alanoj]], [[vandaloj]], kaj [[suevoj]] trapasis en [[Gaŭlio]]n;dum la venontaj tri jaroj ili disvastiĝis trans [[Gaŭlio]] kaj en 409 trapasis la [[Pireneoj]]n en nuntempan Hispanion.<ref name=Collins59>Collins ''Early Medieval Europe'' pp. 59–60</ref> La [[Elorienteŭropaj popolmigradoj]] komenciĝis, kiam diversaj popoloj, komence plejparte ĝermanaj popoloj, moviĝis en tuta Eŭropo. La [[Frankoj]], [[Alemanoj]], kaj la [[Burgundoj]] ĉiuj alvenis en norda Gaŭlio dum la [[Engloj]], [[Saksoj]], kaj [[Jutoj]] setliĝissetlis en [[Britio]].<ref name=Cunliffe417/> En la 430-aj jaroj la [[hunoj]] komencis invadi la imperion; ilia reĝo [[Atilo]] (ĉ. 434-453) gvidis invadojn en Balkanion en 442 kaj 447, en Gaŭlion en 451, kaj en Italion en 452.<ref name=James67>James ''Europe's Barbarians'' pp. 67–68</ref> La huna minaco restis ĝis la morto de Atilo en 453, kiam la huna konfederacio kiun li estis gvidinta faliĝis dise.<ref name=Bauer117>Bauer ''History of the Medieval World'' pp. 117–118</ref> Tiuj invadoj de la triboj tute ŝanĝis la politikan kaj demografian naturon de kio estis la Okcident-Romia Imperio.<ref name=Cunliffe417>Cunliffe ''Europe Between the Oceans'' p. 417</ref>
 
Ĉirkaŭ la fino de la [[5-a jarcento]] la okcidenta sekcio de la imperio estis dividita en pli malgrandajn politikajn unuojn, regitajn fare de la triboj kiuj invadis en la komenca parto de la jarcento.<ref name=Wickham79>Wickham ''Inheritance of Rome'' p. 79</ref> La elpostenigo de la lasta imperiestro de la okcidento, nome [[Romulo Aŭgusto]], en [[476]], tradicie markis la finon de la Okcident-Romia Imperio.<ref name=Wickham86>Wickham ''Inheritance of Rome'' p. 86</ref> La [[Orienta Romia Imperio]], ofte menciita kiel la [[Orientromia Imperio]] post la falo de sia okcidenta ekvivalento, havis malgrandan kapablon certigi kontrolon de la perditaj okcidentaj teritorioj. La imperiestroj de la [[Bizanca Imperio]] konservis kontrolon super la teritorio, sed neniu el la novaj reĝoj en la okcidento kuraĝis levi sin al la pozicio de imperiestro de la okcidento, dum bizanca kontrolo de la plej granda parto de la okcidenta imperio ne povis esti daŭrigita; la rekonkero de la itala duoninsulo kaj mediteranea periferio fare de [[Justiniano]] (reg. 527-565) estis la ununura, kaj provizora, escepto.<ref name=Collins116>Collins ''Early Medieval Europe'' pp. 116–134</ref>