Vikipedio

Tempolinio de la Dua Mondmilito: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Linio 551:
 
==== Junio ====
* [[2-a de junio]]:▼
{{redaktata|Kani}}▼
▲* [[2 de junio]]:
** 350 usonaj bombaviadiloj atakis celojn laŭlonge de la franca atlantika marbordo.
** La usonanoj bombardadis la hungaran fervojan centron en [[Debrecen]].
* [[3-a de junio]]:
** La RAF bombardadis la marbordan artilerion de la Kaleza Markolo.
** En Alĝero, la Libera Francio adoptis la nomon Provizora Registaro de la Franca Respubliko.
* [[4-a de junio]]:
** La aliancanoj eniris en Romo.
** La usonanoj atakis [[Galati (Rumanio)|Galaton]] en Rumanio kaj [[Mielec]] en Pollando.
* [[5-a de junio]]:
** Ĉirkaŭ 200 bombaviadiloj kaj ĉasaviadiloj atakis celojn en la franca atlantika marbordo.
** En Italio, 440 usonaj bombaviadiloj atakis la centrojn de komunikado en la zono de [[Sant'Angelo in Vado]] kaj Pioppi.
Linio 567 ⟶ 566:
[[Dosiero:Into the Jaws of Death 23-0455M edit.jpg|thumb|250px|right|6a de junio 1944: usona elŝipiĝo sur la strando Omaha.]]
[[Dosiero:Troops move out over the seawall on Utah Beach.jpg|200px|right|thumb|Usonaj trupoj en la [[D-tago]], tuj post surteriĝo sur la strando de Utah en Normandio, [[Francio]].]]
* [[6-a de junio]]:
** La aliancanoj [[Elsipigo de Normandio|elŝipiĝis]] en [[Normandio]] en la [[Batalo de Normandio|Operaco Overlord]], ago konata kiel [[D-tago]].
** Okazis la [[Atako al Brécourt Manor]] unu el ĉefaj militagoj dum la elŝipiĝo de Normandio.
Linio 575 ⟶ 574:
** Usonaj paraŝutistoj konkeris [[Sainte-Mere-Eglise]], en [[Normandio]].
** La rumana flughaveno de [[Galati (Rumanio)|Galati]] estis forte bombardita fare de 104 usonaj aviadiloj.
* [[7-a de junio]]:
** En Italio la areo de [[Savona]] estis atakita fare de 340 usonaj aviadiloj.
** Masakro de ostaĝoj en [[Tulle]].
* [[8-a de junio]]:
** La aliancanoj liberigis [[Bayeux]].
** En Italio, la haveno de [[Pula]] estis bombardita de la usonanoj.
* [[9-a de junio]]:
** La usona aviadilaro bombardadis Munkenon.
** Starits la ofensivo de rusoj kontraŭ Finlando, en la istmo de Karelio.
* [[10-a de junio]]:
** [[Masakro de Oradour-sur-Glane]], la germanaj soldatoj murdis 642 francajn civilulojn.
** Startis la [[Batalo de Carentan]] en norda Francio.
** Startis la [[Batalo de Caen]], 4 tagojn post Normandio.
** En Italio 550 usonaj bombaviadiloj atakij Trieste kaj Ferrara.
* [[11-a de junio]]:
** En Italio, la britoj konkeris [[Pescara]] kaj la partizanoj okupis la valon Valsesia en nordokcidento de la lando.
** La britaj trupoj eniris en [[Beltot]], je 27 km oriente de [[Caen]], kaj liberigis usonajn soldatojn kaptitajn tagojn antaŭe.
* [[12-a de junio]]:
** Unuaj flugobomboj (V1) sur Anglio, kiuj falis en la graflando de [[Kent]] proksime al Londono.
** La RAF bombardadis la rafinejon de Gelsenkirchen fare de 400 aviadiloj.
Linio 598 ⟶ 597:
** La aliancanoj bombardadis Budapeston.
** Apoge al elŝipiĝo, la usona aviadilaro bombardadis la japanajn instalaĵojn en Guam, [[Insulo Pagano|Pagano]], [[Tiniano]] kaj [[Saipano]].
* [[13-a de junio]]:
** Germana kontraŭatako en Normandio.
** La usonanoj bombardadis la poraviajn fabrikojn de Munkeno.
** Fortaj bataloj inter germanoj kaj italaj partizanoj, kiuj suferis multajn perdojn en Vadossola.
* [[14-a de junio]]:
** De Gaulle alvenis en Normandion.
** 660 usonaj bombaviadiloj atakis la hungaran naftindustrion.
* [[15-a de junio]]:
** La USAF bombardadis la rafinejojn de Hanovro kaj diversajn francajn flughavenojn fare de 1261 aviadiloj.
** La usonanoj bombardadis en la insulo [[Kjuŝuo]] la ŝtalfabrikojn de Ĝaŭata, fare de 50 aviadiloj.
** [[Batalo de Saipano|Usona elŝipiĝo]] en [[Saipano]], en la [[Nordaj Marianoj|Marianoj]], de kie eliroj la bombaviadilegoj por bombardadi TokioTokion.
** Startis la [[Operaco Forager]], nome ofensivo fare de Usono kontraŭ Japanio en la [[Marianoj]] kaj [[Palaŭo]]
* [[16-a de junio]]:
** La aliancanoj bombardadis lasla baseslanĉejojn de lanzamientola de las bombas volantesflugobomboj V-1 en FranciaFrancio.
** La RAF bombardadis la refineríarafinejon de Sterkrade-Holten fare de 500 aviadiloj.
** MásPli deol 600 usonaj bombaviadiloj atacanatakis lasla refineríasrafinejojn de VienaVieno ykaj BratislavaBratislavo.
** En ItaliaItalio, losla alemanesgermanoj seretiriĝis retiranal a lasla posicioneslokoj de la [[LíneaGota GóticaLinio]].
** Guam esestis bombardeadobombardita porde buquesusonaj pesadospezaj estadounidensesŝipoj.
** Novaj usonaj elŝipiĝoj en Saipanon.
** Nuevos desembarcos estadounidenses en Saipán.
* [[17-a de junio]]:
** La usonanoj cortantranĉis la aliron al la [[Cotentin|península deduoninsulo Cotentin]].
** La RAF bombardadis losla ferrocarrilesfrancajn francesesfervojojn fare de pli ol 500 aviadiloj
** ContraataqueJapana japonéskontraŭatako en SaipánSaipano.
* [[18-a de junio]]:
** La USAF bombardadis lasla refineríasrafinejojn de Hamburgo, HannoverHanovro, Bremerhaven ykaj Brunsbüttel fare de 1378 aviadiloj.
** [[Jean de Lattre de Tassigny|De Lattre]] tomakonkeris la isla deinsulon [[Elba (islainsulo)|Elba]].
** [[BatallaBatalo delde Marla Maro de FilipinasFilipinoj]], que sekiu prolongapluos hastaĝis ella 2020a.
** NuevaNova ofensivajapana japonesaofensivo en ChinaĈinio, en la zonazono de ChangshaĈangŝa.
* [[19-a de junio]]:
** BombardeoBombardado aliadode sobrealiancanoj sur Quakenbrück.
** La USAF bombardadis losla aeródromosaerodromojn de la zonazono de BurdeosBordozo fare de 464 aviadiloj.
** LosLa rusosrusoj traspasantranspasis la LíneaLinion Mannerheim, en CareliaKarelio.
** En ChinaĈinio, Lala usonanoj bombardadis lasla posicionesjapanajn japonesasbazojn de la zonazono delde la [[lago Dongting]] conpere de 158 bombarderosbombaviadiloj ykaj cazabombarderosĉasaviadiloj, quekio seripetiĝos repetirá alla díavenontan siguientejaron.
* [[20-a de junio]]:
** La USAF bombardadis lasla rampaslanĉejojn de lanzamiento de lasla V-1 delde la pasomarpasejo de CalaisKalezo ykaj lasla industriasindustriojn de hidrogenaciónhidrogenado (gasolinasinteza sintéticabenzino) de Konigsberg, ykaj Hamburgo fare de 1548 aviadiloj.
** LosLa soviéticossovetoj penetraneniris en FinlandiaFinlando ykaj tomankonkeris Viborg.
* [[21-a de junio]]:
** La RAF bombardadis lasla refineríasrafinejojn de Wesseling ykaj [[Scholven]] ykaj losla emplazamientosstokejojn de lasla bombasflugobomboj V en la costaokcidental occidentalfranca francesamarbordo fare de 400 aviadiloj.
** La USAF bombardadis BerlínBerlinon, PotsdamPotsdamon, [[Genshagen]], [[Marienfelde]] ykaj [[Nieder Schonweide]] fare de 1234 aviadiloj.
* [[22-a de junio]]:
** La RAF bombardadis la zonazono de invasióninvado de NormandíaNormandio pere de pli ol 600 aviadiloj
** MásPli deol 600 usonaj bombaviadiloj atacanatakis en ItaliaItalio lasla ciudadesurbojn de TurínTorino, ModenaModeno ykaj ParmaParmo.
** LosLa alemanesgermanoj bombardadis la basesovetan aérea soviéticaaerbazon de Poltava.
** [[OperaciónOperaco Bagration]]. ElLa [[EjércitoRuĝa RojoArmeo]] destruyedetruis ella [[Grupogermanan Grupon de Ejércitos Centro]]Centraj alemánArmeoj.
* [[23-a de junio]]:
** 195 usonaj ĉas-bombaviadiloj atacaatakis la zonazonon de ParísParizo.
** La USAF bombardadis lasla rampaslanĉejojn de lanzamiento de lasla bombasflugobomboj V en la costafranca francesamarbordo pere de 240 aviadiloj.
** En ItaliaItalio sonestis fusiladosmortpafitaj 21 partisanospartizanoj en [[Baveno]].
** LasLa refineríasrumanaj rumanasrafinejoj de Ploesti sonestis atacadasatakitaj fare de 400 usonaj aviadiloj.
** En la zonacentra centralzono ella EjércitoRuĝa RojoArmeo reconquistarekonkeris [[Pskov]].
** RetiradaRetiriĝo japonesade japanoj en BirmaniaBirmo.
* [[24-a de junio]]:
** La resistenciadana danesarezistado destruyedetruis en CopenhagueKopenhago la másplej importantegrava fábricadana defabriko armasde danesaarmiloj.
** La USAF bombardadis lasla rampaslanĉejojn de lanzamiento de lasla bombasflugobomboj V en la costafranca francesamarbordo, ParísParizon ykaj BremenBremenon pere de 697 aviadiloj.
** 430 usonaj bombaviadiloj atacanatakis diversosdiversajn objetivoscelojn tácticostaktikajn en la zonazono de invasióninvado.
** FuertesForta combatesluktado entreinter partisanospartizanoj ykaj alemanesgermanoj en [[Val Masino]].
** Ploesti esestis bombardeadobombardita porde 335 bombarderosusonaj estadounidensesbombaviadiloj.
* [[25-a de junio]]:
** La USAF bombardadis blancoscelojn en ella frentefranca francésfronto pere de 1300 aviadiloj.
** ElLa puertofranca francéshavenurbo de [[Sète]], en el MediterráneoMediteraneo, esestis atacadoatakita pere de 650 usonaj aviadiloj.
** En la Unión SoviéticaSovetunio cincokvin divisionesgermanaj alemanasdivizioj sonestis embolsadasĉirkaŭitaj en Vitebsk, en la partecentra centralzono.
* [[26-a de junio]]:
** Ĝenerala striko en Danio pro malpermeso fare de la germanoj de la celebro de la nacia dana festo.
** Huelga general en Dinamarca ante la prohibición por los alemanes de que los daneses celebren su fiesta nacional.
** LosLa británicosbritoj [[OperaciónOperaco Epsom|atacanatakis ala losgermanojn alemanes en las afueras deekster Caen]].
** 677 usonaj bombaviadiloj atacanatakis VienaVienon.
** La RAF bombardadis por errorerare la República deRespublikon [[San Marino]] en el nordeste denordorienta ItaliaItalio.
** 72 usonaj bombaviadiloj bombardadis la refineríarafinejon de petróleosinteza sintéticopetrolo de [[Drohobych]] en PoloniaPollando.
** La usonanoj bombardadis lasla posicionesjapanajn japonesasbazojn en lasla islasinsuloj KurilesKuriloj.
* [[27-a de junio]]:
** La USAF bombardadis lasla rampaslanĉejojn de lanzamientola de las bombasflugobomboj V en ella pasoKaleza de CalaisMarkolo pere de 634 aviadiloj. bombarderosbombaviadiloj ykaj cazabombarderosĉasaviadiloj.
** La usonanoj liberanliberigis [[CherburgoĈerburgo]]n. LosLa aliadosaliancanoj hacenfaris unosĉirkaŭ 25. 000 prisionerosprizonulojn.
** UnosĈirkaŭ 300 usonaj bombaviadiloj atacanatakis BudapestBudapeston, Brod en YugoslaviaJugoslavio ykaj lasla refineríasrafinejojn de Drohobych en PoloniaPollando.
** ContraataqueMalsukcesa fracasadogermana alemánkontraŭatako en Vitebsk.
* [[28-a de junio]]:
** La USAF bombardadis diversosdiversajn aeródromosfrancajn francesesaerodromojn en la zonazono de invasióninvado pere de 992 aviadiloj.
** [[Philippe Henriot]], ministro de InformaciónInformado de Vichy, esestis asesinadomurdita porfare miembrosde membroj de la resstenciarezistado.
** La usonanoj atacanatakis BucarestBukareston pere de 229 aviadiloj.
** En ella frentefronto de FinlandiaFinlando losla soviéticossovetoj entraneniris en [[Kondopoga]].
* [[29-a de junio]]:
** La USAF bombardadis Leipzig, Magdeburg ykaj [[Böhlen]] pere de 1150 aviadiloj.
** FuerzasFortoj delde Ejércitola RojoRuĝa cruzanArmeo eltrapasis la riveron [[río Bereziná]].
* [[30-a de junio]]:
** Ĝenerala striko en Kopenhago.
** Se desencadena una huelga general en Copenhague.
** La USAF bombardadis losla aeropuertosflughavenojn de la zonazono de invasióninvado pere de 692 aviadiloj.​ bombarderosbombaviadiloj ykaj cazabombarderosĉasaviadiloj.
** RendiciónKapitulaco de lasla fuerzasgermanaj alemanasfortoj de la península deduoninsulo Contentin.
** En la Italiafaŝisma fascistaItalio seoni fundanfondis lasla organizon de la [[BrigadasNigraj NegrasBrigadoj]].
** LasLa últimaslastaj unidadesgermanaj alemanasunuoj cercadasĉirkaŭitaj en Vitebsk sekapitulacis rindenaŭ oestis son aniquiladaseliminitaj.
 
==Julio==
▲{{redaktata|Kani}}
* 1-a: En [[Leningrado]] la taglibristino [[Tanja Saviĉeva]] mortis pro malsatego 14-jaraĝa. Ŝia taglibro pri la mortoj de ŝiaj familianoj dum la sieĝo famiĝis.
* 2-a: La flugobomboj V-1-oj plufaras detruojn en Sudorienta Anglio kaj por materiala detruo kaj pro mortigoj.
* 3-a: [[Minsk]] en [[Belarusio]] estis liberigita de la sovetaj fortoj.
**: [[Sieno]], en [[Italio]] falas konkerita de trupoj el [[Alĝerio]] de la Franca Armeo.
* 6-a: Plej granda Banzai atako de la mito: 4 300 Japanoj mortiĝis en Saipano.
* 7-a: Sovetaj trupoj eniris en [[Vilno]], [[Litovio]].
* 9-a: Post forta rezistado [[Caen]], Francio, estis liberigita de Britaj trupoj maldekstre de la avanco de Aliancanoj.
**: Saipano estis deklarita sekura, post la japanoj perdis ĉirkaŭ 30 000 trupojn; lastmomente eĉ nombraj civiluloj memmortigis pro kuraĝigo de japana militistaro.
* 10-a: Japanoj estas ankoraŭ rezistantaj en [[Nov-Gvineo]].
**: Tokio estis bombardita por la unua fojo ekde la atako Doolittle de aprilo 1942.
* 11-a: [[Franklin D. Roosevelt|Prezidanto Roosevelt]] anoncis, ke li kandidatios por senprecedenca kvara regotempo kiel [[Prezidento de Usono]].
* 12-a: Hitler malakceptis la proponon de la General-Marŝalo Walther Model por retiriĝo de germanaj fortoj el Estonio kaj Norda Latvio kaj retiriĝo al la rivero Daugava.
* 13-a: La sovetoj konkeris Vilnon, Litovio.
**: Startis la [[Lvov-Sandomierz Ofensivo]].
* 16-a: Unuaj trupoj de la [[Brazila Ekspedicia Forto]] alvenis en Italion.
* 17-a: Marŝalo Rommel estis grave vundita kiam lia aŭto estis frapita el la aero en Francio.
* 18-a: Generalo Hideki Tojo rezignis kiel ĉefministro de la japana registaro ĉar la malvenkoj de la japanaj militfortoj plue pliiĝis. La imperiestr [[Hirohito]] petis la Generalon [[Kuniaki Koiso]] formi novan registaron.
* 19-a: Usonaj fortoj konkeris [[Livorno]]n, en Italio.
* 20-a: La [[Atenco de la 20-a de julio 1944]] fare de la kolonelo [[Claus von Stauffenberg]] malsukcesis mortigi Hitleron. Hitlero estis vizitanta sidejojn en Rastenburg, Orienta Prusio. Reprezalioj okazis kontraŭ la komplotistoj kaj ties familioj, kaj eĉ kontraŭ Rommel.
* 21-a: Usonaj marsoldatoj surteriĝis sur Gvamo.
* 22-a: Hitler permesis retiriĝon el la rivero Narva al la Tannenberga defendolinio en la montetoj Sinimäed 20 km okcidente el Narva.
* 23-a: Poloj insurekciis kontraŭ la germanoj en la [[Lvova Ribelo]].
* 24-a: Usonaj marsoldatoj surteriĝis sur Tiniano, lasta el la Marianoj (post Saipano kaj Gvamo); Tiniano estos finfine bazo por B-29 bombaviadiloj, kaj la bazo el kiuj eliros la atombombaj bombaviadiloj.
**: La koncentrejo [[Majdanek]] estis liberigita de sovetaj fortoj, nome la unua de multaj. Sovetunio havis tiam la kontrolon de kelkaj grandaj urboj en Pollando, kiel [[Lublin]].
**: Usonaj bombaviadiloj erare atakis usonajn trupojn ĉe [[Saint Lo]], Francio.
*26-a: Okazis la unua aera venko de [[jetmotoro|jeta]] ĉasaviadilo nome [[Messerschmitt Me 262]] de Ekdo 262 de la ''Luftwaffe'' kiu damaĝis rekognoskan aviadilon [[De Havilland Mosquito]] de la 540a eskadro de la Royal Air Force.
**: En la Leningrada Fronto Narva estis konkerita de sovetoj.
* 27-a de julio al 10-a de aŭgusto: Bataloj de la Tannenberga Linio. Je la starto de la bataloj estis 25 estonaj kaj 24 nederlandaj, danaj kaj flandraj infanteriaj batalionoj de la germana flanko en la Narva Fronto. La artileriaj fortoj, kaj la tankaj, inĝenieraj kaj aliaj specialaj unuoj estis komponitaj ĉefe de germanoj. La atako fare de soveta armeo esrtis haltigita, dekoj de miloj da homoj estis mortigitaj de ambaŭ flankoj.
* 28-a: La Ruĝa Armeo konkeris [[Brest-Litovsk]], nome la simbola loko de la rus-germana pactraktato de la Unua mondmilito.
**: La unua operaca uzadse of the [[Messerschmitt Me 163|Me 163B ''Komet'']] rocket fighter occurs by units of [[JG 400]] in defense of [[Leuna#World War II|the Leuna synthetic fuel facilities]], the Third Reich's largest synthetic fuels complex.
:29: A decisive day in the [[Battle of Tannenberg Line|Battle of Narva]], allowing the German army detachment "Narwa", including [[Estonia in World War II#Estonian military units in 1941-1944|Estonian conscript formations]] to delay the Soviet [[Baltic Offensive]] for another one and a half months.<ref name=hiio/>
{{redaktata|Kani}}
[[Dosiero:Düsseldorf-Derendorf, Royal Air Force Bomber Command, 1942-1945 CL2518.jpg|eta|In der Nacht vom 2. auf den 3. November 1944 zerstörte Industriehalle der Rüstungsfirma [[Rheinmetall]]-Borsig in Düsseldorf-[[Derendorf]]]]
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Tempolinio_de_la_Dua_Mondmilito"