8-a de februaro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: Incendio en Medino (2014)
Linio 6:
 
== Eventoj ==
* [[1296]]: PolaApud [[Rogoźno]] dum sensukcesa provo de [[homforkapto]] '''pola reĝo el dinastio [[Piastoj]] [[Przemysł la 2-a]] estis [[homforkapto|forkaptita]] kaj [[murdo|murdita]] apudlaŭ [[Rogoźno]]inspiro farede dela [[grafo]]j de [[Brandenburgio]]'''
* [[1427]]: [[Pollando]]: [[Szydłowiec]] ricevis [[urborajto]]n
* [[1454]]: [[Pollando]]: urbanoj de [[Toruń]] konkeris kaj detruis [[kastelo]]n de la [[Ordeno de germanaj kavaliroj]]
* [[1575]]: [[Nederlando]]: '''[[Universitato de Lejdeno]] fondiĝis'''
* [[1622]]: [[Jakobo la 1-a (Anglio)|Jakobo la 1-a]] malfondasmalfondis la anglan [[parlamento]]n
* [[1649]]: Ribelo de [[Bohdan Ĥmelnickij|Ĥmelnickij]]: batalo de [[Mazir]] komenciĝis; - la duan tagon [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj|litova]] armeo supervenkis la [[kozakoj|kozakan]]
* [[1676]]: [[Fjodor Aleksejeviĉ]] iĝis caro de Rusio
* [[1693]]: La dua, post [[Universitato Harvard]], usona altlernejo '''[[La Kolegio de Vilhelmo kaj Maria]] fondiĝis en [[subŝtato]] [[Virginio (ŝtato)|Virginio]]'''
* [[1813]]: [[Napoleonaj militoj]]: rusa armeo konkeris [[Varsovio]]n
* [[1815]]: '''[[Viena kongreso]]: oni voĉdonis deklaron pri ĉesigo de [[sklavkomerco]]'''
* [[1853]]: Oni kreis [[Vaŝingtona Teritorio|Vaŝingtonan Teritorion]]
* [[1863]]: En [[Sankt-Peterburgo]] oni subskribis, laŭ iniciato de [[Otto von Bismarck]], [[konvencio de Alvensleben|konvencion de Alvensleben]], direktitan kontraŭ pola [[januara ribelo]] celanta al sendependigo de [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj|Pollando]]
* [[1865]]: PatroDum kunsido de scienca societo en [[Brno]], patro de [[genetiko]] '''[[Johann Gregor Mendel]] dum kunsido de scienca societo en [[Brno]] prezentis formulitajn de si leĝojn pri [[heredo (genetiko)|heredado]]'''
* [[1867]]: [[Habsburga monarkio]] '''[[Aŭstrio-Hungario]] fondiĝis'''
* [[1887]]: Franca astronomo [[Auguste Charlois]] malkovris asteroidon [[283 Emma|Emma]]
* [[1904]]: [[Rusa-japana milito]] komenciĝis - [[japanoj]] komencis [[torpedo|torpedan]] atakon kontraŭ [[haveno]] [[Luŝun|Port Arthur]]
* [[1906]]: [[Sidney Sonnino]] iĝis ĉefministro de Italio
* [[1915]]: Premiero de la usona filmo [[The Birth of a Nation|''La nasko de nacio'']] reĝisorita de [[David Wark Griffith]]
* [[Unua mondmilito]]:
** [[1918]]: [[Ukrainio|Ukraina]]-bolŝevika [[milito]]: [[Bolŝevikoj|bolŝevika]] armeo konkeris [[Kievo]]n
* [[1920]]: [[Tirano]] iĝis ĉefurbo de [[Albanio]]
* [[1920]]: Polaj soldatoj eniris al [[Kartuzy]], alligante la urbon al la [[Dua Pola Respubliko]]
* [[1922]]: [[Vaŝingtono]]: en [[Blanka Domo (Vaŝingtono)|Blanka Domo]] oni instalis la unuan [[radiofonio|radioricevilon]]
* [[1923]]: Rua [[Arkimandritoarkimandrito]] Smaragd (Łatyszenko) faris sukcesan [[atenco]]n kontraŭ [[ortodoksismo|ortodoksa]] [[metropolito]] de [[Varsovio]] kaj la tuta Pollando Jerzy (Jaroszewski), adepto de [[aŭtokefalio]], "pro cedemo al [[Dua Pola Respubliko|Pollando]]"
* [[1927]]: La unua [[Atlantika Oceano|transatlantika]] [[televido|televida]] elsendo okazis inter Vaŝingtono kaj Novjorko
* [[1932]]: Oni [[patento|patentis]] polan [[pistolo]]n ''Vis''
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1940]]: '''[[Intelligenzaktion|Intelektul-kampanjo]]: post internaciaj protestoj [[germanoj]] liberigis 101 polajn [[profesoro]]jn, kiuj trapasis 40-an jaron de vivo''' - embuske arestitaj en [[Krakovo]] dum [[lekcio]] pri la germana rilato al [[scienco]], kaj malliberigitaj en koncentrejo [[Sachsenhausen]]; '''germana policestro en [[Lodzo]] ordonis krei [[Lodza geto|geton por judoj]], tute izolitan de la urbo, al kiu estis alveturigataj judoj de [[Ĉeĥoslovakio]] kaj [[Okcidenta Eŭropo]]''', la unuan [[geto]]n por 160 mil judoj, kreitan en teritorioj enkorpigitaj al Nazia Germanio - trapasis ĝin 200 000 judoj, travivis 5-7 mil (la unua geto en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] estis kreita en [[Piotrków Trybunalski]] jam en oktobro 1939); [[Varsovio]]: diplomita kolonelo [[Stefan Rowecki]] skribis en armea raporto pri situacio de poloj sub [[Orientaj Limregionoj|soveta okupacio]], citante onidiron, konatan en [[Bresto]], de [[kamparano]] de [[Polesio]], ke ''pola registaro dum 20 jaroj ne povis fari el ni polojn, sed [[bolŝeviko]]j sukcesis pri tio dum tri monatoj''
** [[Nov-Jorkio]]: [[guberniestro]] Herbert Lehman proklamis Tagon de Pollando en la tuta [[subŝtato]], celebrotan la 11-an de februaro; [[Londono]]: [[Ĉambro de komunuloj]] voĉdonis 100 mil da [[brita pundo|britaj pundoj]] kiel helpon al polaj [[rifuĝinto]]j al [[Neŭtraleco (internaciaj rilatoj)|neŭtraj ŝtatoj]], kiuj trapasis terurajn travivaĵojn; [[Parizo]]: "Głos Polski" (Voĉo de Polando) publikigis deklaron, subskribitan de "frontaj reprezentantoj de la franca intelekta elito" pro senprecedenca barbareco de germanaj regopovoj kaj armeo en enkorpigitaj okcientaj provincoj de Pollando alligitaj al [[Nazia Germanio]], kiun interalie subskribis Georges Duhamel , [[Jules Romains]], [[Paul Valéry]]; [[Manchester]]: "Manchester Guardian" skribis pri germana [[teroro]] en Pollando, kie verŝajne nombro de pafmortigitoj proksimiĝas al 20 000 [[viktimo]]j, ke [[deportado]]j ankaŭ kaŭzas grandan mortecon pro malvarmo kaj [[malsatego]]; [[Budapeŝto]]: "[[Wieści Polskie]]" informis, ke kardinalo Alfred Baudrillart, membro de [[Franca Akademio]] eldonis libron "Pourquoi la France aime ei aide la Pologne" (Kial [[Francio]] amas kaj helpas Pollandon)
** [[1941]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] arestis en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] kelkcent [[judoj]]n pro neleĝa [[komerco]]
** [[Bukareŝto]]: rumanaj regopovoj - malgraŭ protestoj de brita parlamentano kaj diplomatiejo de [[Ĉilio]] (reprezentanta polajn aferojn en [[Rumanio]]) -'''rumanaj regopovoj transdonis al la germanaj regopovoj preskaŭ 2000 internigitajn polajn [[soldato]]jn''', en tio 11 [[generalo]]jn kaj ĉirkaŭ 1000 [[oficiro]]jn, kiuj trafas al [[militkaptito|militkaptitejo]] en [[Dorsten]]
** [[1942]]: '''Germana polico forveturigis de malliberejo [[Pawiak]] en [[Varsovio]] 62 virojn al [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] kaj de [[distrikto Lubartowski]] sendis al koncentrejo [[Majdanek]] 49 agrikulturistojn[[agrikulturisto]]jn''' pro ne ĝustatempa kontingenta livero de [[agrikulturo|agrikulturaĵoj]]
** [[1944]]: Germana polico arestis en [[Varsovio]]: '''germana polico arestis 17 [[knabino]]jn pro partopreno en sekreta [[lernejo|instruado]]'''; soldatoj de [[Pola Enlanda Armeo]] forprenis germanan kirasitan [[aŭtomobilo]]n
** [[1945]]: Soldatoj de la 1-a Ukraina Fronto komencis en [[Malsupra Silezio]] operacon kontraŭ [[Wehrmacht]]; en la tagoj 8-9-a de februaro taĉmento de [[Ukraina Ribela Armeo]] [[murdo|murdis]] ne malpli ol 56 poloj en [[vilaĝo]]j Hleszczawa kaj Stadnica (nun en [[Ternopila provinco]])
** Malliberigita en [[koncentrejo]] sur la insulo [[Usedom|Uznam]], '''[[Ĉasaviadilo|ĉasaviadila]] piloto [[Mihail Devjatajev]] fuĝis de militista bazo en [[Peenemünde]] pere de [[bombaviadilo]] kun grupo de 10 personoj'''
* [[1947]]: En [[Berlino]] pereis en [[incendio]] pli ol 100 partoprenantoj de la [[masko]]-[[balo]]
* [[1949]]: [[Stalinismo]]: hungara kardinalo [[József Mindszenty]] en montra proceso estis kondamnita de komunistoj je ĝismorta prizono
* [[1950]]: '''[[Ministerium für Staatssicherheit|Oficejo por nacia sekureco]] ''Stasi'' fondiĝis en [[Germana Demokratia Respubliko]]'''
* [[1951]]: [[Stalinismo]]: '''en [[Varsovio|Varsovia]] malliberejo de komunista Ministerio pri Publika Sekureco estis [[ekzekuto|ekzekutita]] majoro [[Zygmunt Szendzielarz]]''', unu el la plej eminentaj [[oficiro]]j de Pola [[militisto|Militistaro]] kaj [[Pola Enlanda Armeo]], dufoja kavaliro de la Milita Ordeno ''[[Virtuti Militari]]''
* [[1953]]: Rezolucion de la Asocio de [[pola literaturo|Polaj Literaturistoj]] subskribis 53 ties membroj el [[Krakovo]] (i.a. [[Sławomir Mrożek]] kaj [[Wisława Szymborska]]) kun aprobo de [[stalinismo|stalinismaj]] regopovoj, kiuj dum falsigita [[Granda Purigo|montra proceso]] mortkondamnis pastrojn kaj laikojn pro ŝajnigita [[spionado]] favore al Usono
Linio 50 ⟶ 51:
* [[1963]]: [[Irako]]: ĉefministro [[Abd al-Karim Kasim]] senpoviĝis dum [[puĉo]] fare de partio [[Baazo]] - dum tritaga [[masakro]] pereis 5 mil irakanoj (flanke de la partio - 80 personoj)
* [[1971]]: [[Novjorko]]: la unua elektronika [[borso]] [[NASDAQ]] ekfunkciis
* [[1974]]: La lastaLasta homskipo de la usona [[kosmostacio]] [[Skylab]] [[tero|surteriĝis]]
* [[1976]]: Premiero de la usona filmo [[Taxi Driver|''Taksiisto'']]
* [[1982]]: '''En polaj [[altlernejo]]j refunkciis [[lekcio]]j post mez[[decembro|decembra]] enkonduko de la [[Milita stato en Pollando|milita stato]]''' - rezulte de ĝi komunistaj regopovoj maldungis ĉirkaŭ 1300 [[instruisto]]jn kaj ĝis julio ankaŭ 21 [[rektoro]]jn kun 51 anstataŭantoj
* [[1884]]: La 14-a [[Vintra Olimpiko 1984|Vintra Olimpiko]] komenciĝis en [[Sarajevo]]
* [[1992]]: La 16-a [[Vintra Olimpiko 1992|Vintra Olimpiko]] komenciĝis en [[Albertville]]
Linio 59 ⟶ 60:
* [[2005]]: [[Karolos Papulias]] iĝis prezidento de Grekio
* [[2014]]: Sur [[Antarkto]] komencis labori ĉina [[Esploraj stacioj en Antarkto|esplora stacio]] ''Taishan''
* [[2014]]: [[Sauda Arabio]]: en [[Incendio en Medino (2014)|incendio en Medino]] pereis 15 homoj, ĉefe egiptanoj, 130 vundiĝis
 
== Naskiĝoj ==