Manilo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 128:
En la [[16-a jarcento]] reĝo Sulajmano regis Manilon. Li aliancis kun la sultanlandoj [[Brunejo]], Ternate kaj [[Suluo]]. En [[1570]] la ejon konkeris [[Hispanio|hispanoj]] gvidataj de {{langi|es|Martin DE GOITI}}, mortigante la tutan sultanan korteganaron. En [[1571]] {{langi|es|Miguel LÓPEZ DE LEGASPI}} ekposedis la urbon nome de la hispana reĝo kaj proklamis Manilon ĉefurbo de la hispana [[kolonio]] Filipinoj. En [[enklavo]] nomata {{langi|es|Intramuros}}, ĉe la suda bordo de rivero {{langi|tl|Pasig}}, hispanoj konstruis fortikaĵon por protekti la koloniiulojn.
 
Dum la [[Dua Mondmilito]], la {{daton|2|januaro|1942}}, [[Japanio|japanaj]] trupoj konkeris Manilon. La {{daton|15|februaro|1945}} [[Usono|usona]] generalo {{langi|en|[[Douglas Macarthur]]}} liberigis la urbon, kaj la {{daton|23|februaro}} ankaŭ la ceteron de la aglomeraĵo. La milito grandparte detruis la urbon, kaj oni rekonstruis ĝin.
 
La [[Batalo de Manilo (1945)|Batalo de Manilo]] (en [[angla]]: ''Battle of Manila'', en [[filipina lingvo]]: ''Labanan sa Maynila'') (3a de februaro – 3a de marto 1945) estis grava batalo de la Filipina kampanjo de 1944-45, dum la [[Dua Mondmilito]]. Ĝi estis luktita de usonaj kaj filipinaj fortoj kontraŭ japanaj trupoj en [[Manilo]], ĉefurbo de [[Filipinoj]]. La unumonata batalo, kiu rezultis en la morto de ĉirkaŭ 100 000 civiluloj kaj la kompleta detruo de la urbo, estis la scenejo de la plej katastrofa urba batalo en la [[Pacifika Fronto]]. Japanaj fortoj fifaris amasmurdon kontraŭ filipinaj civiluloj dum la batalo. Krom la amasa vivoperdo, la batalo ankaŭ detruis arkitekturan kaj kulturan heredon datintan el la urbofondo. La batalo finigis la preskaŭ tri jarojn de japana milita okupacio en Filipinoj (1942–1945). La konkero de la urbo estis markita per la venkanonco fare de la generalo [[Douglas MacArthur]] kiel ŝlosila venko en la kampanjo de rekonkero. Ĝi estis la lasta el multaj bataloj okazintaj en la historio de Manilo.
 
La {{daton|15|februaro|1945}} [[Usono|usona]] generalo {{langi|en|[[Douglas MacArthur]]}} liberigis la urbon, kaj la {{daton|23|februaro}} ankaŭ la ceteron de la aglomeraĵo. La milito grandparte detruis la urbon, kaj oni rekonstruis ĝin.
 
En [[1975]] Manilo kaj la ĉirkaŭaj urboj kuniĝis por formi {{langi|fil|Metro Manila}}, por pli bone organizi la rapide kreskantan regionon. Manilo iĝis, post Quezon-Urbo, nova ĉefurbo de Filipinoj.