Kiel registrite je 10:03, 23 feb. 2019 redakti Marcos (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 11 811 redaktoj e Marcos movis paĝon J-riismo al J-sistemo anstataŭigante alidirektilon: Ĉi tiu artikolo temas ĉefe pri la J-sistemo. J-riismo simple estas J-sistemo+riismo. ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 10:29, 23 feb. 2019 redakti malfari Marcos (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 11 811 redaktoj plivastigo kaj klarigo de la distingo inter la terminoj "J-sistemo kaj J-riismo. Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: La '''J-~~riismo~~sistemo''' estas propono por seksneŭtralaj esprimoj en Esperanto, koncipita de [[Markos Kramer]] (membro de la [[Akademio de Esperanto]]) kaj pluevoluigita kunlabore kun [[Luko Cerante]]. Ĝia ideo estas krei novajn ~~genroneŭtrajn~~sekse neŭtralajn radikojn elper sistemeca modifado de la tradiciaj ~~viraj~~virseksaj radikoj, plej ofte per simpla aldono de la litero ''J'', kiel en ''pajtro'' (seksneŭtrala formo de ''patro''/''patrino'') kaj ''ejdzo'' (seksneŭtrala formo de ''edzo''/''edzino''). Kiam oni kombinas la J-sistemon kun [[riismo]], la rezultanta lingvouzo nomiĝas '''J-riismo'''.<ref>[https://notojpririismo.blogspot.com/2019/01/prelego-kaj-diskutrondo-pri-j-riismo-ce.html Ĉi tiu blogero] de Markos Kramer klarigas la distingon inter la terminoj ''J-sistemo'' kaj ''J-riismo''.</ref> Teorie eblas ankaŭ kombini ĝin kun alia solvo al la pronomproblemo, ekzemple kun [[ĝiismo]] (la resultanta lingvouzo do nomiĝus ''J-ĝiismo''). ~~== Reguloj por krei novan radikon ==~~ == La tri principoj por krei la novajn radikojn == La J-sistemo baziĝas sur la ideo, ke laŭ la Fundamento kaj la lingva tradicia, oni rajtas enkonduki novan radikon se oni volas esprimi ion, kio ne esprimeblas per kombino de oficialaj aŭ jam kutimaj lingvaj elementoj. En tradicia Esperanto la radikoj por pluraj vortoj, ĉefe por parenco-rilatoj kiel ''patro'' kaj ''frato'' kaj por nobeltitoloj kiel ''reĝo'' kaj ''princo'', havas klare virseksan signifon. Eblas tiun virseksan signifon modifi per aldono de ''-in-'' aŭ aldono de ''ge-'', sed neniu el la du solvoj donas seksneŭtralan formon. La tradicia kaj Fundamenta signifo de ''ge-'' ja estas 'de ambaŭ seksoj', kio ankaŭ klarigas, kial la formoj kun ''ge-'' tradicie estas uzataj nur multenombre. Ĉar nuntempe multaj esperantistoj sentas komunikan bezonon je sekse neŭtralaj esprimoj kaj ne eblas krei ilin per kombino de tradiciaj elementoj, estas pravigeble enkonduki novajn radikojn por krei tiajn sekse neŭtralajn esprimojn. Por eviti arbitrecon en la elekto de la novaj radikoj, kaj por plifaciligi ilian lerneblecon, la J-sistemo proponas enkonduki tiujn novajn radikojn en tute sistema maniero, per eta modifo al la tradicia iĉa radiko laŭ la jenaj tri principoj: # Oni aldonu "j" post la unua vokalo de vorto. # Se tiu vokalo estas "i", oni anstataŭigu ĝin per "e". # Se "ŭ" aŭ "r" sekvas tiun vokalon, oni forigu ĝin. == Novaj ~~neŭtraj~~seksneŭtralaj radikoj == El aplikado de ĉi tiuj tri principoj rezultas la jenaj novaj seksneŭtralaj radikoj: '''Laŭ la unua principo:''' * pajtro (el patro) * frajto (el frato) Linio 26 ⟶ 34: * mojnaĥo (el monaĥo) * ajbato (el abato) '''Laŭ la dua principo:''' * fejlo (el filo) * vejro (el viro) Linio 33 ⟶ 43: * prejnco (el princo) * ĝejgolo (el ĝigolo) '''Laŭ la tria principo:''' * frajlo (el fraŭlo) * majkizo (el markizo) Linio 42 ⟶ 54: == Eksteraj ligiloj == * [https://egalecen.org/2018/02/20/j-riismo/ J-riismo: riismo sen problemaj signifoŝovoj] ĉe [[Egalecen]] * [[https://notojpririismo.blogspot.com/2017/08/vortaro-de-j-riismo.html Vortaro de J-riismo]] [[Kategorio:Gramatiko de Esperanto]]

J-sistemo: Malsamoj inter versioj