Aŭto: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
Kani (diskuto | kontribuoj) |
||
Linio 18:
== Historio ==
=== Invento de la aŭtomobilo ===
La verŝajne unua aŭtomobilo (pelita per [[vaporo]]) estis dezajnita kaj eble konstruita kaj ekuzita en [[1678]] fare de la jezuita pastro [[Ferdinand Verbiest]] (1623–1688) en la ĉina kortego. Temis pri memmova [[vapormaŝino]]. Li estis partoprenanto en [[Jezuita misio en Ĉinujo]]. Temis pri 65-cm-longa skal-modela ludilo por la imperiestro de [[Ĉinujo]], kiu estis malkapabla porti ŝoforon aŭ
La piŝta motoro, laŭ kies skemo funkcias ankaŭ la hodiaŭaj motoroj, estas la elpensaĵo de la nederlanda fizikisto [[Christiaan Huygens]] (1629–1695). Temis pri eksploda motoro, kies eksplodaĵo estis verŝajne [[pulvo]].
[[File:FardierdeCugnot20050111.jpg|thumb|La modelo de Cugnot de 1771 ''fardier à vapeur'', kiel estas konservita en la [[Muzeo de Artoj kaj Metioj]], Parizo.]]
Jam en 1768 estis konstruita fare de [[Nicolas-Joseph Cugnot]] por la franca armeo vapormaŝino por transporto de kanonoj, sed ĝi funkciis nur tre hazarde. Cugnot estas amplekse agnoskita kiel la konstruinto de la unua plen-skala, mem-pelita mekanika vehiklo aŭ aŭto ĉirkaŭ 1769; li kreis vapor-energian triciklon.<ref>Encyclopædia Britannica {{cite web |title=Nicolas-Joseph Cugnot|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/145966/Nicolas-Joseph-Cugnot}}</ref> Li konstruis ankaŭ du
La disvolvigo de eksteraj eksplodmotoroj estas detala parto de la historio de aŭto, sed ofte estas traktita aparte el la disvolvigo de la veraj aŭtoj. Estis uzita ampleksa vario de vaporenergiaj ŝosevehikloj dum la unua parto de la 19a jarcento, kiel [[vaporaŭto]]j, [[vaporbuso]]j, [[faetono]]j, kaj [[vaporcilindro]]j. Popolaj sentoj kontraŭ tiuj kondukis al la aprobo en Anglio de la ''[[Locomotive Acts]]'' de 1865.
En la [[19-a jarcento]] estis konstruitaj multnombraj vaporaŭtomobiloj. Jam en 1828 okazis pli-malpli regula naveda trafiko de vaporbuso inter [[London]] kaj [[Bath]]. En la 20-a jarcento estis konstruita sukcesa vapor-aŭto, la t.n. [[Sentinel]].
|