Dua Mondmilito: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 68:
 
== Malforteco de venkintoj ==
{{ĉefartikolo|KomunumoLigo de Nacioj}}
Plia grupo, kiu ĉi tie troviĝis, estis '''kontentaj venkintoj'''. Tamen temis pri la venkintaj grandpotencoj ([[Usono]], [[Francio]], [[Britio]]), tamen pri novaj ŝtatoj, kiuj estiĝis pro "malmuntigo" de Centraj potencoj kaj [[cara Rusio]] (nome [[Pollando]], [[Ĉeĥoslovakio]], [[Jugoslavio]], [[Latvio]], [[Litovio]], [[Estonio]], [[Finnlando]]). Ambaŭ subgrupoj estis kontentaj kun la nuntempa stato kaj ili intencis reteni ĝin. Ili komune klopodis tamen racian kaj stabilan sistemon de kontraktoj kaj garantioj, tamen internacian organizaĵon, kiu inspektus pri la [[paco]] kaj kunlaborado en la mondo – nome [[KomunumoLigo de Nacioj]]. Sed ili sukcesis nek en unu rilato. La plej grava problemo konsistis en tio, ke ĉiuj tri grandpotencoj neglektis siajn armitajn fortojn, do malantaŭ ties kontraktoj kaj [[KomunumoLigo de Nacioj]] ne ekzistis reala forto, kiu povus subteni kaj protekti ilin.
 
== Grandpotencoj ==
Linio 159:
 
[[Dosiero:Polish infantry in attack 1939.jpg|dekstra|300px|eta|La dua mondmilito komenciĝas. La pola infanterio dum kontraŭatako.]]
Dum Germanio post sia venko prepariĝis al plua fazo de bataloj, ĉifoje kontraŭ [[Francio]], Sovetunio daŭrigis en ekspansio. Sinsekve ĝi devigis Baltajn ŝtatojn al konsento kun por ili malavantaĝa ekonomia kaj armea kunlaborado (inkluzive de dislokigo de siaj taĉmentoj sur ilia teritorio), per kio ĝi preparis grundon por ties anekso kaj bazojn por plua ekspansio. Poste ĝi turniĝis al [[Finnlando]], por ke ĝi eldevigu por si la similajn cedojn ankaŭ de ĝi. Unue ĝi venis kun "seriozaj proponoj", poste ĝi turniĝis al vulgaraj minacoj kaj kiam eĉ tio neniel helpis kaj finnoj malakceptis ĝiajn proponojn, la [[30-an de novembro]] [[1939]] ĝi atakis Finnlandon sen proklamo de milito. La celo de la atako estis absoluta armea subjugo de la lando (dum proksimume 14 – 21 tagoj). Sed la tuta agado iom ne sukcesis. Kiel la unua venis malsukceso politika – [[KomunumoLigo de Nacioj]] lasis sin trompi - nek per Sovetunio pro enscenigitaj limregionaj incidentoj nek per marioneta registaro de [[Otto Ville Kuusinen|Kuusinen]] kaj tiel Sovetunio fariĝis unusola ŝtato en ties historio, kiun ĝi ne eliminis pro neprovokigita ataka milito (surbaze de difino de agresanto, kiun Sovetunio mem prezentis).
 
[[Dosiero:Narvik001.jpg|300px|maldekstra|eta|Pola infanterio en septembro 1939.]]