Kiel registrite je 22:34, 5 apr. 2019 redakti Kani (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 273 540 redaktoj →‎Unua respubliko, la "ruĝa Vieno" ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 22:34, 5 apr. 2019 redakti malfari Kani (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 273 540 redaktoj →‎Interna milito, diktaturoj, dua mondmilito Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 197: === Interna milito, diktaturoj, dua mondmilito === [[Dosiero:Döbling (Wien) - Karl-Marx-Hof.JPG\|eta\|dekstra\|200px\|Karl-Marx-Hof]]Sed la batalo inter la politikaj partioj pli kaj pli akrigis. Ĉefaj kontraŭuloj estis unuflanke la reganta kristan-sociala ligo kaj aliflanke la en la urbo Vieno regantaj socialdemokratoj. Kontraŭuloj de ambaŭ estis la aŭstriaj [[Naziismo\|Nacisocialistoj]], kiuj celis unuiĝon de la "orienta limlando" (''Ostmark'' - "orienta marko") kun la "regno" kaj havis ekster Vieno grandan anaron. Krome paramilitistaj kompanioj ludis gravan rolon, ekzemple la ''[[Heimwehr]]'' je la dekstra flanko de la politika spektro (sen klara partia ligo) kaj la ''Republikanischer Schutzbund'' (Respublika Protektligo) je la maldekstra flanko. En [[1933]] la [[kristan-sociala]] [[Kanceliero (Aŭstrio)\|Federacia Kanceliero]] [[Engelbert Dollfuss]] [ENgelbert DOLfus] malfunkciigis la [[Parlamento]]n, komencis instali sin kiel [[diktatoro]] kaj establis ŝtaton, kiu estis organizita laŭ profesiaj klasoj, laŭ faŝista modelo. Li malpermesis ĉiujn partiojn, escepte de la [[Patrolanda Fronto]] kaj arestigis politikajn kontraŭulojn. Ankaŭ la aŭstriaj nacisocialistoj estis arestitaj, per kio la sendependeco de Aŭstrio estis emfazita. Dum domtraserĉo en [[Linz]] je la [[12-a de februaro]] [[1934]] okazis fortaj bataloj inter la socialdemokratoj kaj la [[Heimwehr]] respektive Aŭstria armeo, kiu plivastiĝas al [[interna milito]]. Je la fino komencis la diktatoreco de Dollfuss, kiu estis mortpafita en [[1934]] de [[SS (organizaĵo)\|SS]]-anoj. Post la sufoko de la nacisocialisma ribelo [[Kurt Schuschnigg]] [Kurt ŜUŜnik] transprenis la registarestrecon. Je la [[12-a de marto]] [[1938]] [[Adolf Hitler]] enmarŝigis la [[Nazia Germanio\|germanajn]] trupojn en Aŭstrion. Prompte [[judoj\|judaj]] vienanoj estis turmentitaj. 120.000 el la proksimume 200.000 judaj vienanoj estis prirabitaj kaj pelitaj en emigracio; fuĝinto tre konata estis [[Sigmund Freud]]; ĉirkaŭ 60.000 estis [[holokaŭsto\|murditaj]]). De la balkono de la urbodomo Hitler ŝvelparolis ke Vieno estas [[perlo]] kaj li faros ĝin en enkadrigon indan por ĝi. Ekde la [[17-a de marto]] [[1944]] okazis aviadilaj atakoj kontraŭ Vieno, proksimume kvinono de la urbo estis detruita. Sekve de elrabado ankaŭ la katedralo Sankta Stefano estis en flamoj.

Vieno: Malsamoj inter versioj