14-a de aprilo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Naskiĝoj: Tadeusz Michalski
→‎Eventoj: substreko de la plej gravaj eventoj
Linio 7:
== Eventoj ==
* [[69]]: En [[batalo]] de [[Calvatone|Bedriacum]] uzurpisto [[Vitelo]] venkis armeon de romia imperiestro [[Oto]], kiu post la batalo [[sinmortigo|sinmortiĝis]]
* [[966]]: [[Kristanigo]] de [[Pollando]]: '''[[Mjeŝko la 1-a (Pollando)|Mjeŝko la 1-a]] dum [[Sankta Sabato]] [[bapto|baptiĝis]] ene de [[Romkatolika Eklezio]]''' (en [[Poznań]] aŭ sur laga insulo en [[distrikto Gnieźnieński]]) - la [[dato]] supozebla, la plej verŝajna
* [[1028]]: [[Henriko la 3-a (Sankta Romia Imperio)|Henriko la 3-a]] kroniĝis kiel reĝo de Germanio
* [[1205]]: [[Edirne|Batalo de Adrianopolo]]: [[bulgaroj]] venkis armeojn de Latina Imperio
Linio 35:
* [[1939]]: En [[Usono]] aperis romano ''[[La vinberoj de kolero]]''
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1940]]: '''La dua dutaga [[deportado]] de [[poloj]] de la terenoj [[Orientaj Limregionoj|okupaciitaj]] de [[Sovetunio]] daŭris''' - oni elveturigis pli ol 60 mil personojn, 80% da virinoj kun infanoj, en tio familianojn de polaj [[oficiro]]j, kiujn soveta ŝtato komencis printempe [[masakro de Katin|murdi en Katin]] fare de [[NKVD]] - sume okazis [[Ekziligoj en Sovetunio|4 deportadoj]] kaj ĝis majo 1941 oni forveturigis ĉ. 340 mil de [[poloj]]; en ĉirkaŭaĵo de Serokomla (proksime al [[Łuków]]) germanaj taĉmentoj dum traserĉo kaptis 217 [[poloj]]n, kiujn pafmortigis en alia vilaĝo - revenĝe pro pafmortigo de 5-persona familio de germanaj koloniistoj fare de [[rabo|rabista]] bando; [[germanoj]] en Nowiny pafmortigis 14 personojn, kaj en [[distrikto Radzyński]] bruligis 20 domojn; [[gestapoGestapo]] arestis en [[Gostynin]] 134 polojn; en [[Poznań]] oni malfermis germanan radiostacion; en [[Vilno]] germana komisionoregistiskomisiono registis 3900 [[rifuĝinto]]jn kaj 1600 internigiojn, kiuj espimis volon reveni al siaj domoj sub la germana [[okupado]] - ekiris la unua transporto kun 700 personoj; en [[Poznań]] ekfunkciis germana [[radiostacio]]; en [[Sachsenhausen]] germanoj [[murdo|murdis]] pastron Ignacy Charszewski, populariganton de [[teologio]] kaj tradukiston; en [[vilaĝo]] Józefów Duży apud [[Kock]] germanoj [[pafekzekutado|pafekzekutis]] pli ol 160 loĝantojn de najbaraj vilaĝoj
** Apud [[Narvik]] alteriĝis [[Britio|britaj]]-[[Francio|francaj]]-[[Pollando|polaj]] taĉmentoj; regopovoj de [[Nazia Germanio]] konstatis ke dum la [[intermilita periodo]] germanaj [[banko]]j estis en [[Pollando]] "[[armilo]] en [[nacieco|nacieca]] batalo"; germanaj regopovoj nomis [[Supra Silezio|Supran Silezion]] la dua [[Ruhr-regiono]]; [[Tokio]]: Pola Gazetara Buroo en [[Fora Oriento]] informis, ke en [[Ŝanhajo]] unu [[radiostacio]] komencis disaŭdigi pollinge por la pola [[diasporo]] en Ĉinio, kaj ke lastatempe en pluraj japanaj literaturaj revuoj aperis [[verso]]j pri detruita [[Varsovio]]; [[Nov-Jorko]]: "Nowy Świat" ([[Nova Mondo]]) en korespondaĵo el [[Bonaero]] skribis pri germandevena literato Wilhelm Stock eldonis hispanlingve du volumetojn pri heroa martireco de Pollando
** [[1941]]: En [[Poznań]] [[germanoj]] [[gilotino|gilotinis]] 6 polojn; en [[koncentrejo]]n [[Mauthausen]] alvenis 14 [[poloj]]n; [[SS (organizaĵo)|SS]] pafmortigis en koncentrejo [[Aŭŝvico]] Adam Heydel, profesoron pri politika [[ekonomiko]] en [[Jagelona Universitato]]
** Ministerio pri laboro en [[Nazia Germanio]] rekomendis laborigi ene de ĝi 73 123 [[judoj]]n el [[Varto]]-Lando; Enen koncentrejo [[Bergen-Belsen]] aperis [[pola lingvo|pollingva]] [[konspiro|konspira]] gazeto "Biuletyn Prasowy" (Gazetara Bulteno); [[Berlino]]: korespondanto de National Press Service informis la mondon, ke en [[Katowice]] 2 germaninojn oni kondamnis al dutaga aresto pro tio, ke ili antaŭ la [[Pasko]] donis kelke da [[ovo]]j al polaj najbaroj - germana juĝejo opiniis nesufiĉa la klarigon ke la ovojn ricevis [[infano]]j motivante sian decidon, ke okazis rompo de la leĝo pri disdivido de [[nutraĵo]] inter poloj kaj germanoj
** [[1942]]: '''Per [[gaso]] [[germanoj]] murdis en [[Ekstermejo Chełmno]] pli ol 2972 [[judoj]]n de [[Poddębice]]'''; [[Ordnungspolizei|germana polico]] publike pafmortigis en [[Warta]] 10 judojn; [[Hans Frank]], guberniestro de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] anoncis al laboristoj de [[propagando]] ke la gazetaro en ĜG ne devus skribi pri pola generalo [[Władysław Sikorski]]; germanaj regopovoj anoncis en [[Varsovio]] devigan registron de judoj kun [[Usono|usona]] civitaneco kaj el la landoj de [[Komunumo de Nacioj]]
** [[Batalo de Atlantiko]]: usona [[destrojero]] sinkigis ĉe la oceanbordo de [[Norda Karolino]] germanan [[submarŝipo]]n - pereis la tuta 46-persona skipo
** [[1943]]: Germanaj ĝendarmoj pafmortigis en Strzyniec ([[Podlaĥio]]) 15 eskortatajn judojn; en [[Poznań]] oni faris [[mortpuno]]n kontraŭ 6 personoj; [[Volinia masakro]]: grupo do [[ukraino]]j murdis en Ostrowiec (proksime al [[Lucko]]) 18 polojn
** En [[koncentrejoOranienburg]]: '''en [[Sachsenhausenkoncentrejo]] (nun kvartalo de [[OranienburgSachsenhausen]]) pereis filo de [[Stalin]]'''
** [[1944]]: Armitaj polaj loĝantoj de vilaĝo Bitków (nun en [[Ivano-Frankivska provinco]]) reĵetis atakon de [[Ukraina Ribela Armeo]]; '''[[Ordnungspolizei|germana polico]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[Varsovio]] 154 virojn kaj 9 virinojn'''; taĉmento de [[turkmenoj|turkmenaj]] [[naciisto]]j murdis en Wilków 5 personojn; regopovoj de ĜG konstatis, ke kelkiuj polaj laboristoj laboris po 12-14 horoj tage
** En [[Londono]] komencis agadon Pola [[Aŭstralio|Aŭstralia]] Societo; '''brita komerca ŝipo ''SS Fort Stikine'' kun 800 tunoj da [[municio]] eksplodis en la [[haveno]] en [[Bombajo]]''' - ĉ. 800 personoj pereis kaj 3000 vundiĝis
** [[1945]]: Soldatoj de la 2-a'''[[Dua Pola Korpuso]] de [[Władysław Anders]] konkeris italan urbon [[Imola]]''' kaj la '''Unua Armeo de Pola Soldataro eniris la unuan etapon de la [[batalo]]j pri [[Berlin]]'''; en koncentrejo [[Bergen-Belsen]] aperis subtera pola gazeto "Biuletyn Prasowy" (Gazetara Bulteno)
* [[1948]]: '''Proceso de respondeculoj pri la porvirina [[koncentrejo Ravensbrück]] komenciĝis''', kiun trairis pli ol 130 000 arestitinoj el [[okupado|okupata]] de germanoj Eŭropo, nur 40 000 ĝisvivis finon de la milito
* [[1948]]: [[Usono]] okazigis la unuan teston de [[atombombo]] en [[Marŝala Insularo]]
* [[1950]]: [[Stalinismo]]: [[Stefan Wyszyński|Pola Episkoparo]] subskribis altruditan interkonsenton - '''oni permesis instruadon de religio en lernejoj kaj daŭrigon de la agado de [[katolikismo|Katolika]] Universitato en [[Lublin]] (unusola inter [[Elbo (rivero)|Elbo]] kaj [[Vladivostoko]]) kontraŭ kondamno de [[Anatemitaj Soldatoj|porsendependa subtera movado]]''' kaj [[kolektivigo]] de vilaĝoj
Linio 58:
* [[1986]]: [[Bangladeŝo]]: 92 personoj pereis pro falo de escepte pezaj [[hajlo]]-globoj (1 kg)
* [[1996]]: En [[Pollando]] oni proklamis Tagon de [[Senhejmulo]]j
* [[1999]]: La lastaLasta flugo de [[supersona rapido|supersona]] pasaĝera aviadilo [[Tupolev 144]]
* [[2002]]: [[Xanana Gusmão]] iĝis la unua prezidento de [[Orienta Timoro]]
* [[2002]]: En [[Barranquilla]] okazis nesukcesa bomba atenco kontraŭ [[Álvaro Uribe Vélez]], posta prezidento de [[Kolumbio]]; 3 personoj pereis, dekkelkaj vundiĝis
Linio 71:
* [[2013]]: En antaŭtemape kunvokitaj balotoj en [[Venezuelo]] venkis ĝisnuna provizora ŝtatestro [[Nicolás Maduro]], supervenkante [[Henrique Capriles Radonski]]
* [[2014]]: En [[Niĝerio]] terorisma grupo [[Boko Haram]] [[homforkapto|homforkaptis]] 276 lernantinojn de registara [[mezlernejo]] en [[ŝtato Borno]]
* [[2016]]: '''Por-rusaj [[okupado|okupaciaj]] regopovoj de [[Respubliko Krimeo]] [[suspendo|suspendis]] [[krime-tataroj|tataran parlamenton]]''' - decido de la rusa prokurorino [[Natalia Vladimirovna Poklonskaja]]
* [[2016]]: [[Japanio]]: en [[tertremo]] en [[Gubernio Kumamoto]] 48 personoj pereis.