25-a de aprilo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→Eventoj: Azia Kongreso de Esperanto komenciĝos |
→Eventoj: Peloponeza milito finita |
||
Linio 6:
== Eventoj ==
* [[-404]]: '''[[Peloponeza milito]] finiĝis'''
* [[799]]: Rezulte de la [[komploto]] de romia nobelaro papo [[Leono la 3-a]] estis atakita kaj vundita dum [[procesio]], kaj poste demisiita kaj enprizonigita en [[monaĥejo]]
* [[1058]]: [[Malkolmo la 3-a (Skotlando)|Malkolmo la 3-a]] kroniĝis kiel reĝo de Skotlando
* [[1077]]: [[Ladislao la 1-a (Hungario)|Ladislao la 1-a]] iĝis [[listo de regantoj de Hungario|reĝo de Hungario]]
Linio 16 ⟶ 17:
* [[1607]]: Mara batalo de [[Ĝibraltaro]]: la [[Nederlando|nederlanda]] ŝiparo detruas la [[Hispanio|hispanan]] ŝiparon, dum la [[Okdekjara Milito]].
* [[1707]]: [[Milito de Hispana Sukcedo]]: [[Batalo de Almansa]] okazis
* [[1719]]: '''Rakonto ''[[Robinsono Kruso]]'' de [[Daniel Defoe]] aperis'''
* [[1792]]: [[Franca revolucio de 1789]]:
** En [[Francio]] [[Claude Joseph Rouget de Lisle]] verkis kanton por rejna armeo, pli konata kiel ''[[Marseljezo]]''; la unua verdikto pri [[mortpuno]] helpe de [[gilotino]] plenumita
Linio 33 ⟶ 34:
** [[1915]]: [[Britoj]] kun taĉmentoj de aŭstraliaj kaj nov-zelandaj armeaj korpusoj (ANZAC) surgrundiĝis sur la turka duoninsulo [[Kalipolis]] - '''[[batalo de Kalipolis]] komenciĝis''' (la plej granda tiuspeca de la [[milito]])
** [[1918]]: [[Ruĝa Armeo]] malfondis [[Krimeo|Krimean]] Popolan Respublikon
* [[1920]]: [[Pola-bolŝevika milito]]: '''[[poloj|pola]]-[[ukraino|ukraina]] militiro al [[Kievo]] komenciĝis - celo de [[Józef Piłsudski]] estis kreo de la [[federacio]] de [[Mezeŭropo|Mez-Eŭropaj ŝtatoj]]''', en tio de sendependa Ukrainio, pro tio oni hisis nur [[Flago de Ukrainio|ukrainajn flagojn]]
* [[1926]]: [[Reza Ŝaho Pahlavi]] kroniĝis kiel [[ŝaĥo]] de Irano
* [[1926]]: En itala [[Teatro alla Scala]] okazis prapremiero de nefinita opero ''[[Turandot]]'' de [[Giacomo Puccini]], finita nur post lia morto de [[Franco Alfano]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1940]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] pafmortigis arbare apud [[Gostynin]] 41 [[poloj]]n; en [[Krakovo]] dum laborkonferenco pri sekureco en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] '''[[Hans Frank]] ordonis realigon fare de sekureca polico de "[[Eksterordinara Ekstermiga Agado]]" t.e. [[murdo]] de polaj gvidantaj socitavoloj''', kiu estis finonta ĝis la 15-a de junio 1940; estro de [[Poznań]] ordonis forigon de ĉiuj [[pola|pollingvaj]] surskriboj ankoraŭ troveblaj sur konstruaĵoj
** Soveta [[NKVD]] transportis de [[militkaptito|militkaptitejo]] en [[Starobilsk]] 63 polajn [[oficiro]]jn kaj substandarditoj al internigejo Pavliŝĉev Bor; [[Budapeŝto]]: "[[Wieści Polskie]]" skribis pri polaj [[skoltismo|skoltistinoj]] en [[Argentino]], kiu aranĝis funebran [[meso (diservo)|meson]] pro mortfalintaj skoltoj dum la [[invado en Pollandon|germana-pola milito]] - ĉiu taĉmento elektos kiel patronon unu [[soldato]]n-skolon kaj skoltistinoj skribos leterojn kaj perlaboros monon por pakaĵoj pere de sia vetura teatreto
** [[1941]]: Komisaro de popola ŝtata sekureco de '''[[Litova Soveta Socialisma Respubliko]] ordonis amasan [[deportado]]n, fare de Popola [[KGB]], en [[Sovetunio]]n kun aparta konsidero de gvidantoj de polaj organizaĵoj'''; nombro de engaĝitaj en [[Nazia Germanio]] trudlaborantoj deportitaj de polaj [[okupado|okupataj]] teritorioj estis 872 672
** [[Londono]]: laŭ "Dziennik Polski" en [[Kanado]] pola [[konsulo]] Wiktor Podoski de la [[invado en Pollandon|komenco de milito]] pli ol 100-foje prelegis per radio kaj liaj paroloj estis eldonitaj franclingve (25 mil ekzempleroj) kaj anglalingve (100 mil ekzempleroj) en broŝuroj
** [[1942]]: [[SS (organizaĵo)|SS]]-anoj [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en Urszulin ĉirkaŭ 30 personojn; en [[malliberejo]] en [[Katowice]] [[germanoj]] [[ekzekuto|ekzekutis]] 6 [[poloj]]n; soldato de [[Pola Enlanda Armeo]] [[Jan Bytnar]] korektis surmurigitan de [[germanoj]] [[afiŝo]]n: "Veturu kun ni al [[Germanio]]" al "Veturu mem al Germanio"; regopovoj de ĜG konstatis, ke inter ĉirkaŭ 600 mil loĝantoj de [[Lvovo]] estas nur 89 germanoj
** Germana polico deportis al Izbica ([[distrikto Krasnostawski]]) 961 [[judoj]]n de [[Bamberg]] kaj [[Würzburg]]
** [[1943]]: '''[[Gestapo|Gestapano]] Wilhelm Schuhmacher pafmortigis sur tombejo en Nowy Żmigród,
** Pro tiel nomata [[masakro de Katin|afero de Katin]] nokte de la 25-a/26-a de aprilo '''[[Stalin]] rompis [[diplomatio|diplomatiajn]] rilatojn kun la pola registaro en [[ekzilo]]''' ([[Londono]]) - riproĉante kontraŭsovetan kampanjon kune kun [[Nazia Germanio]]
** [[1944]]: Germana polico pafmortigis en Urszulin ĉirkaŭ 30 personojn, en tio polojn [[deportado|deportitaj]] de [[Poznanio]]; apud [[Dynów]] nokte de la 24-a/25-a de aprilo surteriĝis 11-persona soveta [[spionado|spion]]grupo
** Dum kunsido ĉe [[Hitler]] en [[Obersalzberg]] '''[[Martin Bormann]] deklaris, ke en [[Nazia Germanio]]
** [[1945]]:
** Finna armeo forĵetis lastajn germanajn taĉmentojn de sia lando - '''fino de [[Laponia milito]]'''; polaj [[bombaviadilo]]j partoprenis bombadon de la kvartiro de [[Hitler]] en [[Berchtesgaden]]; liberiĝo de [[Italio]] - la germana okuparmeo forlasas la lastajn grandajn urbojn en Italio: [[Ĝenovo]], [[Milano]] kaj [[Torino]] puŝita de la anglo-usonaj [[Aliancanoj|aliancitoj]] kaj de la italaj partizanoj; '''en [[Torgau]] apud [[Elbo (rivero)|Elbo]] okazis
* [[1952]]: En [[Federacia Respubliko Germanio]] oni kreis [[Federacia lando (Germanio)|federacian landon]] [[Baden-Virtembergo]]
* [[1953]]: '''En [[anglalingva]] "Nature" aperis artikolo de [[James Watson]] kaj [[Francis Crick]], priskribanta [[modelo]]n de duobla [[helico (matematiko)|helico]] de [[DNA]]'''
* [[1961]]: '''Usonano [[Robert Noyce]] patentis [[integra cirkvito|integran cirkviton]]'''
* [[1963]]: En [[Libio]] oni abolicis federacion favore al [[Reĝlando Libio]]
* [[1974]]: '''[[Revolucio de la Diantoj]] en [[Portugalio]] komenciĝis'''; la lando direktiĝis al demokratio - laŭ tiu ĉi evento oni nomis la tiaman Salazar-ponton [[Ponto 25-a de aprilo]].
* [[1975]]: [[Portugala Socialista Partio]] gajnis parlamentan baloton
* [[1982]]: [[Israelo]] retiriĝis de [[Sinajo]]
Linio 60 ⟶ 61:
* [[1988]]: Nova ondo de laboristaj [[striko]]j eksplodis en [[Pola Popola Respubliko]], kiu ampleksis i.a. [[Gdańsk]], [[Stalowa Wola]] kaj Nowa Huta, apud [[Krakovo]] - ĝi alkondukis al kunsido de la Ronda Tablo
* [[1990]]: [[Violeta Chamorro]] kiel la unua virino en [[Ameriko]] ekpostenis kiel prezidentino de [[Nikaragvo]]
* [[1992]]: '''En [[Kievo]] oni malfermis [[muzeo]]n de [[Ĉernobilo]]'''
* [[2002]]: Sud-afrika entreprenisto [[Mark Shuttleworth]] iĝis la dua [[kosmoturismo|kosmoturisto]]
* [[2004]]: [[Heinz Fischer]] gajnis prezidentan balotadon en Aŭstrio
| |||