Veganismo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 59:
'''For Ornish, Campbell, Esselstyn, Barnard, and Greger:''' Kathy Freston, ''Veganist'', Weinstein Publishing, 2011. Ornish, from [https://books.google.com/books?id=E8XpM5fFBrYC&pg=PA21 21]; Campbell, [https://books.google.com/books?id=E8XpM5fFBrYC&pg=PA41 41]; Esselstyn, [https://books.google.com/books?id=E8XpM5fFBrYC&pg=PA57 57]; Barnard, [https://books.google.com/books?id=E8XpM5fFBrYC&pg=PA73 73]; Greger, [https://books.google.com/books?id=E8XpM5fFBrYC&pg=PA109 109].</ref> Ili produktis serion de libroj, kiuj rekomendas veganajn aŭ vegetarajn dietojn, inkluzive de McDougall, ''The McDougall Plan'' (1983), [[John Robbins]] ''Diet por New America'' (1987)<ref>For McDougall Plan: Iacobbo and Iacobbo 2006, 75; for Robbins: Wright 2015, 35, and
Preece 2008, [https://books.google.com/books?id=uMnubkF5HjAC&pg=PA327 327]; for Ornish: Maurer 2002, 99–101.</ref>, kiu asociis viandon per media damaĝo, kaj Dro. Dean Ornish ''Program for Reversing Heart'' (1990). En 2003 du gravaj usonaj dietaj asocioj indikis, ke bone planitaj veganaj dietoj taŭgas por ĉiuj vivaj stadioj.<ref>Joan Sabaté, [http://ajcn.nutrition.org/content/78/3/502S.long "The contribution of vegetarian diets to health and disease: a paradigm shift?"], ''The American Journal of Clinical Nutrition'', 78(3), septembro 2003, 502S–507S.
[http://www.andjrnl.org/article/S0002-8223%2803%2900294-3/fulltext "Position of the American Dietetic Association and Dietitians of Canada: Vegetarian diets"], ''Journal of the American Dietetic Association'', 103(6), junio 2003, paĝoj 748–765. </ref> Ĉi tio sekvis la filmon ''[[Teranoj|Earthlings]]'' (2005), ''[[The China Study]]'' (2005) de Campbell, Skinny Bitch de 2005, Rory Freedman kaj Kim Barnouin, [[Eating Animals]] (2009) de [[Jonathan Safran Foer]], kaj la filmo [[Forks over Knives]] (2011).<ref>''
''
''
''
En la [[1980-aj jaroj|1980-aj jaroj,]] veganismo asociiĝis kun [[punka subkulturo]] kaj [[Politika ideologio|ideologioj]], precipe [[Rektaj punkoj|rektaj punkoj en Usono]]<ref>{{citaĵo el libro|familia nomo=Haenfler|persona nomo=Ross|titolo=Straight Edge: Hardcore Punk, Clean Living Youth, and Social Change|jaro=2006|eldoninto=Rutgers University Press|isbn=978-0-8135-3851-8|ref=harv|paĝoj=53, 427–8}}</ref>, kaj [[anarkia punko | anarkiaj punkoj]] en Britio.<ref>{{Citaĵo el libro|familia nomo=Tilbürger|persona nomo=Len|kunaŭtoroj=Kale, Chris P.|jaro=2014|titolo='Nailing Descartes to the Wall': animal rights, veganism and punk culture|url=https://theanarchistlibrary.org/library/len-tilburger-and-chris-p-kale-nailing-descartes-to-the-wall-animal-rights-veganism-and-punk-cu|type=[[Zine]]|eldoninto=Active Distribution|arkivurl=https://web.archive.org/web/20180312223555/https://theanarchistlibrary.org/library/len-tilburger-and-chris-p-kale-nailing-descartes-to-the-wall-animal-rights-veganism-and-punk-cu|arkivdato=12-a de marto 2018|alirdato=12-a de marto 2018|via=The Anarchist Library}}</ref> Ĉi tiu asocio daŭras ĝis la [[21-a jarcento]], kiel montris la eminenteco de veganaj punkaj eventoj kiel ekzemple [[Fluff Fest]] en [[Eŭropo]].<ref name="sober">{{citaĵo el libro|url=https://books.google.cz/books?id=YWb7BgAAQBAJ&pg=PA137#v=onepage&q&f=false|titolo=Sober Living for the Revolution: Hardcore Punk, Straight Edge, and Radical Politics|page=137|familia nomo=Kuhn|persona nomo=Gabriel|eldoninto=PM Press|dato=2010|isbn=978-1604860511||alirdato=7-a de oktobro 2017}}</ref>
Linio 68:
=== Ĉefa tendenco: 2010-aj jaroj ===
[[Dosiero:Vegetarianism and veganism page views, Wikipedia.jpg|eta|Intereso pri veganismo en la 2010-aj jaroj estis reflektita en Vikipedio, kie veganaj paĝoj ricevis pli da vidoj ol vegetaraj]]
Intereso pri veganismo en la [[2010-aj jaroj]]<ref name="Early2010sMainstreaming">{{Citaĵo el la reto|url=https://www.cbsnews.com/news/vegan-diets-become-more-popular-more-mainstream/|titolo=Vegan Diets Become More Popular, More Mainstream|dato=5-a de januaro 2011|eldoninto=[[Columbia Broadcasting System|CBS]] News|agency=[[Associated Press]]|arkivurl=https://web.archive.org/web/20180301171201/https://www.cbsnews.com/news/vegan-diets-become-more-popular-more-mainstream/|arkivdato=1-a de marto 2018|alirdato=1-a de marto 2018}}{{Citaĵo el la reto|url=http://www.cbc.ca/news/canada/from-pro-athletes-to-ceos-and-doughnut-cravers-the-rise-of-the-vegan-diet-1.1049116|titolo=From pro athletes to CEOs and doughnut cravers, the rise of the vegan diet|familia nomo=Nijjar|persona nomo=Raman|dato=4-a de junio 2011|eldoninto=[[CBC News]]|arkivurl=https://web.archive.org/web/20180301170652/http://www.cbc.ca/news/canada/from-pro-athletes-to-ceos-and-doughnut-cravers-the-rise-of-the-vegan-diet-1.1049116|arkivdato=1-a de marto 2018|alirdato=1-a de marto 2018}}{{Citaĵo el la reto|url=https://www.independent.co.uk/life-style/food-and-drink/features/no-meat-no-dairy-no-problem-is-2014-the-year-vegans-become-mainstream-9032064.html|titolo=No meat, no dairy, no problem: is 2014 the year vegans become mainstream?|familia nomo=Molloy|persona nomo=Antonia|dato=31-a de decembro 2013|website=[[The Independent]]|arkivurl=https://web.archive.org/web/20180322231210/https://www.independent.co.uk/life-style/food-and-drink/features/no-meat-no-dairy-no-problem-is-2014-the-year-vegans-become-mainstream-9032064.html|arkivdato=22-a de marto 2018|alirdato=22-a de marto 2018}}</ref><ref name="Late2010sMainstreaming">{{Citaĵo el novaĵo|url=https://www.theglobeandmail.com/life/food-and-wine/food-trends/vegan-cuisine-moves-into-the-mainstream/article22430440/|titolo=Vegan cuisine moves into the mainstream – and it's actually delicious|familia nomo=Tancock|persona nomo=Kat|dato=13-a de januaro 2015|website=[[The Globe and Mail]]|arkivurl=https://web.archive.org/web/20180301165409/https://www.theglobeandmail.com/life/food-and-wine/food-trends/vegan-cuisine-moves-into-the-mainstream/article22430440/|arkivdato=1-a de marto 2018|alirdato=1-a de marto 2018}}{{Citaĵo el novaĵo|familia nomo=Crawford|persona nomo=Elizabeth|dato=17-a de marto 2015|titolo=Vegan is going mainstream, trend data suggests|url=https://www.foodnavigator-usa.com/Article/2015/03/17/Vegan-is-going-mainstream-trend-data-suggests|website=FoodNavigator-USA|eldoninto=William Reed Business Media|arkivurl=https://web.archive.org/web/20180414003926/https://www.foodnavigator-usa.com/Article/2015/03/17/Vegan-is-going-mainstream-trend-data-suggests|arkivdato=14-a de aprilo 2018|alirdato=13-a de aprilo 2018}}{{Citaĵo el novaĵo|familia nomo=Oberst|persona nomo=Lindsay|dato=18-a de januaro 2018|titolo=Why the Global Rise in Vegan and Plant-Based Eating Isn't A Fad (600% Increase in U.S. Vegans + Other Astounding Stats)|url=https://foodrevolution.org/blog/vegan-statistics-global/|department=Future of Food|website=Food Revolution Network|arkivurl=https://web.archive.org/web/20180414003918/https://foodrevolution.org/blog/vegan-statistics-global/|arkivdato=14-a de aprilo 2018|alirdato=13-a de aprilo 2018}}{{Citaĵo el novaĵo|familia nomo=Jones-Evans|persona nomo=Dylan|dato=24-a de januaro 2018|titolo=The rise and rise of veganism and a global market worth billions|url=https://www.walesonline.co.uk/business/business-opinion/rise-rise-veganism-global-market-14199168| eldoninto= eldoninto
La vegana dieto iĝis ĉiam pli ĉefa en la 2010-aj jaroj, precipe en ĉi-lasta duono. ''[[The Economist]]'' deklaris 2019 "la jaron de la vegano".<ref name="parkerECON">{{citaĵo el la reto |familia nomo=Parker |persona nomo=John |titolo=The year of the vegan|url=https://worldin2019.economist.com/theyearofthevegan|eldoninto=The Economist |alirdato=19-a de februaro 2019}}</ref> La [[Eŭropa Parlamento]] difinis la signifon de vegano por nutraĵ-etikedoj en 2010, valida ekde 2015.<ref>[http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P7-TA-2010-0222&language=EN&ring=A7-2010-0109 "European Parliament legislative resolution of 16-a de junio 2010"], European Parliament: "The term 'vegan' shall not be applied to foods that are, or are made from or with the aid of, animals or animal products, including products from living animals."</ref> Restoraciaj ĉenoj komencis marki veganajn produktojn en siaj menuoj kaj superbazaroj plibonigis la selektadon de veganaj pretigitaj manĝaĵoj.<ref>Rynn Berry, "Veganism", ''The Oxford Companion to American Food and Drink'', Oxford University Press, 2007, [https://books.google.com/books?id=AoWlCmNDA3QC&pg=PA604 604–605].</ref> La [[Angla lingvo|anglalingva]] artikolo ĉe [[Anglalingva Vikipedio|Vikipedio]] pri veganismo estis rigardita 73,000 fojojn en [[aŭgusto]] 2009 sed 145,000 fojojn en aŭgusto 2013; artikoloj pri veganismo estis rigarditaj pli dum ĉi tiu periodo ol artikoloj pri vegetarismo en la Vikipedio de la [[Anglalingva Vikipedio|angla]], [[Franclingva Vikipedio|franca]], [[Germanlingva Vikipedio|germana]], [[Portugallingva Vikipedio|portugala]], [[Ruslingva Vikipedio|rusa]] kaj [[Hispanlingva Vikipedio|hispana]] lingvoj.<ref name=pageviews>[http://www.boell.de/sites/default/files/meat_atlas2014.pdf ''Meat Atlas''] [https://web.archive.org/web/20140111043541/http://www.boell.de/sites/default/files/meat_atlas2014.pdf arkivigita laŭ stato de januaro 2014], Heinrich Böll Foundation, Friends of the Earth Europe, 2014, 57.{{Citaĵo el novaĵo|familia nomo=Chalabi|persona nomo=Mona|aŭtoroligilo=Mona Chalabi|dato=9-a de januaro 2014|titolo=Meat atlas shows Latin America has become a soybean empire|url=https://www.theguardian.com/news/datablog/2014/jan/09/meat-atlas-latin-america-soybean-empire-food|verkaĵo=The Guardian|arkivurl=https://web.archive.org/web/20180313000311/https://www.theguardian.com/news/datablog/2014/jan/09/meat-atlas-latin-america-soybean-empire-food|arkivdato=13-a de marto 2018|alirdato=12-a de marto 2018}}</ref> En 2016 [[guglo]]-serĉoj pri "vegano" plialtiĝis je 90%, 32 procentoj pli ol la antaŭa jaro.<ref name=pageviews/>
| |||